Læknablaðið - 15.07.2002, Blaðsíða 51

UMRÆÐA & FRÉTTIR / FRAMHALDSNÁM LÆKNA
námstíma ásamt samningi um að taka við unglækn-
um til framhaldsnáms, í því efni munu kennslu-
áætlanir auðvelda samanburð íslenskra og erlendra
deilda. Samvinna af þessu tagi skapast oftast fyrir
vinnu einstakra sérfræðinga sem hafa getið sér gott
orð við erlenda læknaskóla og hafa sambönd við yfir-
menn. Framhaldsmenntunarráð hvetur yfirlækna
deilda og stjórnendur LSH til að rækta slík sambönd.
Framhaldsmenntunarráð mun byrja að safna og
halda til haga upplýsingum um erlend tengsl og hvetj-
um við lækna til þess að senda ráðinu upplýsingar um
þau. Stefnt er að því að efna til málþings um erlend
tengsl er varða framhaldsnám lækna á hausti kom-
anda.
Framhaldsnám í Bandaríkjunum
Vegna formlegra og strangra prófa, lækningaleyfa,
vegabréfsáritana og fleiri mála eru tengsl við banda-
ríska háskóla þyngri í vöfum en við evrópska skóla.
Ekki bætti úr skák það styrjaldarástand sem skapað-
ist eftir árásirnar 11. september síðastliðinn. Þrátt
fyrir þetta eiga Islendingar greiðan aðgang að fram-
haldsnámi við öfluga háskóla og stofnanir vestanhafs
eins og glæsilegur árangur unglækna í að fá náms-
stöður á þessu ári ber vitni um. Við höfum nýlega átt
viðræður við tvo bandaríska prófessora um þessi mál.
Nils Hasselmo, forseti samtaka amerískra háskóla
(Association of American Universities), telur að hið
akademíska samfélag sé að byrja að jafna sig eftir
áfallið í september og bendir á að samtök hans vinni
sérstaklega að því að vernda alþjóðleg tengsl há-
skóla. A hinn bóginn er ljóst að kennslu- og háskóla-
starfsemi var misnotuð af hryðjuverkamönnum og
verður slík starfsemi því óhjákvæmilega undir mun
strangara eftirliti en áður. Michael W. Peterson, pró-
fessor og kennslustjóri lungnalækninga við háskól-
ann í Iowa, er kunnugur íslenskum aðstæðum. Hann
kom hér árið 1997 og hélt námskeið um notkun
margmiðlunar við kennslu í lyflækningum og hefur
að auki haft íslendinga í læri. Hann hefur nú tekið við
nýrri stöðu sem yfirmaður lyflækninga við Kali-
forníuháskóla í Fresno. Hann hefur mikinn áhuga á
að halda tengslum við Háskóla íslands og Land-
spítala og telur ákjósanlegt að íslenskir unglæknar fái
stöður á sinni deild. Við háskólann í Fresno er
vönduð kennsla í lyflækningum með öflug tengsl við
Kaliforníuháskóla í San Fransisco (UCSF) þar sem
nemendur taka þátt í valmánuðum. Einnig var rætt
við dr. Peterson um framhaldsnám í lyflækningum
almennt. Sérstaklega um þann möguleika að Islend-
ingar tækju hluta námsins hér á íslandi og annan ytra.
Kostir þessa eru augljósir en ókostir því miður ýmsir.
American Board of Internal Medicine (ABIM)
krefst þess að nemendur ljúki formlegu námi á
ákveðnum deildum í þrjú ár ytra áður en nemar fá
leyfi til að þreyta sérfræðipróf („board eligible“ -
leyfi til að taka sérfræðipróf, er formlegt
menntunarstig). Við gætum sniðgengið þetta með því
að hanna íslenskt sérfræðipróf sem menn tækju í lok
námsdvalarinnar ytra og lykju þannig formlega þessu
blandaða námi. Ljóst er að vinna við gerð slfks prófs
yrði mjög mikil og þyrfti að huga vandlega að kostn-
aði og framkvæmd. Verulegur ókostur við þessa
lausn er sá að nám í undirsérgreinum (Fellowship) er
aðeins unnt að hefja hafi menn lokið bandaríska sér-
fræðiprófinu („board certified") í lyflækningum. Bland-
aða námið gæti því aðeins nýst þeim til framdráttar
sem hygðu ekki á frekara nám eða ætluðu sér í undir-
sérgrein í Evrópu. Ef til vill er það ásættanlegt en
með tímanum þyrfti að nást hagstæðara samkomulag
við ABIM.
Forystumenn Handlæknisdeildar hafa unnið ötul-
lega að tengslum við erlenda háskóla. Margrét Odds-
dóttir yfirlæknir hefur skipulagt vinnuheimsóknir
deildarlækna frá skurðdeild Massachusettháskóla í
Worcester þannig að þeir starfi hér á skurðdeild í
mánuð í senn. Dvölin verður metin sem hluti af sér-
námi þeirra. Þetta er mjög mikilvægt framtak og
leggur grunn að raunverulegu og virku sambandi
stofnana í stað samninga sem liggja í dvala í möppum.
Stefnt er að því að íslenskir deildarlæknar geti unnið
um hríð í Worcester. Til þess að slík námsdvöl nýtist
sem best þarf því miður að yfirstíga nokkrar hindran-
ir, sérstök viðamikil próf til lækningaleyfis og vanda-
mál í sambandi við vegabréf. Samkvæmt heimildum
okkar er hins vegar óvenju sterkur vilji ráðamanna
við Massachusettháskóla til þess að ryðja sumum
þessum hindrana úr vegi Islendinga.
Forsvarsmenn bráðalæknisfræði á íslandi vinna
einnig að auknum samskiptum við stofnanir erlendis
með svipaðar vinnu- og námsdvalir í huga og lýst er
hér að ofan. Víst er að aðilar innan mun fleiri greina
en okkur er kunnugt um starfa að þessum málum og
óskum við eftir að sem flestir tilkynni slíka starfsemi
til Framhaldsmenntunarráðs svo unnt verði að sam-
ræma aðgerðir.
Aö lokum
Innan Framhaldsmenntunarráðs er mikill áhugi á að
gera tengsl við erlenda háskóla formlegri og virkari. í
þessu tilliti eru viðurkenningar sem íslenskt nám í
skurðlækningum, meinafræði og meinefnafræði hef-
ur hlotið frá æðstu menntastofnunum í Bretlandi sér-
lega ánægjulegar og til fyrirmyndar. Ekki verður ann-
að séð en framhaldsnám í klínískum grunngreinum
þar sem hluti náms fer fram á íslandi sé vænlegur
kostur. Slíkt fyrirkomulag gæti eflt háskólasjúkrahús
okkar mjög, meðal annars með því að fá til starfa
þann kraftmikla hóp ungra lækna sem er að hefja
framhaldsnám. Að auki yrðu tengsl okkar við er-
lenda háskóla mun gagnlegri og lífvænlegri.
Læknablaðið 2002/88 587