Morgunblaðið - 06.08.2014, Síða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. ÁGÚST 2014
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
„Í mínum huga er þetta risavaxið
verkefni. Ég tel að vilji allra standi til
að veita þessum hópi þjónustu þann-
ig að sómi sé að,“ segir Kristján Þór
Júlíusson heilbrigðisráðherra um
stóraukinn kostnað vegna aukinnar
þjónustu við eldri borgara vegna
breyttrar aldurssamsetningar þjóð-
arinnar.
Talið er að þörf verði á 3.600-3.700
hjúkrunarrýmum eftir tíu ár, sam-
kvæmt útreikningum Guðlaugs Þórs
Þórðarsonar alþingismanns, en þau
eru nú um 2.500. Til að mæta vaxandi
þörf þarf að byggja um 1.000 rými á
næstu tíu árum til að halda í horfinu
en um 1.500 ný rými til að útrýma
fjölbýlum og biðlistum. Ef litið er
lengra fram í tímann, þarf 6.500
hjúkrunarrými árið 2040. Þyrfti þá
að byggja eitt og hálft hjúkrunar-
heimili á ári næstu 25 árin til að full-
nægja þörfinni. Í grein í Morgun-
blaðinu sl. laugardag vekur
Guðlaugur athygli á að stofnkostn-
aður við þessi rými yrði 4,3 milljarð-
ar á ári og reksturinn myndi kosta
1,4 milljarða.
„Þetta er afar brýn og þörf um-
ræða sem Guðlaugur Þór er að vekja
og kalla eftir,“ segir Kristján Þór, og
bætir við: „Þetta er vaxandi þjón-
ustuliður sem við Íslendingar stönd-
um frammi fyrir að mæta og hefur
verið vitað í allnokkurn tíma. Sett
var upp metnaðarfull áætlun um
uppbyggingu hjúkrunarrýma, sem
fólst í því að byggja 11 hjúkrunar-
heimili víðsvegar um landið, en fram-
gangur hennar tafðist vegna efna-
hagsörðugleika. Við erum að byrja
aftur á því verkefni sem meðal ann-
ars sést á því að við erum búin að
ganga frá samningi við Seltjarnar-
nesbæ en eigum eftir að ljúka samn-
ingum við bæjaryfirvöld í Hafnar-
firði og Kópavogi.“
Eigum að læra af öðrum
Guðlaugur Þór segir í samtali við
Morgunblaðið að þær breytingar á
aldurssamsetningu þjóða sem hann
gerir að umtalsefni hafi orðið tuttugu
árum fyrr víða í nágrannalöndum.
Hann segir mikilvægt að kynna sér
hvernig aðrar þjóðir hafi brugðist við
og læra af þeim, leggja áherslu á það
sem vel hafi verið gert og sleppa við
mistökin. Mikilvægast sé að auka
fjölbreytni. Gefa fólki valkost, til
dæmis með aukinni heimaþjónustu
og forvörnum, til að draga úr þörf-
inni á uppbyggingu hjúkrunarheim-
ila og annarra stofnana. Eigi að síður
aukist kostnaðurinn svo mikið, til
dæmis við heilsugæslu og sjúkrahús,
að þjóðfélagið verði að forgangsraða
í þágu þessa málaflokks. „Ef við ger-
um það ekki mun þetta skella á okk-
ur eins og flóðbylgja sem erfitt verð-
ur að ráða við,“ segir Guðlaugur og
hvetur til þess að farið verði í heild-
arstefnumótun í málaflokknum.
Heilbrigðisráðherra tekur fram að
í ráðuneytinu sé hafin vinna við að
greina þær breytingar sem eru að
verða á samsetningu þess hóps sem
sækir um vist á hjúkrunarheimilum
og er á biðlistum eftir rými og verið
að undirbúa frekari vinnu. „Við þurf-
um augljóslega að leggja mat á
kostnaðinn, hvenær hann verður til
og bestu úrræði. Þetta verkefni
hverfur ekki frá okkur, heldur vex
eftir því sem tíminn líður. Það er
hinsvegar augljóst að til að mæta
óskum um uppbyggingu í mála-
flokknum þurfa að koma til verulega
auknar fjárveitingar sem getur
reynst þrautinni þyngri á meðan við
erum að koma ríkissjóði fyrir vind,“
segir Kristján Þór Júlíusson.
Mikilvægast að auka fjölbreytni
Guðlaugur Þór
Þórðarson
Kristján Þór
Júlíusson
 Guðlaugur Þór Þórðarson segir að kostnaður við þjónustu við aldraða skelli á eins og flóðbylgja
 Heilbrigðisráðherra segir erfitt að ráðast í uppbyggingu fyrr en ríkissjóður sé kominn fyrir vind
Morgunblaðið/Ómar
Öldrun Stórir árgangar komast á eftirlaun á næstu árum og áratugum.
Reiknað er með að kostnaður við þjónustu hins opinbera aukist mjög.
Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
Víða leynast merkileg, gömul hús á
höfuðborgarsvæðinu, eitt þeirra
tengist bæði atvinnusögu 19. aldar
og rokksögunni. Húsafriðunarnefnd
mælir nú með friðlýsingu íbúðar-
hússins á Breiðabólsstöðum á Álfta-
nesi. Húsið var lengi annað höf-
uðbólið á nesinu, hitt var
Bessastaðir.
„Gamla steinhúsið að Breiðabóls-
stöðum, Álftanesi, var byggt árið
1884 úr klofnum og tilhöggnum grá-
steini sem límdur var saman með
kalksandi,“ segir í skriflegri ósk
eigenda um friðlýsingu. „Húsið er
einlyft með kjallara og portbyggðu
risi. Veggir þess eru tvöfaldir með
loftbili á milli og yfir dyrum og
gluggum eru heilir steinar sem ná
alla leið yfir opið. Viðir voru fengnir
úr gömlu salt- og fiskhúsi Siem-
sensverslunar sem stóð á Eyrinni
niður við Seyluna. Erlendur Er-
lendsson útvegsbóndi byggði húsið
en seldi það síðar nafna sínum
Björnssyni.“
Jón Ragnar Daðason býr nú í
húsinu ásamt eiginkonu, þrem son-
um og hundi. Þau hjón hafa varið
löngum tíma frá 2006 í að gera það
upp en gætt þess vel að spilla því
ekki og varðveita sem mest. Lagnir
og fleira sem ekki sést var end-
urnýjað en að öðru leyti er allt upp-
runalegt og fáu verið breytt. Jón er
maður með reynslu: hann vann
lengi hjá Minjavernd og starfar nú
hálft árið hjá Síldarminjasafninu á
Siglufirði.
„Við tókum allan gamlan panel
niður, hann var naglhreinsaður,
þrifinn með grænsápu, grunnaður
og settur aftur upp á nákvæmlega
sama stað,“ segir Jón. „Það fannst
mikið af munum í húsinu og við
skreyttum með þeim. Ég gerði við
hleðslurnar að innan og lét þær
njóta sín, maður sér þær sums stað-
ar inni í húsinu. Ég breytti þó
geymsluloftinu, við lyftum skamm-
bitanum upp og styrktum allt þakið.
Svefnbergin eru nú uppi. Baðstofan
er á sínum stað.“
Vermenn og síðar Kukl
Viðbygging eða bíslag við húsið
var byggt 1917, þar var m.a. hægt
að þurrka söl fyrir nautgripina og
herða fisk. Á sínum tíma hafa búið á
þessu höfuðbóli allt að 40 manns,
þar af 25 vermenn í kjallaranum en
húsið er alls 187 fermetrar. Hlunn-
indi fylgdu jörðinni, auk útræðis var
þar rekaviður og grásleppumið.
Verið er nú að endurbæta kjall-
arann.
„Í honum voru á sínum tíma
höfuðstöðvar Þeysara og Kukls,
myndin Rokk í Reykjavík var tekin
í kjallaranum. Og þarna æfðu marg-
ar aðrar hljómsveitir, t.d. Von-
brigði. Þetta er því merkilegt hús.“
Morgunblaðið/Þórður
Breiðabólsstaðir Húsafriðunarnefnd hefur mælt með friðlýsingu íbúðarhússins á Breiðabólsstöðum á Álftanesi.
Húsið var lengi annað höfuðbólið á nesinu, hitt var Bessastaðir. Þarna bjuggu allt að 40 manns, þegar mest var.
Kukl og Þeysarar æfðu í
kjallara Breiðabólsstaða
 Gamalt höfuðbýli á Álftanesi gert upp og friðlýst
Hanna Birna
Kristjánsdóttir
innanríkisráð-
herra situr með
fullum stuðningi í
ríkisstjórn líkt og
aðrir ráðherrar að
sögn Bjarna
Benediktssonar,
formanns Sjálf-
stæðisflokksins.
Hann segir að all-
ir ráðherrar í ríkisstjórn njóti trausts
á meðan þeir sitja. Álitamál sé hins
vegar hvort ráðherra beri að víkja
undir rannsókn máls. Þetta kom fram
í samtali við Bjarna á fréttavef Morg-
unblaðsins, mbl.is, í gær. Bjarni sagði
að fráleitt væri að gefa þyrfti út sér-
stakar traustsyfirlýsingar í hverju
skrefi lekamálsins svokallaða.
„Það er allt annað álitamál hvort
ráðherra eigi að sitja í ráðherrastól á
meðan rannsókn fer fram og það er
ekki spurning um traust, heldur
spurning um það hvernig best sé
tryggt að rannsókn málsins sé hafin
yfir allan vafa og gangi eðlilega
fram,“ bætti hann við. Aðspurður
hvernig málið horfi við í dag segir
hann umræðuna vera áhyggjuefni.
„Ég hef ekki enn séð ástæðu fyrir
ráðherra til þess að stíga til hliðar. En
mér er umhugað um að málið gangi
þannig fram að engri rýrð verði varp-
að á rannsóknina sjálfa og þá niður-
stöðu sem fæst. Í þessu tilliti er um-
ræðan ein og sér alltaf ákveðið
áhyggjuefni. Þetta er nokkuð sem
ráðherra hefur þurft að meta sjálfur
og ég ætla ekki að blanda mér í það
mat.“ Bjarni var spurður hvort hann
teldi að Hanna Birna hefði blandað
sér í rannsókn lekamálsins með sam-
tölum um gang þess við lögreglu-
stjóra. Taldi hann að ekkert hefði
komið fram sem benti til þess.
sunnasaem@mbl.is
Er ráðherra með
fullum stuðningi
 Bjarni segist enn ekki hafa séð
ástæðu fyrir Hönnu Birnu til að víkja
Bjarni
Benediktsson
Brynjólfur Þorkelsson
Framkvæmdastjóri
binni@remax.is
Sylvía GWalthersdóttir
Löggiltur fasteignasali
sylvia@remax.is
„...Virkilega vönduð, lipur
og góð þjónusta“
Við vorum í söluhugleiðingum og var okkur bent á að fá RE/MAX, Alpha,
til að sjá um söluna. Við sjáum ekki eftir því! Þau sáu um allan pakkann
fyrir okkur. Íbúðin var seld á þremur dögum og sáu þau um allt sem snýr
að sölunni. Einnig aðstoðu þau okkur við kaup á nýju fasteigninni.
Virkilega vönduð, lipur og góð þjónusta, allt sem var sagt stóðst
og er því auðvelt að mæla með RE/MAX, Alpha.
Kv. Áslaug og Benni
820 8080 Hringdu núna ogpantaðu frítt söluverðmat