Skessuhorn - 19.12.2012, Blaðsíða 32

32 MIÐVIKUDAGUR 19. DESEMBER 2012
„Ég er fædd á Svínár nesi á Látra­
strönd árið 1936 og ólst þar upp til
sjö ára ald urs en þá flutti ég með
móð ur minni til Hrís eyj ar," seg ir
Hulda Vil mund ar dótt ir í Grund­
ar firði í upp hafi þeg ar blaða mað ur
sest nið ur með henni í sól stof unni
við hús ið sem hún byggði á samt
manni sín um Soff an í asi heitn um
Cecils syni út gerð ar manni. „ Þetta
er alltof stórt hús fyr ir mig eina og
mér blöskra öll gjöld in sem fylgja
því að búa í svona stóru húsi en þótt
ég vildi minnka við mig er það ekki
svo auð velt, það kaup ir eng inn 400
fer metra hús og þótt svo væri feng­
ist ekk ert raun veru legt verð fyr ir
það." Mann sinn missti Hulda árið
1999 og síð an hef ur hún búið ein
í hús inu sem áður fyrr hýsti einnig
skrif stofu út gerð ar­ og fisk vinnslu­
fyr ir tæk is ins.
Við geng um sjálfala
í Hrís ey
Hulda seg ir ein ar fyrstu minn ing ar
sín ar frá æsku hafa ver ið frá því að
hún fór fimm ára göm ul með móð­
ur sinni í Eyja fjörð þar sem hún
gerð ist vinnu kona á Munka þverá.
„Móð ir mín sagði mér það seinna
að við hefð um þá ekki feng ið sama
mat að borða og heim il is fólk ið, ég
man svo sem ekk ert sér stak lega eft­
ir þessu eða hef ekki gert mér grein
fyr ir því. Svo vor um við eitt ár á
Greni vík hjá Árna Birni lækni og
þar vor um við aft ur á móti hluti af
fjöl skyld unni sem við mynd uð um
góð tengsl við. Við fór um svo aft­
ur í Svínár nes en ég man vel eft ir
þeg ar við flutt um það an til Hrís eyj­
ar þeg ar ég var sjö ára. Það var ynd­
is legt að al ast upp í Hrís ey. Það var
eng in sem bann aði nein um neitt
og við geng um nán ast bara sjálfala.
Þarna var mik ið af hrekkj ótt um
strák um og það var óg ur lega gam an
fyr ir krakka að al ast upp í Hrís ey.
Á þess um árum var mik ið af börn­
um í eyj unni enda í bú ar mun fleiri
en núna. Ég flutt ist al far ið frá Hrís­
ey þeg ar ég var tví tug og þá bjuggu
þar 260 manns."
Á síld ar ár un um fór Hulda hvert
sum ar að salta. „Ég hitti nú mann­
inn minn fyrst í síld inni. Hann var
þá skip stjóri á Grund firð ingi og var
dug leg ur að koma og hjálpa mér að
salta. Hann hafði á stæðu til að hitta
mig þannig. Við kynnt umst þarna
að eins en vor um ekk ert trú lof uð
eða í sam bandi í fyrstu en áður en
við náð um sam an aft ur eign að ist
ég dótt ur árið 1957 sem fylgdi mér
svo hing að árið 1960. Ég byrj aði á
að salta á Siglu firði en síð ar á Rauf­
ar höfn og Seyð is firði þeg ar síld­
in færð ist aust ar. Svo fyrst eft ir að
ég flutti hing að í Grund ar fjörð þá
voru tvö eða þrjú síld ar haust hér."
Langt ferða lag til
Grund ar fjarð ar
Áður en Hulda flutti til Grund ar­
fjarð ar 23 ára göm ul hafði hún búið
ein með dótt ur sinni í Hafn ar firði
og ver ið þar ráðs kona í eitt ár. „Það
gekk nú brös ug lega að kom ast hing­
að þeg ar Soffi sótti mig suð ur. Þetta
var í byrj un febr ú ar og vit laust veð­
ur. Þá þurfti að keyra fyr ir Hrauns­
fjörð og þar var ó fært svo við sner­
um til baka og gist um hjá syst ur
Soffa í Stykk is hólmi eina nótt. Við
vor um á al veg nýj um bíl og ég man
að þeg ar við vor um að fara nið­
ur Kerl inga skarð ið var svo brjál að
veð ur að ég var skít hrædd. Þá sat
Bryn dís dótt ir mín, þá þriggja ára
göm ul, aft ur í með gít ar og sagði
„ þetta er allt í lagi mamma mín ég
skal bara spila og syngja fyr ir þig."
Hulda seg ist stund um hafa sagt það
að þarna hafi sann ast máls hátt ur inn
„fall er far ar heill," því þetta ferða­
lag hafi tek ið hátt í tvo sól ar hringa.
„Á þess um árum þýddi ekk ert að
tala um minna en 6­8 tíma ferða lag.
Nú fer fólk héð an fram og til baka
til Reykja vík ur og sinn ir sín um er­
ind um á vinnu tíma." Hulda seg ir
að sér hafi fund ist skrýt ið fyrst eft ir
að hún flutti til Grund ar fjarð ar að
sjá ekki sól ina allt árið. „Hún hverf­
ur al veg í tvo mán uði. Hún er horf­
in núna og kem ur ekki aft ur fyrr en
í byrj un febr ú ar. Hér hef ég ver ið í
sömu göt unni frá því ég kom. Soff­
an í as átti ann að hús hérna rétt hjá
áður en við byggð um þetta en við
flutt um inn í þetta hús 1964. Mér
fannst í fyrstu skrýt ið hvað við vor­
um und ir smá sjá hérna. Soff an í as
mátti nán ast ekk ert gera án þess að
ver ið væri að skipta sér af því. Þeg­
ar við t.d. sett um girð ing una hérna
í kring um hús ið var það tvisvar
stopp að af með lög reglu valdi. Ég
veit hvað þetta var, held það hafi
ver ið ein hver öf und eða smá borg­
ara hátt ur," seg ir Hulda. Hún seg ist
þó vera með harða skel og því hafi
þetta ekki bitn að eins hart á henni,
ann ars hefði hún ver ið flú in því enn
eimi af þessu.
Oft margt í heim ili
Þau Soff an í as og Hulda eign uð­
ust þrjú börn, þau Magn ús, Krist­
ínu og Sól eyju auk þess sem Hulda
átti Bryn dísi fyr ir eins og fram hef­
ur kom ið. Barna börn in eru níu og
barna barna börn in tvö. „Mað ur er
mold rík ur með all an þenn an hóp,"
seg ir Hulda, sem alltaf vann á skrif­
stofu fyr ir tæk is ins með heim il inu.
„Svo bjuggu oft hjá okk ur menn
sem komu hing að tíma bund ið á sjó­
inn eins og t.d. bræð ur mín ir tveir
úr Hrís ey. Það var því oft margt í
heim ili hér. Hulda er vön stór um
hópi en hún á ell efu hálf systk ini en
ekk ert al systk ini. „ Pabbi eign að ist
börn með þrem ur kon um, þannig
að þetta er flók ið og ekki svona
eig in leg fjöl skylda." Fyrstu fjög ur
árin eft ir að þau Soff an í as byrj uðu
að búa var hann á sjón um. Hann
fór aust ur á síld en kom svo al far­
ið í land 1965. Hann átti hlut í fyr­
ir tæk inu fyrst en það hét Grund þá.
Soff an í as keypti það svo al far ið eft ir
að hann kom í land. Það hafa alltaf
ver ið gerð ir út 2­3 bát ar og fjöldi
fólks í vinnu. Við vor um með skel­
vinnslu áður fyrr og rækju, svo hef­
ur ver ið bol fisk fryst ing en nú er al­
far ið unn inn salt fisk ur."
Talið í launa umslög in
í stof unni
Skrif stof an var lengi vel heima hjá
Huldu og þar vann hún. „Við sát­
um hér í tröpp un um inni og töld­
um pen inga í launa umslög in, ég og
Svava Gríms sem vann hérna með
mér. Svo komu kon ur sjó mann­
anna, bönk uðu hér upp á og fengu
borg að inn á upp gjör ið. Þetta var
skemmti legt að telja smá pen inga
og setja í brúnu launa umslög in,"
seg ir Hulda og hlær þeg ar hún rifj­
ar þetta upp. Hulda seg ist aldrei
hafa átt þess kost að fara í fram­
halds nám. „Það var bara barna skóli
í Hrís ey og á stand ið var nú þannig á
heim il inu að ég gat ekki far ið á fram
í skóla. Ég man að ég grét í marga
daga yfir því að fá ekki að fara með
hin um krökk un um í Hér aðs skól­
ann á Laug um í Reykja dal. Ég varð
hins veg ar að fara að vinna við að
beita og stokka og það var ekki um
ann að að ræða. Við vor um fimm
systk in in heima og það var eng­
inn af gang ur til náms dval ar í burtu.
Minn lær dóm ur er bara barna skól­
inn og svo lífs ins skóli sem ég segi
nú stund um að sé nú ekki síðri en
margt ann að."
Ferð ast mik ið
Hulda seg ist lít ið fylgj ast orð ið
með út gerð inni og fisk vinnsl unni
í dag. „Ann að hvort læt ur mað­
ur þetta frá sér eða ekki. Það þýð­
ir ekk ert að vera hang andi á bak inu
á ein hverj um. Þeg ar Soff an í as dó
árið 1999 þá tók yngra fólk ið við."
Hulda seg ir að ekki sé hægt að líkja
því við neitt að missa maka sinn eft­
ir fjöru tíu ár og erfitt að takast á við
það en hún seg ist sátt við líf sitt í
gegn um tíð ina. Síð ustu árin hafi
hún ferð ast mik ið. „Við fór um í
brúð kaups ferð til Kaup manna hafn­
ar árið 1961 en svo fór um við ekki í
sum ar frí til út landa fyrr en 14 árum
seinna, árið 1975. Það var alltaf svo
mik ið að gera en þetta end aði með
því að ég sagði við minn mann að
nú fær um við til út landa í sum ar­
frí eins og all ir aðr ir. Hann svar­
aði því til að við hefð um ekki ráð
á því. Ég sagði hon um að við hlyt­
um að hafa ráð á því eins og fólk­
ið sem ynni hjá okk ur. Það end aði
með því að ég pant aði þriggja vikna
ferð til Spán ar. Hon um fannst nú
nóg að fara í tvær vik ur en ég sagði
að öll um þætti þrjár vik ur pass leg­
ur tími. Hafi minn mað ur átt eina
ósk þeg ar við kom um á flug völl­
inn úti, þá var það sú að koma sér
strax heim aft ur. Á sama tíma var
ver ið að stækka fisk hús ið hérna og
mik ið að gera þannig að það trufl­
aði hann. Svo var það hins veg ar
stór kost legt að þeg ar við vor um að
kveðja fólk ið sem var búið að vera
með okk ur í hálf an mán uð þá var
hann bara sátt ur við að vera viku í
við bót. Eft ir þetta stopp uð um við
ekki og fór um um all an heim. Við
fór um í tíu heims ferð ir með Ingólfi
og svo vor um við í fé lagi sem heit ir
Eddu klúbb ur inn og ferð að ist víða.
Með þeim hópi fór um við þrisvar
í sigl ing ar. Fyr ir utan þetta fór um
við í marg ar ferð ir með Sölu mið­
stöð hrað frysti hús anna og SÍF. Það
eru því ekki marg ir sem hafa ferð­
ast eins mik ið, loks ins eft ir að far­
ið var af stað. Ég ferð ast enn þá en
fer ekki í nein ar lengri ferð ir. Mig
lang ar alltaf aft ur til Kína en ætli
ég sé ekki orð in of full orð in til að
þvæl ast svona langt. Ég fer í ferð­
ir með Lions klúbbn um, kven fé lag­
inu og Bænda ferð um. Ég heim sæki
líka oft elstu dótt ur mína í Sví þjóð
og hef t.d. oft ver ið hjá henni um
jól. Það er gott að eiga eitt barn í
út lönd um til að hafa á stæðu til ut­
an far ar. Hin búa öll hér inn an seil­
ing ar í Grund ar firði. Þeg ar ég er
hér heima eru helstu á huga mál­
in að sauma, hekla og prjóna," seg­
ir Hulda Vil mund ar dótt ir en fjöldi
út saum aðra og of inna verka prýða
heim ili henn ar í Grund ar firði. hb
Þarna sit ur Hulda í stóln um sín um í garð stof unni og hekl ar.
Hulda Vil mund ar dótt ir:
Hrís ey ing ur sem búið hef ur í Grund ar firði í hálfa öld
Hulda við mynd sem hún óf sjálf og sýn ir Grund firð ing, bát inn sem Soff an í as var
með á síld þeg ar þau kynnt ust.
„Þenn an rad íó fón kom Soff an í as með þeg ar hann kom með ný smíð að an bát frá
Dan mörku," seg ir Hulda og dreg ur fram seg ul bands spólu.