Skessuhorn - 02.06.2010, Blaðsíða 18
18 MIÐVIKUDAGUR 2. JÚNÍ
„Hann hef ur ver ið kokk ur í ára
tugi og aldrei misst mann,“ var einu
sinni sagt um sjó mann sem hafði átt
lang an og far sæl an fer il sem kokk
ur. Þá var ver ið að vitna til þess í
gríni, sem oft er sagt í al vöru um
skip stjórn ar menn eft ir lang an og
far sæl an skip stjóra fer il. Það má
al veg heim færa þetta yfir á Við
ar Bjarna son á Akra nesi, sem hef
ur ver ið kokk ur á fiski skip um frá 18
ára aldri eða í hart nær 42 ár. Síð
ustu þrjá tíu árin hef ur hann séð
um að seðja hung ur skip verj anna
á Bjarna Ó lafs son AK70 á tveim
ur skip um með því nafni sem út
gerð Run ólfs Hall freðs son ar hef ur
gert út en ekki því fyrsta. Þar um
borð eru menn sátt ir við kokk inn
og segj ast þríf ast vel á fæð inu hjá
hon um.
Byrj aði sjó mennsk una á
Hafern in um
„Ég var bú inn að vera að eins
áður með Run ólfi þeg ar hann var
skip stjóri á Jör undi þriðja. Síð an
fór ég á Bjarna Ó lafs son, sem var
ann ar í röð inni hjá út gerð Run ólfs,
um það bil tveim ur árum eft ir að
það skip kom nýtt til lands ins frá
Sví þjóð, þar sem það var smíð að.
Ann ars byrj aði ég á sjó 16 ára gam
all sem há seti á Haferni AK með
Guð mundi Pálma syni á þorska net
um á vetr ar ver tíð,“ seg ir Við ar sem
verð ur sex tug ur í haust. Síð an hann
hóf sjó manns fer il inn á Hafern in um
hef ur hann nán ast al far ið ver ið á
sjó. Að eins lít ils hátt ar starf að í landi
þeg ar hann var að leysa af við kjöt
vinnslu og störf við kjöt borð mat
vöru versl un ar inn ar Skaga vers. „Ég
byrj aði átján ára að kokka og nán ast
al far ið ver ið kokk ur síð an. Að vísu
var ég í eitt ár með Jonna heitn um
Berg þórs á Höfr ungn um sem há
seti á rækju og þorska net um. Ann
ars var ég þarna í byrj un eft ir að ég
var eina ver tíð á Hafern in um, var
ég á Har aldi AK 10, Höfr ungi litla
og síð an á Sól far an um með Dav íð
Guð laugs syni skip stjóra. Um tíma
var ég á Árna Sig urði AK þá ný
komn um til lands ins með Har aldi
Á gústs syni og var í hópi þeirra sem
náðu í bát inn nýj an til Nor egs.
Við ar var svo í fimm ár kokk ur á
Lofti Bald vins syni frá Dal vík. „Það
var nú eig in lega til vilj un að ég lenti
þang að. Ég var að sækja um pláss
á öðru skipi og í kjöl far þess var
skip stjór an um á Lofti bent á mig.
Á Lofti Bald vins syni var ég á síld í
Norð ur sjón um og það var svo lít ið
sér stakt tíma bil. Þetta voru mikl ar
úti ver ur, tek ið í törn um og sjald an
kom ið heim. Það var ekk ert ann að í
boði á þess um árum fyr ir nóta skip
in. Þá voru ekki sím ar um borð og
eina sam band ið sem mað ur hafði
við ætt ingja og vini í landi var þeg
ar mað ur komst í síma á sjó manna
heim il um í Dan mörku. Það er eitt
hvað ann að í dag. Við erum í stöð
ugu síma sama bandi og tölvu sam
bandi auk þess að sjá sjón varp alls
stað ar, sem var bara við bryggju
áður.“
Gott að vinna hjá
út gerð RH
Árið 1980 réði Við ar sig til Run
ólfs heit ins Hall freðs son ar skip
stjóra og út gerð ar manns á Bjarna
Ó lafs syni. Gísli son ur Run ólfs tók
svo við skip stjórn inni þar 1984 og
seinni árin hef ur Run ólf ur yngri
bróð ir Gísla ver ið skip stjóri á móti
hon um. Við ar hef ur lengst af sjó
mennsku ferl in um nær ein göngu
ver ið á veið um með nót og flottroll.
Hann seg ir öll vinnu brögð hafa
breyst mik ið. „Tækn in hef ur breyst
gíf ur lega. Við höf um nær ein
göngu ver ið að veiða upp sjáv ar fisk
ef und an eru skil in loðnu leys is ár
in um 1982, þá fór um við á rækju
og fiski troll. Við sigld um meira að
segja tvo túra á Eng land. Run ólf ur
var með hann þá og hann kunni svo
sann ar lega til verka við tog veið arn
ar. Ann ars man ég eft ir einu sér
stöku at viki með Run ólfi heitn um.
Við vor um á eldri Bjarna á loðnu
fyr ir vest an. Það var eng in veiði og
Run ólf ur tók sig út úr flot an um um
nótt ina, sigldi í tvo tíma en sló þá
snar lega af og kastaði. Þarna fyllt
um við okk ur og Skarðs vík ina líka.
Þetta var á byggi lega stærsta kast
sem við höf um feng ið, svona um
1.700 tonn. Þetta er mér svo minn
is stætt því karl inn var bara ein
skipa þarna.“ Við ar seg ir sam held
inn mann skap um borð í Bjarna
Ó lafs syni og litl ar manna breyt ing
ar hafa orð ið þar síð ustu árin. „Ég
er afar þakk lát ur fyr ir að hafa ver ið
hjá þess ari út gerð í öll þessi ár. Það
er gott að vinna með allri þess ari
fjöl skyldu sem á og stýr ir út gerð
inni og hún Ragga Gísla á ekki síst
heið ur inn af því hve gott er að vera
þarna,“ seg ir hann. Við ar seg ir sjó
mennsk una hjá sér hafa geng ið nær
á falla laust. „Þó feng um við á okk
ur brot á leið til Fær eyja árið 1989,
sem hreins aði allt út af dekk inu,
þess á með al loðnu skilj una, afl inn
kastaðit til í lest un um og bát ur inn
lagð ist á hlið ina. Gísli var skip stjóri
þarna og sendi út hjálp ar beiðni.
Mér er minn is stætt hvað Gísli var
yf ir veg að ur og ró leg ur með an þetta
gekk á í aftaka veðri. Það kom síð
an danskt varð skip og fylgdi okk ur
inn til Fugla fjarð ar í Fær eyj um en
bát ur inn var á hlið inni alla leið. Við
stopp uð um bara þarna í sól ar hring
við að landa en sigld um svo heim
í blíð skap ar veðri og feng um nýja
loðnu skilju á Seyð is firði.“
Salt fisk ur eða skata
á laug ar dög um
Síð ustu árin hef ur Bjarni Ó lafs
son að mestu land að afla sín um á
Norð firði sem segja má að hafi ver
ið önn ur heima höfn skips ins. „Við
byrj uð um að landa hjá SR mjöli á
Seyð is firði en eft ir að Síld ar vinnsl
an eign að ist það fyr ir tæki höf um við
land að mest á Norð firði. Við fljúg
um svo bara suð ur þeg ar við för um
í frí,“ seg ir Við ar. Hann seg ist hafa
slopp ið vel frá kokka stör f un um.
„Það hef ur eng inn hent í mig disk
in um enn þá,“ seg ir hann, en mat
seð ill inn er fjöl breytt ur að und an
skild um ein um ó frá víkj an leg um sið.
„Það er alltaf salt fisk ur eða skata og
grjóna graut ur í há deg inu á laug ar
dög um. Svo hef ég ver ið með ham
borg ara eða pizzu sitt hvorn laug ar
dag inn, fyr ir ungu strák ana,“ seg
ir Við ar. Hann seg ist að eins bregða
við að hann taki til hend inni í eld
hús inu heima við. Und ir það tek
ur kona hans, Ingi björg Björns
dótt ir. „Hann er dug leg ur við hús
verk in og fáir sem myndu slá hon
um við í því,“ seg ir hún en þau Við
ar eru búin að búa sam an í 31 ár og
eiga sam an þrjá stráka sem eru 18,
25 og 28 ára. Barna barn ið þeirra er
eitt. Við ar átti tvö börn fyr ir hjóna
band; 41 árs dótt ur og 38 ára son og
þar eru sex barna börn. „Svo fylgdi
eitt barna barn með tengda dótt ur til
okk ar,“ seg ir Ingi björg.
Við ar seg ist ætla halda á fram á
sjón um eins lengi og hann geti.
Hann hef ur ver ið hálfa æv ina um
borð í Bjarna Ó lafs syni og seg ir
mik ið tal að um það þar að hann sé
að verða sex tug ur. Sjó mann dag ur
inn skip ar sess í huga Við ars en hon
um finnst hann hafa ver ið meiri há
tíð hjá sjó mönn um áður fyrr. „ Þetta
er orð ið svo breytt núna og þátt taka
sjó manna ekki eins mik il, enda er
far ið að kalla þessa helgi há tíð hafs
ins og sjó mann dags heit ið virð ist
vera að glat ast,“ seg ir Við ar Bjarna
son, sí ung ur að vanda og hlær að til
hugs un inni um að vera að kom ast á
sjö tugs ald ur inn. Hann send ir skips
fé lög um og Ragn heiði, út gerð ar
manni Bjarna Ó lafs son ar, bestu
kveðj ur í til efni sjó manna dags ins.
hb
Við ar Bjarna son hef ur ver ið kokk ur á sjó frá ung lings aldri
Sjómannadagurinn
„Það hef ur eng inn hent í mig disk in um enn þá“
Við ar og Ingi björg Björns dótt ir kona hans.
Í eld hús inu á Bjarna Ó lafs syni
Þeir segj ast þríf ast vel af matn um hjá Við ari skip verjarn ir á Bjarna Ó lafs syni. Hér
eru nokkr ir þeirra í borð saln um. Lengst til hægri er Run ólf ur Run ólfs son stýri mað
ur og skip stjóri, vinstra meg in er Guð mund ur Ingi mars son og á bak við Run ólf
grill ir í Þor kel Pét urs son.
Við ar spæl ir egg ofan í mann skap inn á Lofti Bald vins syni vet ur
inn 197576
Loft ur Bald vins son með síld ar kast á síð unni í Norð ur sjón um. Tré kass arn ir, sem síld in
var sett í fyr ir lönd un í Dan mörku, bíða á dekk inu.
Síð hærð ur og skeggj að ur í Norð ur sjón um 1975 með tvær hnall þór ur ný bak að ar.