Stígandi - 01.07.1945, Blaðsíða 61
STÍGArÍDI
FRAMTÍÐIN
235
þarfnast ofurþreks, fyrst meðal liinna fáu, og seinast meðal allra
þjóða, þegar við höfum skilið, hvernig ber að stelna — þegar við
höfum fengið rétt mið. Miklir erfiðleikar verða á leiðinni. Margar
sorgargöngur, margir farartálmar, jafnvel refilstigir, sem leiða í
öfuga átt, en þrátt fyrir allt mun verða haldið í áttina, því að ýms-
ir menn lrafa séð þetta takmark í hillingum, og það kallar þá án
afláts, og þeir munu ekki unna sér hvíldar, fyrr en því er náð.
Þeir, sem segja, að þetta geti aldrei orðið, eru hlekkjaðir við
hræringar hinnar þriðju stærðar og hugsanafylgjur hennar; þeim
sem geðjast að mynd framtíðarinnar og hafa trú á gæzku hennar
og óbrigðulleik, þeir eru nú þegar á valdi fjórðu stærðar hræringa
og hafa veitt þeim hollustu sína. Þeir, sem segja, að breyting sú,
sem hér er lýst, sé að vísu merkileg, en fullyrða, að mannlegir
eiginleikar muni varla breytast og hér sé aðeins um draum að
ræða, sem aldrei rætist, þeir standa öðrurn fæti í þriðju stærð, en
hinum í þeirri fjórðu. Þeir menn eru sjaldan sælir. En framverðir
hinnar nýju stelnu halda áfram hiklaust, því að þeir eru þegar
snortnir af hræringum hinnar fimmtu stærðar; þeir eru sælir
menn og velgerðamenn alls almennings. Þeir munu fá mikil verk-
efni til úrlausnar. Þjóðleg sálarfræði verður ein hinna nýju vís-
inda. Þróun hugsunarinnar, sem samband allra þjóða er reist á,
véldur því, að þjóðirnar vaxa eins og stórar fjölskyldur, unz hver
þjóð verður í augum alls I jtildans skoðuð sem einstaklingur. Sál-
þróun einstaklingsins fer lram á mjög athyglisverðan hátt. Sarna
lögmáli verður beitt við sálurækt þjóðanna. Aðalköllun hvers
manns verður að nema og skilja, hvernig hann á fyllsta hátt megi
verða nýtur þjóðfélagsþegn og þroska sína sérhæfileika til þess, en
draga úr ágöllum sínum. Hið sama gildir um þjóðarheildina og
viðhorf hennar gagnvart alþjóðaheildinni, sérhæfileikar hennar
verða viðurkenndir, en litin verður einnig vöruð við því, er áfátt
kann að vera í fari hennar. A þennan hátt fær hver þjóð notið
hæfileika sinna í þágu allra hinna og uppsker þá eins og henni
ber og á ríkulegri og sanngjarnari hátt en áður hefir átt sér stað í
nokkru einvaldsríki.
A þennan hátt verður það smátt og smátt ljóst, að einungis með
því að afmá þær hindranir, er reistar hafa verið til að viðhalda
metorðagirni og valdi, verður hægt að öðlast þá sönnu velsæld,
er lýst hefir verið. Það er aðeins þegar einstaklingurinn afsalar sér
öllu, að hann vinnur allt. „Sá, er týnir lífi sínu, mun finna það.“
Um leið og þjóð eða einstaklingur losnar við ótta og hindranir,