Morgunblaðið - 12.08.2014, Page 19

19
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. ÁGÚST 2014
Þegar komið var
fram á níunda áratug
síðustu aldar voru fiski-
stofnar okkar í hættu
vegna ofveiði. Þá voru
um 150 skuttogarar á
Íslandi sem kepptu
hver við annan um að
veiða sem mest. Af-
koma útgerðar og fisk-
vinnslu var slök. Stjórn-
völd þurftu oft að grípa
til efnahagsúrræða til að bjarga sjáv-
arútveginum. Efnahagsráðstafanir
voru í formi gengisfellingar krón-
unnar með tilheyrandi óðaverðbólgu
og kaupmáttarskerðingu almennings.
Árið 1983 ákváðu íslensk stjórnvöld
að venda sínu kvæði í kross og taka
upp nýtt fiskveiðistjórnunarkerfi sem
byggðist á aflareynslu undangeng-
inna ára. Í framhaldi af því varð mikil
hagræðing í íslenskum sjávarútvegi.
Atvinnugreinin sá sjálf um og kostaði
hagræðinguna með sameiningu út-
gerða og fiskvinnslu og kom rík-
isvaldið eða skattgreiðendur þar
hvergi nærri, eins og hefur tíðkast í
þeim löndum sem við keppum við á
mörkuðum um sjávarafurðir. Sam-
fara nýju fiskveiðistjórnunarkerfi
varð umtalsverð framleiðniaukning í
sjávarútvegi sem hefur leitt til meiri
hagsældar á Íslandi en annars hefði
orðið. Það að geta nýtt auðlindina í
hafinu á sem hagkvæmastan hátt er
lífsspursmál fyrir þetta byggðarlag
og alla Íslendinga. Með
nútímatækni, fjar-
skiptum og samgöngum
verður heimurinn sífellt
minni. Ungt og vel
menntað fólk helst ekki
hér á landi ef við getum
ekki haldið hér uppi
sómasamlegu samfélagi
sem getur veitt því þá
velsæld sem býðst í öðr-
um löndum og heims-
hlutum. Við Íslendingar
getum verið stoltir af
því að hér er rekinn
sjávarútvegur sem stendur á eigin
fótum. Víðast hvar í heiminum nýtur
sjávarútvegur ýmissa ríkisstyrkja og
er af þeim sökum litið á hann sem
þurfaling í mörgum löndum. Í stórum
dráttum geta Íslendingar verið
ánægðir með hvernig til hefur tekist í
sjávarútveginum. Nýting hráefnisins
sem borið er að landi hefur stóraukist
og nú er svo komið að nánast allt hrá-
efni er nýtt á einn eða annan hátt til
verðmætasköpunar. Og það er ekki
síður mikilvægt að íslenskur sjávar-
útvegur er markaðsdrifinn og neyt-
endur geta treyst því að fá hágæða-
vöru á sína diska nokkrum dögum
eftir að fiskurinn er veiddur við Ís-
landsstrendur. Hugmyndaauðgi og
framsýni fólks í íslenskum sjávar-
útvegi er slík að fá lönd sem við ber-
um okkur saman við standast okkur
snúning. Íslenskur fiskur er í hæsta
gæðaflokki og engum þjóðum hefur
tekist að fá jafn hátt verð fyrir fisk-
afurðir og okkur Íslendingum. Ár-
angur útgerða, fiskvinnslu og alls
þess fólks sem við greinina starfar
hefur verið framúrskarandi á heims-
vísu og eftir honum hefur verið tekið.
Á síðustu árum hefur íslenskur
sjávarútvegur oft og tíðum mátt þola
mikinn andbyr og að sumu leyti at-
vinnuróg af hendi stjórnvalda. Starfs-
menn og stjórnendur sjávarútvegs-
fyrirtækja hafa verið sakaðir um
slæma umgengni við auðlindina í
sjónum. Ómakleg orð stjórnvalda
gagnvart sjávarútveginum hafa eðli-
lega komið við starfsfólk í greininni.
Þetta má ekki eiga sér stað og jafn-
framt verður þeirri óvissu sem hefur
árum saman ríkt í sjávarútvegi að
linna.
Sjávarútvegssamfélagið Dalvík-
urbyggð má vera stolt af því að stór-
fyrirtæki eins og Samherji hafi kosið
að hasla sér völl með hluta af sinni
starfsemi hér í sveitarfélaginu. Mikil
aflareynsla sjómanna og útgerða í
Dalvíkurbyggð liggur nú hjá þessu
vel rekna fyrirtæki sem er lang-
stærsti vinnuveitandinn í byggð-
arlaginu.
Óvissa ríkir enn um veiðileyfagjöld
sem ríkisvaldið er og hefur verið að
leggja á útgerðir. Sjávarútvegur er
fjárfrek starfsemi. Til að ná árangri í
veiðum þarf dýr og fullkomin skip
sem geta staðist kröfur náttúruafl-
anna á Íslandsmiðum. Hátæknivædd-
ar fiskvinnslur með öllum þeim bún-
aði sem bestur er á heimsvísu kosta
sitt. Stjórnvöld verða að hafa að leið-
arljósi að stilla gjaldtöku af sjávar-
útvegi í hóf svo hún hamli ekki frekari
fjárfestingu og nýsköpun í komandi
framtíð.
Okkar samfélag byggist á sjávar-
útvegi og þess vegna höldum við Dal-
víkingar Fiskidaginn mikla. Hug-
myndafræðin í kringum þennan
hátíðisdag er sú að hér þurfi enginn
að taka upp veskið til þess að fá að
borða. Fiskidagurinn mikli er ein-
stakur. Hér fer saman sam-
takamáttur íbúanna og fyrirtækja í
byggðarlaginu sem af auðmýkt taka á
móti tugum þúsunda gesta. Fisk-
urinn er okkar aðalsmerki og með
þessum degi viljum við sýna þann
styrk sem lítið samfélag sem byggir
að stórum hluta afkomu sína á gæð-
um hafsins býr að.
Eftir Bjarna Th.
Bjarnason
» Fiskurinn er okkar
aðalsmerki og með
þessum degi viljum við
sýna þann styrk sem lít-
ið samfélag sem byggir
að stórum hluta afkomu
sína á gæðum hafsins
býr að.
Bjarni Th. Bjarnason
Höfundur er sveitarstjóri
í Dalvíkurbyggð.
Í tilefni Fiskidagsins mikla árið 2014
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Mannmergð Frá Fiskideginum mikla á Dalvík í fyrra.
Sólarlag Veðrið hefur leikið við höfuðborgarbúa undanfarna daga og Snæfellsjökull tók sig vel út í gærkvöldi baðaður í sólarlaginu enda kunnu vegfarendur á Grandanum vel að meta útsýnið.
Eggert