Morgunblaðið - 25.09.2013, Qupperneq 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. SEPTEMBER 2013
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Á stjórnarfundi SORPU á mánudag voru rædd
drög að rekstraráætlun fyrir gas- og jarðgerðar-
stöð þar sem unninn yrði heimilisúrgangur. Áætl-
unin hefur einnig verið kynnt fjármálastjórum
sveitarfélaga, sem eiga aðild að SORPU. Ákvörðun
liggur hins vegar hvorki fyrir um hvar stöðin verð-
ur reist, né hvenær verður ráðist í þessa rúmlega
tveggja milljarða króna framkvæmd.
Að sögn Björns H. Halldórssonar, fram-
kvæmdastjóra SORPU, er beðið eftir ákvörðun
eigenda um staðsetningu. Í áætlunum er gert ráð
fyrir að stöðin verði í Álfsnesi og segist Björn telja
að sú staðsetning einfaldi skipulagsvinnu og
minnst rask verði með því að velja stöðinni stað
þar. Íbúar í Leirvogstungu hafa kvartað vegna
lyktar frá sorpurðun fyrirtækisins og segist Björn
telja að gas- og jarðgerðarstöð sé lausnin á því
vandamáli.
Lagaskylda á sveitarfélögunum
Í rekstraráætlun SORPU fyrir árin 2014-2018
er gert ráð fyrir að byrjað verði á framkvæmdum
við stöðina á næsta ári og þeim ljúki á þremur ár-
um. Fyrirvari er í áætluninni um samþykki eig-
enda og verkefninu hefur margsinnis verið frestað,
fyrst vegna efnahagskreppu og síðan vegna þess
að ákvörðun um staðarval liggur ekki fyrir. Að
mati Björns er brýnt að framkvæmdir dragist ekki
úr hömlu þar sem lagaskylda hvílir á sveitarfélög-
unum að draga úr urðun á lífrænum úrgangi auk
þess sem vinna þurfi á lyktarkvörtunum.
Gas á 3.500-4.000 smábíla
Miðað er við að gas- og jarðgerðarstöðin geti
annað framleiðslu á metangasi fyrir ígildi 3.500-
4.000 smábíla. Núna er sorpið urðað og framleiðir
SORPA metangas fyrir ígildi um tvö þúsund smá-
bíla úr þeim lífræna úrgangi sem er urðaður.
Eins og staðan er núna fer allt óflokkað heim-
ilissorp á höfuðborgarsvæðinu, og þar með talinn
lífrænn úrgangur, til urðunar í Álfsnesi, alls um 30
þúsund tonn á ári.
Beðið ákvarðana um stað og
hvenær hafist verður handa
Áætlað að kostnaður við gas- og jarðgerðarstöð verði rúmlega tveir milljarðar
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Álfsnes Íbúar í Leirvogstungu hafa
kvartað yfri lykt frá sorpurðun.
Vilhjálmur A. Kjartansson
vilhjalmur@mbl.is
Íbúar á Álftanesi hafa beðið lengi
eftir úrbótum á Álftanesvegi sem
þykir hættulegur á veturna. „Fyrir
mitt leyti snýst þetta um öryggi veg-
farenda. Á veginum er blindhæð og
sveigjur sem gera hann hættulegan í
hálku og snjó,“ segir Margrét S
Ólafsdóttir, íbúi á Álftanesi.
Miklar deilur hafa verið um lagn-
ingu Álftanesvegar og vilja náttúru-
verndarsinnar ekki að vegurinn
verði færður í norður og liggi við
mörk Garðahrauns og Gálgahrauns.
Gunnar Einarsson, bæjarstjóri í
Garðabæ, segir að færsla vegarins
hafi verið samþykkt í aðalskipulagi
bæjarins, m.a. með umferðaröryggi
að leiðarljósi og væntingar íbúa á
svæðinu um veginn. Framkvæmdir
haldi því áfram þangað til dómstólar
segi annað. „Aðalskipulagið hefur
farið í gegnum alla ferla og verið er
að starfa miðað við þá úrskurði sem
hafa verið felldir fram að þessu.
Dómstólar verða að dæma um það
hvort hætt verði við verkið eða ekki
og við munum virða niðurstöðuna,
hver sem hún verður,“ segir Gunnar.
Opið bréf til ráðherra
Skúli Bjarnason hæstaréttarlög-
maður sendi Hönnu Birnu Krist-
jánsdóttur innanríkisráðherra í gær
opið bréf fyrir hönd Landverndar,
Náttúruverndarsamtaka Íslands,
Náttúruverndarsamtaka Suðvestur-
lands og Hraunavina vegna vega-
framkvæmda sem standa yfir í
Gálgahrauni.
„Það var leitað stíft eftir því í gær
að fá fund með ráðherra sem því
miður sá ekki ástæðu til að hitta
okkur en vísaði á vegamálastjóra
sem hafnaði því líka að hitta okkur,“
segir Skúli og bendir á að bréfið hafi
verið nauðvörn til að ná eyrum ráða-
manna. „Við höfum engan áhuga á
öðru en að leysa þetta mál í sátt og
samlyndi.“
Vilja stöðva framkvæmdir
meðan dómsmál er rekið
„Ég tel óeðlilegt að verið sé að
vinna að lagningu vegarins á meðan
verið er að reka mál fyrir dómstólum
í tengslum við veginn,“ segir Skúli
en höfðuð hafa verið tvö dómsmál
sem beðið er niðurstöðu í. Annars
vegar hefur verið höfðað mál um við-
urkenningu á lögvörðum hagsmun-
um Hraunavina til að óska eftir lög-
banni og hins vegar hefur
Vegagerðinni verið stefnt á þeirri
forsendu að framkvæmdin sé ólög-
leg.
„Málflutningur hefst á morgun í
málinu um lögvarða hagsmuni og
þetta er auðvitað stór spurning fyrir
náttúruverndarsamtök að fá leyst úr
en á sama tíma er ótækt að vinna
undir þeirri pressu að þarna séu
hafnar framkvæmdir. Um leið og
búið er að eyðileggja hraunið eru
engir hagsmunir lengur í málinu.“
Tilgang bréfsins til ráðherra segir
Skúli ekki vera að fá ráðherrann til
að blása alla framkvæmdina af held-
ur virða dómstólaleiðina í málinu.
„Ríkisvaldið á ekki að standa fyrir
óafturkræfum spjöllum á náttúrunni
meðan verið er að láta reyna á rétt-
lætið.“
Ekki liggur fyrir að svo stöddu
hvenær niðurstaða í dómsmálunum
liggur fyrir.
Vegagerðin vill funda
Í tilkynningu frá Vegagerðinni
sem send var út í gærkvöldi segir
að mótmælendur í Garðahrauni
hafi verið boðnir velkomnir á fund
hjá Vegagerðinni á mánudaginn.
Það sé ekki rétt að beiðnir mót-
mælenda um fund hafi verið
hunsaðar, líkt og fram kemur í
opnu bréfi umhverfissamtaka
til innanríkisráðherra.
„Síðastliðinn miðvikudag var
haldinn fundur með stórum hópi
mótmælenda í húsakynnum Vega-
gerðarinnar. Ekki þekktust mót-
mælendur boð um fund í dag, þriðju-
dag, en á fundinum á miðvikudaginn
í síðustu viku var farið yfir mismun-
andi sjónarmið. Ólíklegt er að ný yf-
irferð breyti miklu þar sem afstaða
aðila hefur ekki breyst á þessum fáu
dögum,“ segir í tilkynningu frá
Vegagerðinni.
Óttast átök milli aðila
Í bréfinu sem Skúli Bjarnason
hæstaréttarlögmaður skrifar fyrir
hönd náttúruverndarsamtaka til
Hönnu Birnu Kristjánsdóttur innan-
ríkisráðherra er beðið um að ráð-
herrann hafi hemil á Vegagerðinni
áður en illa fari.
Þá segir einnig að allt hafi stefnt í
alvarleg átök milli umhverfis- og
náttúruverndarsinna annars vegar
og starfsmanna verktakafyrirtækis-
ins ÍAV hins vegar á mánudag og
verktakinn hafi ítrekað kallað til lög-
reglu ásamt því að girða mótmæl-
endur af.
Engin sátt er í sjónmáli
Nauðsynleg framkvæmd til að auka umferðaröryggi á veginum Ráðherra beðinn um að hafa hemil
á Vegagerðinni Náttúruverndarsamtök vilja stöðva framkvæmdir meðan leitað er dómsniðurstöðu
Morgunblaðið/Kristinn
Mótmæli Náttúruverndarsinnar komu saman við Gálgahraun til að mótmæla og stöðva framkvæmdir verktaka við Álftanesveg sem á að liggja við hraunið.
Hanna Birna Kristjánsdóttir innanríkisráðherra telur eðlilegast að fulltrú-
ar Hraunavina fundi með fulltrúum Vegagerðarinnar um lagningu Álfta-
nesvegar og framkvæmdir við hann.
„Ítrekaðir fundir mínir með þessum aðilum í sumar staðfestu að of
langt er á milli sjónarmiða til að sátt náist. Það þekkja Hraunavinir og um
það var rætt á þessum fundum, auk þess sem þeir vita að ráðherra getur
ekki, þegar fyrir liggur framkvæmdaleyfi í framhaldi af löngu lögbundnu
ferli, frestað eða stöðvað slíkar framkvæmdir án þess að eiga á
hættu að kalla yfir ríkið stórkostlegar bótakröfur,“ segir Hanna
Birna.
Í opnu bréfi Skúla Bjarnasonar hæstaréttarlögmanns til
innanríkisráðherra er fullyrt að Vegagerðin hafi hafnað
fundabeiðnum Hraunavinum. Hanna Birna segir sjálfsagt
að koma á fundi milli aðila aftur og hún mun boða til fund-
ar um málið fyrir helgi.
„Það er ekki nema sjálfsagt að leiða þessa aðila saman
aftur og þar sem ekkert hefur orðið af fundi þeirra
með Vegagerðinni, mun ég boða til fundar með
fulltrúum þeirra og Garðabæjar fyrir helgi.“
Of langt á milli sjónarmiða
til að sátt náist um málið
RÁÐHERRA LEITAÐI SÁTTA Í SUMAR
Hanna Birna Kristjánsdóttir