Stígandi - 01.07.1945, Síða 63

UM BÆKUR
Sigurjón Friðjónsson' Hevrði éa;
í hamrinum, I—III.
Síðan 1939 hafa komið á bókamarkað-
inn 3 ljóðabækur eftir Sigurjón, allar
með sama nafni: Heyrði ég í hamrinum.
Sú síðasta er að koma í bókabúðir út
um land um þessar mundir. Þar sem
þessar bækur eru sérkennilegar og at-
liyglisverðar, er viðeigandi að geta
þeirra hér, ])ó að efni einnar, hvað þá
þriggja ljóðaltóka, verði ekki krufið til
mergjar í stuttri grein. Nú vill svo vel
lil. að höf. liefir sjálfur gert grein fyrir
eðli þessara ijóða í formálsorðum fyrir
fyrstu bókinni, það er hinni svo kölluðu
nýrómantík, er hófst í Þingeyjarsýslu á
sfðustu árum 19. aldar og höf. telur
stafa sumpart frá eldri skáldum íslenzk-
um og einnig frá samtímahöfundum á
Norðurlöndum. Þó segir hann: „En að-
alrætur á hin þingeyska nýrómantík í
þingeyskri náttúru og þingeysku eðlis-
fari. Hér verða oft rnikil vetrarharðindi,
frost ntikil í nágrenni Vatnajökuls, og
snjóþyngsli stundum langt fram á vor.
Á hinn bóginn verða hér líka stundum
mjög fögur sumarveður, suðrænir, þurr-
ir, blæmjúkir hlýjuvindar, mjög til þess
lagnir að geymast í minningum og
kalla fram rómantfska sumarþrá í lang-
vinnum vetrarharðindum, sem líka ertt
jafnframt í sjálfu sér til þess fallin að
kalla fram andlega iðju.“ Sjálfur segist
höfundur „túlka rómantíkina sem real-
isma, þá grein realismans, stm sérstak-
lega veit að gróandanum — og ástin er
aðalþáttur í. Veit að komandi vori, sól
og sumri."
Varla verður eðli Jressara ljóða betur
lýst en með þessum formálsorðum höf.
sjálfs, því að sama er, hvort hann velur
sér verk erlendra stórskálda lil þýðinga
— en af þeim er mikið í annarri og
þriðju bók — eða kvæðin eru frumort,
öll ertt þau þrungin af ást, bjartri, ei-
lítið dulúðgri lífstrú og yl. —
Ollum var það ljóst, að Sigurjón er
snillingur í meðferð ríms og máls og
skáld gott, en mig undrar, live lítill
efnishyggjumaður hann er. Þó er þetta
nú aldraðttr bóndi, sem mun jafnan
bafa staðið í ströngu við heimilisannir
og hversdagsstrit. En af þessum þrem
ljóðabókum mundi ókunnur álykta, að
höfundur væri ástfanginn ungur maður,
farandsöngvari, óháður stað og tíma.
Ef athuguð eru skáldverk ýmissa ann-
arra þingeyskra samtíðarhöfunda Sig-
urjóns, kemur í ljós, að hinar „lang-
vinnu vetrarhörkur" skilja þar víða eftir
spor, og gustur norðansvarrans blandast
óði skáldanna á vetrarkvöldum. En hann
virðist ekki ná eyrum Sigurjóns, þar
leikur hlýjublær fyrstu sólskinsdaga lið-
ins sumars yfir strengi, og ástir og ævin-
týr þeirra, í minningunni, verður grunn-
tónn ljóðsins, þótt úti blási kalt:
Lyftu þér, fagrahvel, láttu nú kvaka
ljóðþresli vorsins um gróandi svörð,
vektti þá krafla, sem við eiga að taka,
verntdu þau fræin, sem hvíla í jörð.
Leiftraðu um sál þinna leitandi barna.
Lyftu þér! Lyftu þér, heilaga stjarna!
lllessaðu vonina og vorið,
viljann til starfsemi, gleðina og fram-
sóknarþorið.
í þessari nýútkomnu ljóðabók er löng
kviða um Sigurð Fáfnisbana og ástir