Stígandi - 01.07.1945, Side 55

STÍGANDI
FRAMTIÐIN
229
okkur bendingu. Það er svipað og þegar drykkjumaðurinn fer á
sinn versta túr, rétt áður en liann gengur í algert bindindi. Hið
vaknandi mannkyn fer líkt að; í hita sóknarinnar eftir betri
heimi kemur margs konar sori í ljós. En þrátt fyrir það eru liug-
sjónamenn í öllum flokkum, hvort lieldur jreir nefnast Fasistar,
Kommúnistar eða Demokratar — þeir eru allir reiðubúnir að
líða fyrir skoðanir sínar. Þessi ábyrgðarkennd hinna samstæðu
undirvitunda þeirra verkar venjulega svipað og hjá einstaklingi,
síðasta tilraunin til sjálfstjórnar hefst með versta reiðikastinu.
Látum oss minnast þessa, er við hugsum eða lesum um
illvirki og aðrar hörmungar. — Við látum einstaklinga í einhverja
betrunarstofnun, þar sem þeir fá tækifæri til að endurheimta
sjálfa sig. Sarna regla ætti að gilda um þjóðir eða þjóðaeiningar.
Hið nýja tímabil verður markað og nrótað af vaxandi óbeit á
málaferlum, einkum gagnstefnum og gagnsókn. Menn munu
ekki nenna að eyða dýrmætum tíma til að fást um allt, sem fyrir
kemur. Þeir munu verða sístarfandi við nýjar uppgötvanir og
sökkva sér ekki niður í fánýta hluti. Þessar upgötvanir munu
leiða til þess, að þeir óska síður en áður að eignast jarðneska
muni, og það er ekki erfitt að gera sér ljóst, hvaða áhrif það muni
hafa. — Á næstu blaðsíðum verður reynt að sýna ljósa mynd af
manni framtíðarinnar, einstaklingnum, sem lítur á lífið og það,
sem það hefir að bjóða, frá nýjum sjónarmiðum, leggur á það
annan mælikvarða, sækist eftir öðrum verðmætum og virðir aðra
liæfileika en áður hafa lundizt á þessari jörð. Til þess að renna
grun í það, sem í vændum er, verða menn að skilja, að það er
miklu furðulegra en nokkuð, er áður hefir gerzt. Framför og
breyting hafa ætíð átt sér stað, en á síðustu dögum hafa framfar-
irnar og breytingarnar orðið stórstígari og umfangsmeiri en á
nokkru öðru menningartímibili. Þetta mun leiða til djúpstæðra
breytinga, ekki aðeins á yfirborði mannlegs lífs — og hátta, held-
nr einnig á manninum sjálfum.
Gætum við náð í einstakling, sem lifað hefði í byrjun þess
tímabils, sem nú er að enda, og látið hann verða fyrir áhrifum
nútímamenningar, þá myndi hann álíta, að veröldin væri full af
kraftaverkum og yfirnáttúrlegum atburðum, einnig að nútíðar-
maðurinn væri yfirnáttúrlegur. Hann stæði ráðþrota, ekki aðeins
vegna hins hamslausa hraða, heldur vegna undrunar yfir getu
mannanna til að halda hraðanum við og hugsa í samræmi við
hann. Fyrir sjónum þessa forsögulega einstaklings myndi lnaði