Morgunblaðið - 14.09.2012, Blaðsíða 24

24 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 14. SEPTEMBER 2012
Móttaka aðsendra
greina
Morgunblaðið er vettvangur lif-
andi umræðu í landinu og birtir
aðsendar greinar alla útgáfu-
daga.
Þeir sem vilja senda Morg-
unblaðinu greinar eru vinsam-
lega beðnir að nota innsendikerfi
blaðsins. Kerfið er auðvelt í
notkun og tryggir öryggi í sam-
skiptum milli starfsfólks Morg-
unblaðsins og höfunda. Morg-
unblaðið birtir ekki greinar sem
einnig eru sendar eru á aðra
miðla.
Að senda grein
Kerfið er aðgengilegt undir
Morgunblaðslógóinu efst í hægra
horni forsíðu mbl.is. Þegar
smellt er á lógóið birtist felli-
gluggi þar sem liðurinn "Senda
inn grein" er valinn.
Í fyrsta skipti sem inn-
sendikerfið er notað þarf not-
andinn að nýskrá sig inn í kerfið.
Ítarlegar leiðbeiningar fylgja
hverju þrepi í skráningarferlinu.
Eitt af verstu vanda-
málum margra heimila
hér í Flórída eins og á
Íslandi eru fjárhags-
vandræði. Orsakir
þessara vandamála eru
margskonar, ef við tök-
um nokkur dæmi þá er
helst að nefna banka-
hrunið 2008 efst á blaði.
Aðrar orsakir eru sem
dæmi: veikindi, tilflutn-
ingur í starfi, andlát,
skilnaður, atvinnumissir og mis-
skildir lánapappírar. Svo er það sér-
staða Íslendinga, þið hafið verðtrygg-
ingu lána sem hækkar greiðslur og
gerir heimilunum erfitt fyrir með að
gera fjárhagsáætlanir. En það er
ekki ætlunin að fjalla um ástæður
fjárhagsvanda heimilanna heldur
ætla ég að stikla á stóru og útskýra
hvaða úrlausnir bjóðast heimilunum í
Bandaríkjum Norður-Ameríku.
Hér eru í boði margar úrlausnir
fyrir heimilin sumar sérsniðnar mið-
að við tegund lána og hverjir eiga lán-
in. Markmið með úrlausnunum er að
hjálpa fólki að halda heimilinu og
gera allt sem hægt er til þess að kom-
ast hjá nauðungarsölu. Áður en farið
er að vinna af alvöru í málum fólks er
fyrst reynt að finna út hvort um
raunverulegt harðræði er að ræða og
hvort sá sem er í vandræðum eigi
rétt á aðstoð. Auðveldast er að sanna
harðræði hjá einhverjum sem hefur
misst vinnuna, eða að vinnustundum
hefur verið fækkað og þar með minni
tekjur. Veikindi geta verið kostn-
aðarsöm, sérstaklega hjá þeim sem
ekki hafa tryggingar. Við skilnað
hjóna þarf oft að halda tvö heimili
sem eykur kostnað. Ef lántakandi er
fluttur milli deilda í fyrirtæki og þarf
að aka meira en 80 km frá heimili
sínu til þess að sækja vinnu, þá er það
talið harðræði og svona má áfram
telja. Viðmiðið er að ef kostnaður við
fasteignina er hærri en 31% af
tekjum heimilisins þá á viðkomandi
heimili við fjárhagslegt harðræði að
stríða.
Í grófum dráttum er lánum í BNA
skipt í fjóra flokka: VA (Veterans Ad-
ministration) eða lán til þeirra sem
þjóna í hernum, FHA (Federal Hous-
ing Authority) eða hús-
næðisstjórnarlán og al-
menn lán sem skiptast í
tvo flokka GSE (Go-
vernment Secured En-
tity) eða tryggð af alrík-
inu og svo almenn lán
sem eru frá fjárfestum/
einkaaðilum.
Hver lánaflokkur
hefur sína leið að mark-
miðinu, sem er það
sama hjá öllum: að
komast hjá nauðung-
arsölu. Þó það sé bann-
að að taka við greiðslu
frá fólki sem er í fjárhagsvanda þá er
það stór atvinnugrein að aðstoða fólk
við lausn á fjárhagsvandamálum,
margir leita til félaga sem aðstoða
fólk og hafa á sínum snærum ráðu-
nauta. Fasteignasalar fá margar
beiðnir um aðstoð og hjálpa fólki á
réttu brautina. Lögmenn bjóða einn-
ig þjónustu sína og taka greiðslu fyr-
ir, en þá kalla þeir hjálpina „Lög-
fræðiráðgjöf“.
Ef lántakinn er með lán tryggt af
VA þá er best fyrir hann að byrja á
því að tala við lögfræðiþjónustu hers-
ins, þar sem þeir aðstoða lántakann
við að skipuleggja pappíra skrifa bréf
sem útskýrir vandamálið og leiða
hann í gegnum kerfið. Ef ekki tekst
að breyta og hagræða láninu þá er
lántakanum boðið að selja húsið á
markaðvirði (hjá VA kallast það
„Compromised Sale“ eða málamiðl-
unarsala) og síðan eru eftirstöðvar
lánsins látnar falla niður.
Þegar FHA ábyrgist lánið, þá þarf
lántakinn að byrja á því að tala við
fjármálaráðgjafa sem er við-
urkenndur af húsnæðismálastjórn.
Ráðgjafinn fer yfir vandamálið og
skoðar með lántakanum hvort hægt
sé að finna einhverja lausn á mál-
unum. Þetta er mjög formlegt kerfi
sem tekið er í skrefum, í lok hvers
skrefs er fyllt út eyðublað sem stað-
festir að skrefinu sé lokið og nú megi
taka næsta skref. Ef þetta virkar
ekki af einhverjum ástæðum þá getur
lántakinn selt eignina á markaðsvirði
og eftirstöðvar lánsins felldar niður.
Þá er komið að almennu lánunum
og ef við byrjum á GSE eða alrík-
istryggðum lánum þá hafa Fannie
Mae og Freddy Mac (innskot:
stærstu tryggingafyrirtæki lána,
með um 75-80% markaðshlutdeild, í
eigu alríkisins í dag) þróað kerfi sem
kallað er HAMP (Home Affordable
Modification Program), mætti kalla á
íslensku „Að hafa efni á, lánabreyt-
ingar heimilisins“. Markmið þessa
kerfis er eins og nefnt hefur verið að
ofan, að koma í veg fyrir nauðung-
arsölu heimilisins. Síðasta dæmið
sem ég hef um lækkun afborgana er
að fyrir lánabreytingu þá greiddi lán-
takinn 297.843 kr, innifalið fast-
eignagjöld og tryggingar en eftir
breytinguna greiðir lántakandinn
221.150 kr. Mánaðarleg greiðsla hjá
þessum lántaka lækkar sem nemur
76.693 kr, síðan eru í þessu tilfelli
vanskilin sett aftur fyrir lánið og lán-
ið lengt sem því nemur. Sem dæmi
um mögulega breytingu er að heimilt
er að lækka vexti af lánum niður í 2%
í allt að 5 ár meðan lántakinn er að
komast yfir erfiðasta hjallann eða að
þeir gefi eftir hluta af lánunum. Ef
HAMP virkar ekki fyrir lántakand-
ann þá er honum heimilt að selja
eignina í skortsölu (Short Sale) og
eru eftirstöðvarnar gefnar eftir,
ásamt því að lántakandinn fær að lág-
marki 366.630 kr til þess að aðstoða
hann við flutning úr húsinu. Einn af
mínum kúnnum fékk 1.588.830 kr
fyrir gott samstarf við lánafyrirtækið
við úrlausn vandamálsins. Þegar lán-
ið er í eigu einkaaðila nota þeir oftast
HAMP kerfið við úrlausn vandans en
tryggja ekki eftirgjöf eftirstöðvanna.
Þessar lausnir eru ætlaðar þeim
sem nýta eignina sem lögheimili þ.e.
búa í eigninni, fjárfestar fá stundum
sömu aðstoð en það er engin trygging
fyrir því.
Hvað er til ráða fyrir heimilin?
Eftir Pétur Má
Sigurðsson » Leiðir sem notaðar
eru í Bandaríkum
Norður-Ameríku
til þess að hjálpa
heimilunum úr
fjárhagsvandræðum
og koma í veg fyrir
nauðungarsölu.
Pétur Már
Sigurðsson
Höfundur er fasteignamiðlari
í Mið-Flórída og eigandi The Viking
Team, Realty. Íslensk heimasíða
www.Floridahus.is
         

20. útdráttur 13. september 2012
  
       
Kr. 2.000.000 kr. 4.000.000 (tvöfaldur)
6 0 6 3 2
       
Kr. 100.000 Kr. 200.000 (tvöfaldur)
1 5 1 1 2 3 1 2 6 0 3 4 5 0 3 3 8 8 7 8
       
Kr. 50.000 Kr. 100.000 (tvöfaldur)
4859 22647 26552 44129 54277 64873
22207 25842 33722 54074 57291 79667
       
Kr. 15.000 Kr. 30.000 (tvöfaldur)
1 4 8 1 1 0 8 3 2 2 2 0 7 2 4 4 3 6 4 5 1 1 2 5 6 1 3 4 3 7 0 5 6 6 7 4 0 4 8
1 7 1 9 1 1 2 4 5 2 4 7 1 9 4 4 7 5 5 5 1 6 3 3 6 3 7 4 5 7 0 9 7 5 7 4 2 1 9
1 8 1 1 1 3 3 4 4 2 4 7 4 8 4 4 7 8 6 5 2 2 6 3 6 3 9 8 6 7 1 1 2 5 7 4 5 5 1
3 2 8 2 1 5 1 5 7 2 8 1 1 9 4 4 9 4 5 5 2 6 4 8 6 5 5 6 8 7 1 3 3 3 7 4 8 2 9
4 2 0 0 1 6 5 6 3 2 8 1 6 4 4 6 5 2 7 5 4 2 9 0 6 6 0 2 4 7 2 2 6 4 7 5 5 7 2
6 1 3 7 1 7 8 1 3 2 8 4 3 2 4 7 1 1 6 5 4 3 9 2 6 6 2 2 8 7 2 6 2 5 7 6 3 4 2
6 8 9 2 1 8 5 2 9 3 4 3 3 8 4 7 3 3 6 5 6 1 2 5 6 6 7 9 2 7 3 1 7 4 7 6 5 1 9
7 3 9 7 1 9 2 5 7 3 7 3 7 8 4 8 6 2 4 5 8 4 3 4 6 7 4 9 4 7 3 6 1 3 7 6 5 2 9
1 0 3 5 9 2 1 0 0 1 3 7 5 6 9 4 9 6 4 8 5 9 9 3 4 6 8 3 0 9 7 3 7 1 9 7 8 1 9 6
1 0 7 2 6 2 1 8 6 2 3 8 0 4 7 5 0 5 0 4 6 0 8 9 9 7 0 1 3 4 7 4 0 4 7 7 9 9 1 4
        
Kr. 10.000 Kr. 20.000 (tvöfaldur)
3 9 9 9 7 0 2 0 8 4 2 3 1 9 6 2 3 9 6 1 1 5 1 6 4 0 6 1 3 2 9 7 2 5 5 7
3 1 5 1 0 4 1 8 2 1 5 8 4 3 2 0 2 1 3 9 8 3 9 5 1 6 9 8 6 2 0 7 1 7 2 6 0 9
3 5 8 1 1 0 2 8 2 1 6 1 2 3 2 1 8 0 4 0 5 5 7 5 1 8 4 7 6 2 5 8 8 7 3 4 0 1
6 9 2 1 1 0 5 1 2 1 6 3 5 3 2 2 3 8 4 0 7 3 7 5 1 9 2 9 6 2 6 9 8 7 4 0 5 4
7 2 4 1 1 1 7 9 2 1 8 9 4 3 2 5 9 7 4 0 7 7 2 5 2 1 0 2 6 3 2 2 1 7 4 2 7 9
8 4 6 1 1 7 2 7 2 2 1 3 8 3 3 5 5 2 4 1 5 6 1 5 2 3 8 5 6 4 7 3 0 7 4 5 3 9
1 0 4 5 1 2 1 7 4 2 2 1 6 9 3 3 6 7 1 4 1 8 0 6 5 2 4 2 7 6 5 0 7 4 7 4 5 4 3
1 6 4 7 1 2 8 6 8 2 2 2 5 1 3 3 7 1 0 4 1 9 9 3 5 3 5 8 0 6 5 6 4 0 7 4 5 5 5
1 6 8 5 1 3 1 6 3 2 2 7 9 8 3 3 9 8 5 4 2 1 1 5 5 4 0 1 5 6 5 8 7 7 7 4 8 7 6
1 9 2 8 1 4 4 1 6 2 2 9 6 2 3 4 3 8 2 4 2 2 3 1 5 4 3 4 6 6 5 9 4 2 7 5 4 8 8
2 2 4 3 1 4 4 2 3 2 3 1 7 0 3 4 4 3 9 4 3 2 3 1 5 5 0 9 8 6 7 2 3 2 7 5 8 9 9
2 3 9 0 1 4 4 3 6 2 3 8 7 5 3 4 8 1 0 4 4 1 0 2 5 5 1 8 6 6 7 3 8 7 7 6 1 4 2
3 2 8 8 1 4 4 7 5 2 3 9 7 9 3 4 9 2 8 4 4 1 2 6 5 5 6 5 4 6 7 8 7 4 7 6 5 4 5
3 3 0 6 1 4 7 1 9 2 3 9 8 6 3 5 2 0 7 4 4 4 6 9 5 5 9 2 6 6 8 4 0 3 7 6 7 2 8
4 7 6 1 1 5 1 4 5 2 4 3 7 3 3 5 8 1 2 4 4 9 1 5 5 6 4 3 0 6 8 5 2 1 7 7 1 1 3
4 9 1 9 1 5 1 5 1 2 4 9 2 6 3 6 3 7 3 4 4 9 9 2 5 6 4 4 6 6 8 6 0 0 7 7 2 5 7
5 0 6 4 1 5 3 2 4 2 6 2 9 7 3 6 5 2 2 4 5 2 7 2 5 6 6 7 7 6 8 7 6 4 7 7 5 8 9
5 3 5 8 1 6 0 2 3 2 6 5 9 9 3 6 8 6 7 4 5 4 1 1 5 6 6 8 3 6 8 8 8 6 7 7 6 0 4
5 4 4 5 1 6 1 8 1 2 6 6 4 2 3 7 1 4 7 4 6 6 6 6 5 6 9 2 1 6 8 9 3 1 7 7 6 7 1
6 0 4 8 1 6 6 5 5 2 7 3 5 3 3 7 3 5 8 4 7 3 2 3 5 6 9 5 1 6 9 1 4 0 7 8 0 1 6
6 1 1 7 1 7 0 7 2 2 7 7 7 1 3 7 4 6 4 4 7 6 2 2 5 7 1 1 9 6 9 7 3 1 7 8 6 9 1
6 6 8 5 1 7 1 5 8 2 7 8 6 3 3 7 6 7 0 4 8 3 5 8 5 7 7 7 0 6 9 7 4 5 7 8 8 0 5
7 3 9 0 1 7 2 9 5 2 8 2 1 9 3 7 7 8 0 4 8 4 4 3 5 7 9 8 3 6 9 8 8 6 7 8 8 4 0
7 7 4 9 1 8 3 0 8 2 8 5 9 8 3 7 9 8 1 4 8 7 9 0 5 8 0 1 3 7 0 1 3 8 7 9 2 8 2
7 9 9 6 1 8 3 4 3 2 8 6 5 5 3 8 2 1 9 4 9 6 8 4 5 8 1 6 3 7 0 2 3 2 7 9 6 9 3
8 7 7 1 1 8 9 5 3 2 8 7 1 9 3 8 5 3 5 4 9 7 3 4 5 9 7 4 8 7 0 3 9 1 7 9 8 9 8
8 7 8 1 1 9 1 9 2 2 9 6 7 4 3 8 5 7 7 4 9 7 7 2 5 9 8 1 0 7 0 6 5 9
8 9 9 8 1 9 3 4 8 3 0 0 0 9 3 8 6 7 9 5 0 3 3 1 6 0 2 6 1 7 1 8 1 9
9 0 6 0 1 9 6 7 2 3 0 2 1 3 3 8 9 6 5 5 0 4 3 6 6 0 3 1 3 7 2 3 4 0
9 8 0 0 1 9 7 7 7 3 1 0 1 1 3 8 9 6 7 5 0 6 1 3 6 0 6 2 6 7 2 3 9 5
9 8 7 8 1 9 8 7 3 3 1 4 6 6 3 9 4 8 6 5 1 0 0 8 6 1 1 4 0 7 2 4 4 9
9 9 5 3 2 0 2 8 6 3 1 9 5 1 3 9 5 8 3 5 1 0 0 9 6 1 3 1 3 7 2 5 1 9
Næstu útdrættir fara fram 20. september & 27. september 2012
Heimasíða á Interneti: www.das.is
Dalvegi 10-14 ▪ 201 Kópavogur ▪ Sími: 595 0570 ▪ parki.is
Plankaparket
í miklu úrvali
Bjóðum einnig upp á sérframleitt parket
eftir óskum hvers og eins.
Burstað, lakkað, olíuborið, handheflað,
reykt, fasað, hvíttað, eða hverning vilt þú
hafa þitt parket ?
Láttu drauminn rætast hjá okkur.