Læknablaðið - 15.02.2008, Blaðsíða 21

FRÆÐIGREINAR
SYKURSÝKI 2
Hlutfall óeölilegra (%, 95% Cl)
*p<0,04 og **p<0,003 fyrir mun milli sykursjúkra og viómiða
Mynd 1. Hlutfall óeðlilegra
teikna ífótum.
alarannsóknum (11) eins og okkar. Stöðlun skoð-
unar með tilliti til fótameins er sérstakt vandamál
(10) en ýmsar aðferðir einar sér eða með öðrum í
útreiknuðum kvörðum eins og TTV hafa gagnast
til þess að spá fyrir um fótasár og afleiðingar
þeirra hjá sykursjúkum (22-27). Bein mæling á
leiðsluhraða úttauga er eðlilegasti staðallinn að
miða við þegar algengi taugakvilla er metið enda
er mjög sterk fylgni milli slíks beins mælikvarða
á starfsemi tauga og seinni tíma sármyndun
(28). Fæstar algengisrannsóknir sem metið hafa
áreiðanleika greiningarinnar á taugakvilla nota
taugaleiðniprófi eða lífsýnatöku sem staðal heldur
er gjarnan miðað við titringsskyn í stórutá mælt
með sérstöku tæki (hér Biothesiometer). TTV
sýndi hjá okkur mjög sterka fylgni við niðurstöðu
Biothesiometer þó sú mæling væri eingöngu gerð
hjá hluta hópsins og styrkir það þá skoðun að nið-
urstöður okkar séu trúverðugar. Hins vegar vekur
athygli hve fáir höfðu óeðlileg sinaviðbrögð í
ökkla sem aftur endurspeglast í lægra TTV gildi.
Eini tölfræðilega marktæki munurinn á ein-
kennum hópanna var hvað varðaði claudicatio
intermittens en marktækan mun milli hópanna
á algengi stóræðasjúkdóms í fótum var þó ekki
hægt að staðfesta með einfaldri þreifingu eftir
fótapúlsum (mynd 1). Hvað varðar greiningu æða-
sjúkdóms voru klínísku aðferðirnar sem við beitt-
um mjög einfaldar enda markmið okkar að reyna
að fá hugmynd um stöðu mála án þess að notast
við flókin ífarandi inngrip eða dýr mælitæki við
klínískt mat svo heimfæra mætti niðurstöðurnar
uppá raunveruleika önnum kafins íslensks læknis.
Þessar einföldu aðferðir hafa þó reynst hafa for-
spárgildi hvað varðar fótasár hjá sykursjúkum (22)
og algengi útæðasjúkdóms hjá einstaklingum með
SS2 sem var 15% er í ágætu samræmi við erlendar
niðurstöður sem nefna tölur frá 9-24% (13, 14).
Þetta er lág tala ef haft er í huga að æðasjúkdóm-
ur er talinn orsök í allt að 60% fótasára hjá SS2
sjúklingum (10) en smáæðasjúkdómur á hér án
efa hlut að máli. Við rannsökuðum það ekki sér-
staklega þó fótaþurrkur sé gjarnan talið teikn þar
um (18) en fótaþurrkur var til staðar hjá 51% SS2
sjúklinganna en einungis 18% samanburðarhóps
(p<0,003). Hvort sem fótaþurrkur er merki um
smáæðasjúkdóm, kvilla í ósjálfráða taugakerfinu
eða hvorutveggja, er skynsamlegt að hafa lágan
þröskuld fyrir því að gera frekari æðarannsóknir
hjá sykursjúkum með fótasár þó gagnsemi slíkra
rannsókna sé vafasamt á fyrri stigum fótameins,
það er áður en sár koma fram (18).
Kostnaður sykursjúks bandarísks einstaklings
vegna fótameins fimmfaldast við að greinast með
óeðlilegt titringsskyn (29). Talið er að allt að 27%
kostnaðar heilbrigðiskerfisins í Bandaríkjunum
vegna sykursýki megi rekja til fótameins (30). Það
er því Ijóst að fjölgun sykursjúkra og væntanlegar
breytingar á aldurssamsetningu íslensku þjóð-
arinnar gætu haft veruleg áhrif á útgjöld okkar
til heilbrigðismála nema komið verði í veg fyrir
áframhaldandi fjölgun sykursjúkra (1).
LÆKNAblaðið 2008/94 1 1 3