Morgunblaðið - 21.11.2012, Blaðsíða 14

BAKSVIÐ
Andri Karl
andri@mbl.is
„Þetta er allt komið af sama meiði.
Við eigum okkar óvildarmenn í und-
irheimum og það átti að losna við
okkur, fá okkur inn.“ Þetta sagði
Annþór Kristján Karlsson sem
ásamt Berki Birgissyni og átta öðr-
um er ákærður fyrir stórfelldar lík-
amsárásir, frelsissviptingu, ólög-
mæta nauðung og tilraun til
fjárkúgunar. Annþór sagði raunar
að það væru ekki aðeins menn í und-
irheimunum heldur einnig lögreglan
sem vildi sjá þá Börk lokaða inni. Og
verjendur þeirra tóku undir það.
Öðrum degi aðalmeðferðar í máli
ákæruvaldsins gegn mönnunum tíu
lauk síðdegis í gær en hún fer fram
fyrir Héraðsdómi Reykjaness. Segja
má að hún sé hálfnuð en búið er að
taka skýrslur af sakborningum og
vitnum, nema einu sem lögregla leit-
aði í gær og á að koma fyrir dóminn í
dag. Þá er aðeins eftir málflutningur
sem fram fer á morgun.
Þeir Annþór og Börkur sögðust
saklausir í málinu og af öllum
ákæruliðum. Þó viðurkenndi Annþór
reyndar að hafa slegið mann flötum
lófa og notað á hann svonefnt svæf-
ingatak. „Ég sleppti þegar hann var
að detta út. Það er stór munur á því
að kyrkja og svæfa,“ sagði Annþór.
„Ef þú tekur einhvern og kyrkir
hann þá þá tekur það þrjátíu til
fjörutíu sekúndur en svona fjórar til
fimm sekúndur að svæfa mann.
Annþór viðurkenndi að hafa slegið
manninn þegar hann lá á gólfinu en
sagði að það væri munur á því að slá
og að slá. „Á skalanum einn til tíu
var þetta tveir.“
Treysta ekki lögreglumönnum
Meðal þess sem hefur verið harð-
lega gagnrýnt í málinu er að ákæru-
valdið hefur ekki viljað afhenda verj-
endum geisladiska með skýrslu-
tökum yfir sakborningum og
vitnum. Verjendur hafa haft aðgang
að diskunum á lögreglustöð og getað
horft á þá þar en ekki fengið að taka
þá með sér á sína vinnustöð.
Þetta hefur ekki síst verið gagn-
rýnt vegna þess að í málinu liggja
frammi samantektir lögreglumanna
af skýrslutökunum. Og verjendur
treysta því ekki að lögreglumenn
horfi jafnt til þátta sem lúta að sekt
og sýknu. Þykir þeim sem halli
fremur á þætti sem lúta að sýknu.
Í skjali sem Morgunblaðið hefur
undir höndum hafa samantektir lög-
reglu verið bornar saman við
skýrslutökur á mynddiskunum.
Skjalið var lagt fram sem gagn í
málinu og kom til umræðu þegar
tekin var skýrsla af rannsóknarlög-
reglumönnum sem rituðu saman-
tektirnar. Borin voru undir þá til-
tekin atriði sem þóttu bera vott um
huglægar rannsóknaraðgerðir lög-
reglu og benda til þess að lögregla
hafi brotið gegn lögum um meðferð
sakamála.
Lögreglumennirnir gátu ekki
svarað spurningum verjenda um
þessi atriði og fór svo að dómari
beindi því til þeirra að koma að at-
hugasemdum sínum í málflutningi.
Vildi fara til mömmu sinnar
en ekki aftur í einangrun
Meðal þess sem lesa má af skjal-
inu er að vitni í málinu lýsir því yfir
að hann hafi ekki séð Annþór og
Börk taka þátt í tiltekinni árás, sem
ákært er fyrir. Þeim framburði hafi
hins vegar verið sleppt þegar kom
að því að rita samantektina. Verj-
endur segja að með því hafi ekki ver-
ið horft til atriða sem voru Annþóri
og Berki hagstæð.
Þá er farið yfir skýrslu yfir einum
sakborninga þar sem hluti hennar
snýst um að hann geti ekki farið aft-
ur í einangrun. Hann hafi lagt sig
fram við að segja allt sem lögreglan
vildi heyra til að sleppa við einangr-
un. „Ég er ekkert endilega sáttur
við allt sem þú greindir frá sko,“
segir þá lögreglumaðurinn. Þessi
hluti samtalsins skilaði sér ekki í
samantekt og vilja verjendur meina
að þarna hafi dvöl í fangaklefa verið
notuð til að þvinga fram framburð.
„Þetta mikið sem ég er búinn að
segja ykkur núna sko og ég á eftir að
lenda í vandræðum fyrir þetta sko.
Mér finnst í minnsta lagi að ég ætti
að fá að fara heim til mömmu minn-
ar,“ segir örvæntingarfullur sak-
borningurinn.
Í skjalinu segir að mikið misræmi
sé á milli hinna hljóðrituðu fram-
burða og samantekta lögreglu. Verði
því ekki annað séð en að yfirheyrsl-
urnar hafi að mestu snúið að því að
koma sök á Börk og Annþór. Það
hafi því verið mikil spjöll í málinu að
leggja aðeins fram samantektir en
ekki orðréttar skýrslur.
Sem áður segir fer munnlegur
málflutningur fram á morgun og
verður þá vafalaust áfram tekist á
um þessi atriði. Og víst er að þar til
nýtt fyrirkomuleg finnst verður
þetta bitbein lögmanna og ákæru-
valdsins, jafnvel dómara einnig því
einhverjir hafa lýst því yfir að þeir
vilji hverfa til gamla tímans, þar sem
skýrslutökur voru allar skrifaðar
upp.
„Eigum okkar
óvildarmenn í
undirheimum“
Morgunblaðið/Júlíus
Mættur Lögreglumenn leyfa engum að koma nálægt Berki Birgissyni þegar hann er fluttur á milli staða.
 Gagnrýna vinnubrögð lögreglu
14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 21. NÓVEMBER 2012
Jafningjafræðslan hlaut í gær við-
urkenningu Barnaheilla – Save the
Children á Íslandi árið 2012 fyrir
sérstakt framlag í þágu barna og
mannréttinda.
Jafningjafræðsla framhaldsskól-
anna, sem rekin er af Hinu húsinu,
er fræðslu- og forvarnarverkefni
fyrir ungt fólk. Jafningjafræðslan
var stofnuð á Íslandi árið 1996 af
menntaskólanemum og studd
danskri fyrirmynd. Hugmynda-
fræðin er í stuttu máli sú að „ungur
fræðir unga“ og eru fræðararnir
allir á aldrinum 17-21 árs.
Upphaflega var Jafningja-
fræðslan stofnuð til að sporna við
og draga úr neyslu vímuefna en á
þessum tíma hafði fíkniefnanotkun
skyndilega aukist hér á landi.
Afhending viðurkenningarinnar
fór fram í Þjóðmenningarhúsinu í
gær.
Fulltrúar Barnaheilla og Jafningjafræðsl-
unnar í Þjóðmenningarhúsinu í gær.
Jafningjafræðslan
fær viðurkenningu
Velunnarar Suð-
urhlíðarskóla
mættu í skólann
nýlega og gáfu
formlega fyrstu
gjafir þessa ný-
stofnaða félags.
Gjafirnar voru
æfingaboltar og
sandkassi. Fram
kemur í tilkynn-
ingu að boltarnir
verði notaðir til að sitja á í kennslu-
stundum og þar með stuðla að auk-
inni einbeitingu barnanna. Einnig
fái börnin útrás fyrir eðlilega
hreyfiþörf sína. Boltarnir verða
einnig notaðir við leikfimiæfingar.
Suðurhlíðarskóli er kristilegur
einkarekinn skóli í Fossvogi í
Reykjavík.
Suðurhlíðarskóli
fær afhentar gjafir
Jakob Leví situr á
æfingabolta.
Nemendur í Iðnskólanum í Hafnar-
firði og Fjölbrautaskólanum í
Breiðholti halda á morgun saman
sýningu á hárgreiðslu, ljósmyndun,
textíl og förðun.
Sýningin verður á 19. hæð í turn-
inum á Höfðatorgi og hefst klukkan
20, fimmtudagskvöldið 22. nóv-
ember. Þar munu fyrirsætur m.a.
sýna föt og hárgreiðslur og lista-
verk verða til sýnis. Kynnir verður
Anna Svava Knútsdóttir.
Nemendur tveggja
skóla með sýningu
STUTT
Árleg ritgerðarsamkeppni Evrópusamtaka mannerfðafræðifélaga um
mannerfðafræði er hafin. Efnistök eru algerlega frjáls og eins tungumál
sem skrifað er á. Keppnin er opin öllum ungmennum á aldrinum 15-18 ára.
Síðasti skiladagur er 15. febrúar 2013.
Fram kemur í tilkynningu frá Mannerfðafræðafélagi Íslands
(www.mannis.is) að tvö ritgerðarefni séu í boði að þessu sinni. Annars veg-
ar um uppgötvun James Watson og Francis Crick á byggingu DNA-
sameinda, hinum tvöfalda helix, og hins vegar um raðgreiningu erfðaefnis
mannsins. Nemendur eiga í ritgerð sinni að útskýra áhrif uppgötvunar-
innar á lífvísindi, heilbrigði manna og sjúkdóma.
Ritgerðarsamkeppni um mannerfðafræði
S J
Ó
M
AN
N A D AGSRÁ
Ð
1937 • 75 ára • 2012
75. ára afmælisráðstefna Sjómannadagsráðs
Hótel Natura Reykjavík, 22. nóvember 2012
13.00 Hvers vegna fór Sjómannadagsráð þessa leið í búsetumálum fyrir eldri borgara?
Guðmundur Hallvarðsson, stjórnarformaður Sjómannadagsráðs
13:25 Ávarp. Hr. Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands
13:40 Að finna sig heima, búseta eldra fólks.
Guðfinna Björnsdóttir, verkefnastjóri íbúðaþjónustu Hrafnistu
14.00 Að vera aðstandandi á hjúkrunarheimili. Páll Bergþórsson, f.v. veðurstofustjóri
14:20 Hressing
14.45 Tónlistaratriði. Ragnar Bjarnason, tónlistarmaður
15:00 Að hugsa út fyrir rammann, ný nálgun í starfi hjúkrunarheimila.
Hrönn Ljótsdóttir, forstöðumaður Hrafnistu í Kópavogi
15:20 Aðskilnaðarstefnan gagnvart öldruðum er tímaskekkja.
Styrmir Gunnarsson, lögfræðingur
15.40 Pallborðsumræður
Ráðstefnustjóri: María Sigrún Hilmarsdóttir, fréttamaður
Til móts við framtíðina
Gerum enn betur í málefnum aldraðra!
Ráðstefnan er öllum opin - aðgangur ókeypis