Helgafell - 01.11.1954, Blaðsíða 19
NOKXUR ORÐ UM MYNDLIST
17
þeim með ókvæðisorðum, uppreiddum göngustöfum og regnhlífum, og
ofsóknaræðið gegn þessum ungu listamönnum gekk svo langt, að einn
aðalmaðurinn í hópi listamannanna gerði tilraun til að stytta sór aldur.
Nokkrum árum síðar, þegar ungur danskur málari, — sem raunar síð-
ar varð prófessor við Akademíið, varð hugfanginn af nýjum stefnum í
hstinni, og sýndi með nokkrum fólögum sínum myndir af nýstárlegri
gerð og óþekktri þar í landi, lót einn æruverðugur prófessor í sýklafræði sig
ekki muna um það að lýsa því yfir í ræðu og riti, að þessir ungu menn
væru þungt haldnir af bráðsmitandi sálsýki, og margir tóku þar glaðir
undir.
Hver vill nú hafa venð í sporum þessara þröngsýnu manna? Eða vill
nokkur í dag reiða til höggs og kasta fyrsta steininum?
Áður en óg fer lengra út í þetta efni, langar mig til að segja frá litlu
atviki, sem fyrir mig kom norður í Mývatnssveit. Ég var þar að mála
fyrir mörgunr árum.. Það hafði rignt undanfarið, en þennan dag birti
upp skyndilega með sól í skýjarofum og björtu bhki hór og þar yfir dögg-
votar hraunbreiðurnar. Eitt af þessum dámsamlegu, fögru en skammvinnu
augnablikum, sem íslenzk náttúra á í svo ríkum mæli. En minnug hins
snögga breytileiks íslenka veðurfarsins, — sem danskur hstfræðingur orð-
aði svo fallega, að ,,den íslandske dag har en urolig sjæl“, þá hafði óg
hraðar hendur á, til þess að ná þessari dýrðlegu stemmningu, lagði í skyndi
htina í fleti á lóreftið og nokkra helztu drætti í byggingu landslagsins,
til að ljúka við það síðar.
Þá heyri óg allt í einu sagt á bak við mig, — í kurteisislegn fjarlægð:
,,Þú ert að mála veðrið“. Þar var þá kominn smalinn á bænum, þar sem
óg bjó, i 2 ára drengur. Mór varð orðfall í bih. Ég hafði ekki hugsað á
þessa leið. ,,Því heldurðu það?“ spurði óg, og fann samstundis að ekki
var nú gáfulega spurt. Ég fókk heldur ekkert svar. ,,Komdu nær“, sagði
óg. ,,Sórðu ekki, að brúni og græm liturinn þarna neðst á lóreftinu eru
niosaþemburnar og hraumð hórna fyrir framan okkur“. Ekkert svar. ,,Og
sórðu ekki að blái liturinn þarna eru fjöllin, og þarna eru grá og loðin
regnskýin og hvíta röndin þarna er sólglit á vatninu?“ Ennþá ekkert
svar. ,,En á hverju sórðu þá að óg er að mála veðrið?“ Þá lyfti hann upp
handleggjunum, eins og hann vildi taka alla dýrðina í sinn litla faðm
og sagði: ,,Ég só það ekki. Ég finn það bara“. Og svo hljóp hann af
stað. — Og þarna stóð óg, nemandi á konunglega hstaháskólanum í Kaup-
tnannahöfn — og þóttist nú svo sem ekkert blávatn — og til mín kem-
ur x 2 ára sveitadrengur og segir mór, hvað óg só að gera.