Kjarninn - 04.09.2014, Blaðsíða 15

12/15 alÞJóðamál
V
iðræður aðildarríkja að samningnum um
Evrópska efnahagssvæðið (EES), Íslands,
Noregs og Liechtenstein, við Evrópusambandið
vegna greiðslna í Þróunarsjóð EFTA eru í
hnút. Greiðslurnar eru stærsta fjárhagslega
skuldbindingin sem ríkin greiða til Evrópusambandsins
vegna samningsins og eru oft kallaðar aðgöngumiðinn að
innri markaði Evrópu. Heimildir Kjarnans herma að fulltrúar
Evrópusambandsins hafi farið fram á allt að þriðjungshækk-
un á framlögum í sjóðinn. Hvorki íslensk né norsk stjórnvöld
hafa viljað upplýsa hversu háar kröfurnar eru. Það hefur
Evrópusambandið ekki heldur viljað.
Ísland greiddi 4,9 milljarða króna í sjóðinn á árunum
2009–2014 og miðað við áætlaðar kröfur Evrópusambandsins
ættu greiðslur okkar að hækka um rúmlega einn og hálfan
milljarð króna á næstu fimm árum. EFTA-ríkin þrjú sem
greiða í sjóðinn hafa hafnað þessum kröfum og sagt þær
óraunhæfar. Ekkert þeirra er tilbúið að taka á sig hækkanir
af þessari stærðargráðu.
Samningurinn runninn út
Samið er til fimm ára í senn um framlögin. Síðast náði
samkomulagið yfir tímabilið frá 1. maí 2009 til 30. apríl 2014.
Það samkomulag er því á enda runnið. Viðræðurnar um það
samkomulag voru fjarri því að vera dans á rósum.
Þær gengu raunar það erfiðlega að ekki samdist
fyrr en tæpu ári eftir að fyrra samkomulag var
útrunnið, eða á fyrri hluta árs 2010. Þá var samið
um að framlög Íslands, Noregs og Liechtenstein
myndu hækka um 33 prósent á milli tímabila en
að tvö síðarnefndu ríkin myndu taka meirihluta
hækkunarinnar á sínar herðar vegna þeirrar
stöðu sem var uppi í íslensku efnahagslífi eftir
bankahrunið haustið 2008. Heimildir Kjarnans herma að
kröfur Evrópusambandsins um hækkun séu af sambærilegri
stærðargráðu og um samdist síðast.
alÞJóðamál
Þórður Snær Júlíusson
L @thordursnaer
„Greiðslur Íslands
á síðust fimm árum
eru 70 prósentum
hærri en greitt var
í sjóðinn fimmtán
árin þar áður.“