Morgunblaðið - 21.02.2013, Blaðsíða 28

28 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. FEBRÚAR 2013
www.gilbert.is
ÍSLENSK ÚR FYRIR ÍSLENDINGA
–– Meira fyrir lesendur
Morgunblaðið gefur út sérblað,
fimmtudaginn 28. febrúar,
tileinkað ÍMARK deginum.
Í blaðinu verður fjallað um
íslenska markaðsdaginn
sem verður haldinn
þann 1. mars n.k.
PÖNTUNARTÍMI AUGLÝSINGA:
Fyrir kl. 16, föstudaginn
22. febrúar.
NÁNARI UPPLÝSINGAR
GEFUR:
Katrín Theódórsdóttir
Sími: 569 1105
kata@mbl.is
ÍMARK íslenski
markaðsdagurinn
Ég eins og fjölmarg-
ir aðrir tel mig fara og
hafa farið varlega í
fjármálum. Byrjaði
smátt í húsnæðis-
málum, en hef bætt við
mig jafnt og þétt. Samt
er ég kominn upp að
vegg. Kominn í þá
stöðu að ég horfi yfir
farinn veg og velti fyrir
mér hvað ég gerði vit-
laust. Ég tók lán. Gætti
þess að hafa það í íslenskum. Lét ekki
ginnast af gylliboðunum um skjót-
fenginn gróða bara ef ég skuldsetti
mig meira og braskaði með mismun-
inn. Ég tók verðtryggt húsnæðislán.
Fór í hefðbundið greiðslumat. Mat
sem á að gefa mér vísbendingu um
mína greiðslugetu. Mat sem íslenska
ríkið fyrirskrifar, bæði til að tryggja
sig sem lánveitanda en sennilega
einnig til að uppfylla þær kröfur að
upplýsa skuli lántaka um alla þætti.
Í mínu tilviki voru 8 atriði lögð til
grundvallar lánsmatinu.
Launin mín (hjá ríkinu)
Laun konunnar minnar (hjá rík-
inu)
Skattarnir okkar (hjá ríkinu)
Vaxtabætur (frá ríkinu)
Barnabætur (frá ríkinu)Skuldirnar
okkar
(námslán hjá ríkinu)
Annar kostnaður svo sem tónlist-
arskólar (ríkið ræður verði)
Annar rekstur, framfærsla (ríkið
ræður mestu með sköttum og tollum)
Ég tók lán sem ég réð verulega
auðveldlega við. Hvergi nærri há-
marki greiðslugetu. Allt leit vel út.
Átti meirihlutann í húsinu mínu. Þá
varð hrun! Hrunið varð samt ekki hjá
mér. Hrunið varð á fjármálamörk-
uðum. Mörkuðum sem ríkið stýrði og
hafði eftirlit með. Bankar höfðu of-
hlaðið sig, fjármálaeftirlitið stóð hjá.
Íslenska ríkið hafði klúðrað fjár-
málastjórn og bankar náðu að setja
ríkið á hliðina. Hrunið varð ekki hjá
mér. Samt tók ég skellinn. Ekki nóg
með að lánin mín hækkuðu langtum
hraðar en verðgildi hússins míns.
Heldur gerðist einnig
annað. Öllum 8 atrið-
unum sem voru lögð til
grundvallar greiðslu-
matinu mínu var breytt
einhliða af ríkinu.
Launin mín voru
lækkuð í krónum (af rík-
inu)
Laun konunnar minn-
ar lækkuð í krónum (af
ríkinu)
Skattarnir okkar
hækkaðir (af ríkinu)
Vaxtabæturnar felld-
ar niður (af ríkinu)
Barnabæturnar felldar niður (af
ríkinu)
Námslánin hækka (hjá ríkinu)
Tónlistarskólar hækka (ríkið stýrir
verði)
Annar rekstur, framfærsla hækk-
ar (af ríkinu)
Hrunið var komið til mín. Ég fór
varlega, tók engar áhættur, en rík-
isstjórnin tók einhliða ákvarðanir
sem setja mig á hliðina. Ég stend
undir þessu en naumlega þó. Síðan
hefur verið lifað af sparnaði. Tekin út
séreign. Bílarnir verða eldri, og ein-
hvernveginn er ég að bíða. Bíða eftir
sanngirni. Þetta hefði verið allt í lagi
ef launin hefðu líka farið upp með lán-
unum. Fylgt vísitölunni. Það er erfitt
að trúa að þetta sé yfir höfuð löglegt.
Til hvers fór ég í greiðslumat? Má
annar aðilinn að svona samningum
breyta ekki einum heldur öllum
grundvallarþáttum einhliða? Kemur
síðan núna fyrir kosningar og bankar
upp á og biður um atkvæðið mitt.
Norræn velferðarstjórn.
Þegar sá heggur
er hlífa skyldi
Eftir Einar Krist-
ján Haraldsson
Einar Kristján
Haraldsson
»Millistéttaraula-
grein.
Fínn tími fyrir þetta
núna þegar fyrsta verð-
tryggingarmálinu hefur
verið þinglýst.
Styður við kæruna og
potar í stjórnina.
Höfundur er tæknifræðingur.
Fyrir þremur árum
kom saman fríður hóp-
ur karla og kvenna í
Þjóðmenningarhúsinu
við Hverfisgötu undir
slagorðinu Já Ísland.
Þetta ágæta fólk segist
ætla standa vörð um
sjálfstæði Íslands en
eru Evrópusinnar sem
sameinast undir slag-
orði sem vísar í vestur
meðan þau ætla í austur. Meðal að-
ildarfélaga er Samfylkingin. Þarna
er því um einskonar útibú að ræða.
Já Ísland er að hlaupa undir bagga
með þessum eins máls flokki, sem
nú mælist fárveikur í skoðanakönn-
unum. Breitt var yfir nafn og núm-
er.
Fjölmiðlar gerðu þessum hópi
góð skil í máli og myndum og ekki
fór fram hjá þjóðinni að eftirvænt-
ing og gleði skein af hverju andliti.
En síðan hefur mikið vatn runnið
til sjávar í samskiptum okkar við
Evrópusambandið, og vísast eru
sum þeirra sem brostu breitt til
fjölmiðla á þeim tíma orðin nokkuð
toginleit. Nafngift samtakanna er
hluti af þeim stóra blekkingarleik
sem Evrópusinnar hafa stundað
undanfarin fjögur ár. Já ESB er í
raun markmið samtakanna. Purk-
unarlaust taka þau þátt í þeim
blekkingaráróðri sem Samfylkingin
hefur stundað með stjórnarráðið í
annarri hendinni og fullveldið í
hinni. Sjónarmið samtakanna eru
svo viðruð vikulega utandyra á
álagabletti fullveldisins, svoköll-
uðum Kögunarhóli. Svo vel hefur
þjóðin tekið málflutningi þessa sér-
kennilega félags, að við stofnun
þess gat um helmingur þjóðarinnar
hugsað sér inngöngu í Evrópusam-
bandið, en nú telur þessi hópur að-
eins um fjórðung landsmanna, sam-
kvæmt skoðanakönnun. Íslendingar
eru hægt og bítandi að afla sér
réttra upplýsinga um hver staða Ís-
lands yrði innan ESB. Internetið er
versti óvinur þeirra sem halda fram
málstað með blekkingum.
Atlaga ESB
Eftir málsaðild ESB að dæma-
lausri aðför ESA að fjárhagslegu
sjálfstæði íslensku
þjóðarinnar í Icesave-
málinu erum við
reynslunni ríkari. Ein
meginröksemd ESB
fyrir EFTA dóm-
stólnum byggðist ekki
á lögunum sjálfum,
heldur nauðsyn þess
að óbærilegar og ólög-
mætar fjárhagsklyfjar
yrðu lagðar á full-
valda smáríki til að
sannfæra fjár-
málakerfi Evrópu um
að þar væri enginn brestur. Nú vit-
um við hvaða skjól er í Evrópusam-
bandinu þegar á reynir. Deilan um
skiptingu veiða á makríl er einnig
þörf áminning í þessum efnum.
Þjóðin, sem ekki er skyni skroppin,
vill ekkert með fulla aðild að slíku
hafa.
Framsal fullveldis og ríkisvalds
Eitt mál er þó Já ESB-ingum
viðkvæmara en annað. Það er stað-
reyndin, að við inngöngu í Evrópu-
sambandið, mun Ísland afsala full-
veldisrétti og ríkisvaldi í þeim mæli
að veruleg skerðing verður á sjálfs-
ákvörðunarrétti þjóðarinnar.
Stjórnarskráin er nú kjöldregin í
þessu skyni. Hagstæð niðurstaða í
Icesave-deilunni var óhugsandi ef
Samfylkingunni hefði tekist að inn-
lima okkur í ESB á 1-2 árum.
Blekkingarleikur stjórnmálamanna
sem halda því að þjóðinni að Ísland
þurfi ekki að undirgangast sameig-
inlega sjávarútvegsstefnu Evrópu-
sambandsins (CFP) hefur verið
rækilega afhjúpaður. Gildir þá einu
þótt reynt sé að vísa í þjóðrembuna
og telja almenningu trú um að við
eigum Hauk í horni sem sagður er
„ótrúlega snjall formaður íslensku
samninganefndarinnar“. Ekki má
vanmeta hans innlegg í þennan
þjóðhættulega blekkingarleik.
Ekkert fordæmi er fyrir Ísland í
þeirri sérlausn sem Malta fékk við
inngöngu enda er öllum ríkjum inn-
an ESB heimilt að veiða þessar fáu
sardínur sem þar er að finna hafi
þeir til þess kvóta. Sú heimild gildir
einnig innan 25 mílna einkalögsögu
sem sérlausnin kveður á um. Okkar
hagsmunir í sjávarútvegi eru allt
aðrir og miklu stærri. Nýlegar
fréttir af fundum ESB, um að nú
vilji þeir teygja yfirráð sín til hafs-
botns innan sambandsríkjanna,
hlýtur að hringja bjöllum hjá okkur
Íslendingum sem eigum þar gríð-
arleg verðmæti. Hin barnalega
Bjarta framtíð lítur svo framhjá yf-
irlýsingum forystumanna ESB og
heldur því blákalt fram að Ísland
verði undanþegið sameiginlegri
sjávarútvegsstefnu ESB af því að
við erum „eyja“. Þar sannast hið
fornkveðna, að hnífur og skæri eru
ekki barna meðfæri.
Áhugi ESB
Ekki fer á milli mála að EB hef-
ur áhuga á að innlima Ísland í
ríkjasambandið. Það má ráða af
starfsemi útibús þeirra á Íslandi
svokallaðri Evrópustofu. Þessi
stofnun vinnur sér það helst til
ágætis að útbýta til okkar Íslend-
inga pokum sem í er bolur, penni
og blaðra, ásamt áróðursfóðri, allt
rækilega merkt stjörnustríði ESB
gegn fullveldi Íslands. ESB skaffar
svo hundruð milljóna í þessa sér-
stöku upplýsingaþjónustu. Svona
erindrekstur erlendra aðila er ekki
sæmandi í fullvalda ríki. Á hinn
bóginn verður á að líta að ekki er
eftir miklu að slægjast á Íslandi í
hinu stóra samhengi Evrópu. Aðild
okkar að Evrópska efnahagssvæð-
inu kann að vera ástæðan. Með því
að höggva eina stoð undan sam-
starfinu innan EES stendur Nor-
egur einn eftir. Þar er olían, hinir
miklu hagsmunir ESB. Yfirlýsingar
utanríkisráðherra í skýrslu til Al-
þingis, um að ESB sé orðið „hund-
leitt“ á EES, renna stoðum undir
að stefnan sé sett á Noreg. Þá hef-
ur Þýskaland náð því markmiði
sínu, sem mistókst í tveimur heims-
styrjöldum, að verða í forystu sam-
bandsríkis Evrópu.
Útibú Samfylkingarinnar
Eftir Óðin
Sigþórsson » Yfirlýsingar utan-
ríkisráðherra í
skýrslu til Alþingis,
um að ESB sé orðið
„hundleitt“ á EES,
renna stoðum undir að
stefnan sé sett á Noreg.
Óðinn Sigþórsson
Höfundur er bóndi og er
fullveldissinni.