Morgunblaðið - 09.05.2014, Blaðsíða 25
25
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. MAÍ 2014
Háskólahlaupið Nemendur, starfsfólk og velunnarar háskólans hlupu ýmist þrjá eða sjö kílómetra um borgina í gær. Prýðisveður var til að hlaupa og kom upphitun sér vel fyrir átökin.
Kristinn
Í mörg ár hefur fólk
á landsbyggðinni bar-
ist fyrir því að hafa
grunnþjónustu í lagi.
Við höfum viljað
hafa farsímasamband
hringinn í kringum
landið, mest af örygg-
isástæðum þar sem
fjallvegir og veðurofsi
fléttast oft við slys eða
vandræði á ferðalögum
fólks.
Við höfum barist fyrir því að fá
góða nettengingu til að geta greitt
reikninga í heimabanka og lesið
fréttirnar. Alltaf verður meira af
bókhaldi og umsóknum á rafrænu
formi. Oft hefur mann langað til að
geta greitt reikninga á tíma sem
þarf ekki að telja í klukkustundum.
Við höfum verið svo frek að tala
fyrir bættu dreifikerfi á raforku.
Því rafmagnslausir dagar eru ekk-
ert sjarmerandi ef þeir
eru næstum annan
hvern dag yfir harð-
asta veturinn. Árið er
2014, það á ekki að
þykja eðlilegt að nota
prímus til að elda mat,
lesa á jólapakkana með
vasaljósi og fagna því
að vera ennþá með ol-
íukyndingu á húsinu
því manni er að
minnsta kosti ekki
kalt.
Við á landsbyggðinni
erum svo ósvífin að við
viljum bættar samgöngur til að
koma börnunum okkar í skóla, ætt-
ingjum okkar til læknis og komast í
næsta þéttbýli til að kaupa inn í
matinn.
Svo söfnum við saman sjónvarps-
og útvarpsútsendingum, heimasíma
og fleira runki bara til að fá ein-
hverja sefjun því við á landsbyggð-
inni lifum og þrífumst á tilfinninga-
klámi.
Blautir draumar og ælupest
Öll dæmi hér að ofan eru sönn,
enginn getur gert lítið úr tilfinn-
ingum annarra fyrr en þeir eru
sjálfir búnir að keyra fram á bílslys
og vita ekkert um ástand eða að-
stæður til að fá aðstoð. Um leið og
aðilar sem tala um tilfinningaklám
eru búnir að senda börnin sín í
smárútu um hundrað kílómetra leið
með malar- og fjallvegum í blindbyl
og stórviðri skal ég fara hlusta á
þeirra skoðanir á mínu klámi.
Ef þið lendið í aðstæðum þar sem
þið þurfið að koma veikum eða slös-
uðum einstaklingi í sjúkraþyrlu
vegna þess að viðkomandi er lok-
aður inni í heimabyggð sinni vegna
ófærðar og veðurofsa.
Þegar aðilar sem gera lítið úr til-
finningum þeirra sem búa í dreifbýli
hafa upplifað að vera innilokaðir
vegna ófærðar, án sambands í
heima- eða farsíma, án þess að hafa
sjónvarpsútsendingu, án þess að
geta á nokkurn hátt látið ættingja
og vini vita af því að allt sé í lagi.
Hérna er verið að taka fyrir
raunverulega viðburði og tilfinn-
ingar.
Þegar þessir aðilar sem rang-
hvolfa augum yfir dreifbýlispakki,
hafa upplifað óttann um að hvað
sem er geti komið fyrir og þá sé
ekkert hægt að gera, skal ég setjast
niður og ræða svæsnar og sveittar
hugmyndir um ofmetnar, ýktar til-
finningar.
Ef fólk þarf að æla vegna þeirrar
baráttu sem fólk á landsbyggðinni
þarf að heyja, verði þeim að góðu.
En ég er komin með nóg af því að
vera skömmuð ef minnst er á raun-
verulegt ástand landsbyggðarinnar
eða þörf fyrir góða tengingu við
flugvöllinn í Reykjavík. Kannski að
ég æli bara af því að vera komin
með nóg af fólki sem gefur mér tvo
kosti af því að ég búi í dreifbýli, það
er að flytja eða halda kjafti.
Á meðan fólk sem hefur ekki
þurft að upplifa þessar tilfinningar
og þennan ótta gerir lítið úr því að
aðilar á landsbyggðinni þurfi að lifa
við það, þá finnst mér réttlætanlegt
að finna fyrir reiði.
Ef þessi orð eru ekki til þess að
mála smá mynd af raunverulegum
aðstæðum í dreifbýli árið 2014 fyrir
þessa aðila sem kúgast af tilhugs-
uninni um að fólk búi á landsbyggð-
inni, þá geta að minnsta kosti aðilar
af landsbyggðinni notað þessa
klausu til að svala þörf sinni á
tilfinningaklámi fyrir svefninn.
Eftir Jóhönnu Mar-
íu Sigmundsdóttur »Kannski að ég æli
bara af því að vera
komin með nóg af fólki
sem gefur mér tvo kosti
af því að ég búi í dreif-
býli, það er að flytja eða
halda kjafti.
Jóhanna María
Sigmundsdóttir
Höfundur er alþingiskona og
tilfinningarunkari.
Af tilfinningaklámi og dreifbýlistúttum
Af ákveðinni ástæðu
fékk ég fyrir nokkrum
árum mikla fræðslu frá
flugmönnum um þýð-
ingu og kosti flugvall-
arins í Vatnsmýrinni.
Ég hafði nefnilega talið
farsælast að flytja flug-
ið til Keflavíkur. Nú
veit ég betur og vil
miðla þeim upplýs-
ingum til fólks sem
kannski hugsar svipað
og ég gerði þá. Flugmennirnir sögðu
einfaldlega þetta: Vatnsmýrin,
Löngusker og Bessastaðanesið eru
eitt besta flugvallarstæði í Evrópu
sakir veðráttunnar í Vesturbænum
og hversu lágt landið liggur yfir sjó.
Hólmsheiði er t.d. í allt annarri hæð
með önnur veðurskilyrði og flug-
völlur þar kemur aldrei í stað flug-
vallarins í Vatnsmýrinni. Keflavík er
líka með allt önnur veðurskilyrði en
Vatnsmýrin. Við flugtak í Keflavík er
skyggni oft neðan við tilskilin mörk
til að lenda aftur ef eitthvað ber út af
í flugtaki. Miðnesheiði nýtur ekki
þess skjóls af Reykjanesfjallgarð-
inum sem Reykjavík gerir. Að auki er
Reykjanesfjallgarðurinn á virku eld-
fjallasvæði. Ferðalagið
innanlands til og frá
höfuðborginni myndi
lengjast um 170 km alls
og innan-landsflugið
væri nánast búið að
vera. Flugferðin myndi
hækka í verði um 30-
40% og það sem merki-
legra er að allt flug til
og frá Íslandi myndi
hækka verulega.
Hversvegna: Keflavík
nýtur Reykjavíkur-
flugvallar sem vara-
flugvallar sem eftir lok-
un yrði ekki bara Akureyri eða
Egilsstaðir heldur Glasgow, flugvélar
yrðu að vera vel birgar af eldsneyti
við komuna til landsins.
Þeir ætla að koma
flugvellinum fyrir kattarnef
Ráðamenn Reykjavíkur, vinstri-
menn í borgarstjórn eru á fullri ferð
að koma flugvellinum fyrir kattarnef.
Þeir einblína á miðborgina og vilja
þétta byggðina og heyra ekki þegar
talað er um aðra hagsmuni eða vilja
borgarbúa. Hvað þá að þeir virði ör-
yggisþátt Reykjavíkurflugvallar eða
hlutverk höfuðborgarinnar í þjón-
ustu. En mikil þjónusta við fyrirtæki
um allt land fer fram vegna þess að
þjónustuaðilar úr Reykjavík og af
landsbyggðinni geta samdægurs far-
ið og komið vegna flugvallarins. Við
Íslendingar erum flugþjóð og flugið
skapar um tíu þúsund störf í landinu
og sé allt talið með ennþá fleiri. Nú
fullyrða baráttumenn um Hjartað í
Vatnsmýrinni að verið sé að rjúfa
samkomulag sem gert var um flug-
völlinn að hann skyldi óáreittur til
2022 og að Rögnunefndin fengi
starfsfrið. Nú hefur borgarstjóraefni
Samfylkingarinnar, Dagur B. Egg-
ertsson, með Björn Blöndal að baki
sér ákveðið að loka neyðarbrautinni
strax og hefja framkvæmdir eins og
ekkert samkomulag sé til. Þeir hafa
jafnframt gert eigendum fluggarð-
anna eða flugkennslunni, æfinga- og
einkafluginu að fjarlægja allt sitt og
sett æfinga- og kennsluflugið með um
600 flugnema á kaldan klaka og vísað
þessu öllu burt úr Reykjavík.
Hvað með friðarsáttmálann
og Rögnunefndina?
Jón Gnarr borgarstjóri, Dagur B
Eggertsson, Hanna Birna Kristjáns-
dóttir innanríkisráðherra, ásamt Sig-
mundi Davíð Gunnlaugssyni for-
sætisráðherra og Björgólfi
Jóhannssyni, forstjóra Icelandair,
undirrituðu friðarsáttmála haustið
2013 um að engu yrði raskað meðan
flugvallarmálin væru könnuð í þaula.
Hvaðan kemur sú ákvörðun að
þrengja strax að fluginu, er annað
samkomulag til og gengur það í ber-
högg við hið fyrra? Jón Gnarr og
Dagur B. Eggertsson tala eins og það
sé á hreinu að allt flug verði farið úr
Vatnsmýrinni 2022 og vinna sam-
kvæmt því. Brotaviljinn og áformin
að koma flugvellinum burt eru skýr í
vinnubrögðum meirihlutans í borg-
inni og birtist einnig í hvernig þeir
ætluðu að komast yfir flugvall-
arlandið. Samfylkingin í borginni og
Besti flokkurinn, nú Björt framtíð,
höfðu samið við Samfylkinguna á Al-
þingi og í fjárlaganefnd 2013 að taka
inn heimildargrein í 6. gr. fjárlaga um
að Reykjavík eignaðist allt land rík-
isins sem flugvöllurinn stendur á.
Vigdís Hauksdóttir, formaður fjár-
laganefndar, og nýr meirihluti á Al-
þingi hentu heimildinni út við fjár-
lagagerðina í haust og lýsti Vigdís því
yfir að á Alþingi væri ekki lengur
meirihluti til að selja Reykjavíkur-
borg flugvallarlandið í Vatnsmýrinni.
Enn einni árásinni var hrint.
Beiðni landsmanna lítilsvirt
Ráðamenn Reykjavíkur hafa mót-
tekið skjal þar sem 70 þúsund Íslend-
ingar vilja flugvöllinn áfram í Vatns-
mýrinni. Kannanir segja að 73%
borgarbúa vilji flugvöllinn í friði og
80% þjóðarinnar eru sömu skoðunar.
Hvað veldur þeim hraða sem nú er á
Samfylkingunni í Reykjavík og syst-
urflokki Samfylkingarinnar Bjartri
framtíð í flugvallarmálinu? Þeir
hundsa beiðni fólksins um að flugvöll-
urinn verði látinn í friði, þeir ganga
freklega í berhögg við vilja borgarbúa.
Það er hárrétt ákvörðun hjá bar-
áttumönnum flugvallarins að afhenda
Alþingi málið og nú reynir á það hvort
orð standa. Bæði alþingismenn og
ekki síst innanríkisráðherra og for-
sætisráðherra verða að láta málið til
sín taka og slá á fingur ráðamanna
Reykjavíkur. Flugvöllurinn í Vatns-
mýrinni er þjóðareign, þetta er ekki
þeirra einkamál. Verði flugvöllurinn
hinsvegar að fara eru það einungis
Löngusker sem gætu bjargað fluginu í
landinu en það kostar ofboðslega pen-
inga sem ekki eru til í dag.
Eftir Guðna
Ágústsson » Flugvöllurinn í
Vatnsmýrinni er
þjóðareign, þetta er
ekki þeirra einkamál.
Guðni
Ágústsson
Höfundur er fv. alþingismaður og
ráðherra.
Hversvegna flugvöllinn áfram í Vatnsmýrinni?