Stígandi - 01.07.1945, Síða 13

STÍGANDI ÞORSTEINN M. JÓNSSON SEXTUGUR
187
sína og ekki ávallt mjúkhentur á þeim, sem þrekmeiri voru. En
ódrengskapur varð aldrei fundinn í leik lians.
Um það bil, er Þorsteinn lauk námi sínu, voru merkileg og
glæsileg tímamót í lífi þjóðarinnar. Þá er ungmennafélagshreyf-
ingin að hefjast. Þorsteinn er einn af stofnendum fyrsta ung-
mennafélagsins og aðalstofnandi fyrsta ungmennafélagsins á Aust-
fjörðum.
Námsvistin í Gagnfræðaskólamnn varð Þorsteini happasæl. Þar
tendraðist lionum í brjósti sú hugsjónaglóð, sem bernskuárin
sýndu neista af. Hann varð eins og aðrir nemendur skólans fyrir
sterkum og varanlegum áhrifum frá mikilhæfum, gáfuðum og
\el menntuðum kennurum. Bekkjunautar hans voru allir af líku
bergi brotnir. Það hafði sín áhrif. Og sumir þeirra eru nú eins og
hann löngu orðnir þjóðkunnir, og margir þeirra hafa ger/.t for-
ystumenn í menningar- og framfaramálum síns liéraðs. ,
Þorsteinn gerðist ekki þræll kennslubóka né skólavistar. Enda
var andi frjálsrar hugsunar og ábyrgra athafna ríkjandi í skól-
anum. Hann viðaði að sér margháttuðum fróðleik utan náms-
bókanna, en alls konar þjóðleg og söguleg fræði voru honum hug-
þekkast viðfangsefni að nenia og safna.
Þegar Þorsteinn hafði lokið námi, gegndi hann kennslustörfum
fyrst í stað. Innri þörf knúði hann til þess, og aukin menntun
þjóðarinnar var honum liugsjónamál.
Árið 1908 settist Þorsteinn í 3. bekk Kennaraskólans í Reykja-
\ík. Vorið eftir lauk liann þar burtfararprófi.
Stofnaði hann þá unglingaskóla í Bakkagerði í Borgarfirði
eystra, og ári síðar tók hann við barnaskólanum og hafði þar
stjórn og kennslu í báðum skólunum í 11 ár.
Búskap og útgerð stundaði hann jafnframt þessu og var kaup-
félagsstjóri Borgfirðinga um 3 ár.
Hefir kunnugur maður látið svo unt mælt, að Þorsteinn hafi
á þessu árabili unnið ómetanlegt starf sem leiðtogi og forystu-
maður þar eystra.
Hann var þingmaður N.-Mýlinga árin 1916—23. Hefir hann
fengið þann dóm, að hann hafi einkar vel kunnað að vinna með
pólitískum andstæðingum vegna þess, hve ógjarnt honum hafi
verið að dæma manngildi manna eftir ólíkum viðhorfum til mál-
efna. Ódrengilegum'vopnum hafi hann aldrei beitt, en jafnan
fylgt sannfæringu sinni, hverjir sem í hlut áttu.
Fyrir festu hans og einurð, rökvísi og heilindi í málafylgju