Læknablaðið - 15.09.2009, Qupperneq 23

FRÆÐIGREINAR
RANNSÓKN
Tafla VII. Upplýsingar um sjúklinga sem létust innan 30 daga frá enduraðgerð vegna blæðingar eftir opna hjartaaðgerð á
íslandi 2000-2005. ííinu tilviki (sjúkl. nr. 15) vantaði upptýsingar um magn btæðingar og afdrif sjúkiings.
Nr. Aldur/kyn Aðgerð EuroSCORE Blæðing s24 klst frá aðgerð (ml) Fjöldi gefinna eininga af rauðkorna- þykkni Tímalengd frá aðgerð að enduraðgerð (klst.) Lifun (dagar)
1 70/kk CABG 8 8650 30 s24 2
2 62/kvk CABG 12 10740 52 s2 3
3 69/kvk CABG 7 3943 17 s2 5
4 55/kk Annað 7 7695 71 s12 7
5 73/kvk OPCAB 17 5835 19 s12 3
6 67/kk CABG 7 2445 88 s2 1
7 77/kk AVR+GABG 7 1290 11 224 6
8 80/kk AVR 9 5855 26 s2 22
9 72/kvk Annað 13 10320 56 s2 30
10 76/kk GABG 5 3240 8 ís6 4
11 64/kk AVR+GABG 11 6800 20 s24 17
12 79/kvk OPCAB 11 3770 31 s2 2
13 82/kvk AVR+GABG 7 10185 20 s2 17
14 83/kvk OPCAB 9 2260 14 s2 2
15 77/kk Annað 14 60 1
16 82/kvk AVR+GABG 15 5779 28 s12 1
Meðaltal 73 9,9 5920 34,4 7,7
CABG = Coronary Artery Bypass Graft, OPCAB = Off-Pump Coronary Artery Bypass, AVR = Aortic Valve Replacement
sjúklingar eru teknir í enduraðgerð. Leitast er við
að forða sjúklingunum frá hjartaþröng (cardiac
tamponade) sem er lífshættulegt ástand. Ekki
liggja fyrir upplýsingar í þessari rannsókn um
hversu stórt hlutfall sjúklinga var með hjartaþröng
við upphaf enduraðgerðar. í langflestum tilvikum
var aðgerðin gerð við bestu aðstæður á skurðstofu
þótt í fimm tilvikum hafi þurft að framkvæma
aðgerðina brátt í rúmi sjúklings á gjörgæsludeild.
Aðrar rannsóknir hafa sýnt fram á mikilvægi
þess að bíða ekki of lengi með enduraðgerð, til
dæmis var sýnt fram á lægra dánarhlutfall ef
enduraðgerð var gerð innan 12 klukkustunda og
áður en blæðing fór yfir 1500 ml.6'9'10 í rannsókn
okkar voru 56% sjúklinga með heildarblæðingu
undir 1500 ml fram að enduraðgerð og 87% þeirra
voru teknir til enduraðgerðar innan 12 tíma sem
verður að teljast ásættanlegt.
Sjúklingum sem fara í enduraðgerð blæðir
mikið, eða tæplega 4 L að meðaltali. Þeir fá einnig
mikið af blóðgjöfum en samtals voru þeim gefnar
rúmlega 16 einingar af rauðkomaþykkni. Þetta
er umtalsvert meiri blæðing en eftir kransæðaað-
gerðir hér á landi, en þar er meðalblæðing í
kringum 1 L og sjúklingunum gefnar 1,6 einingar
af rauðkomaþykkni.24 Rétt er þó að hafa í huga
að í rannsókn okkar voru teknar með allar
hjartaaðgerðir á fullorðnum, en ekki eingöngu
kransæðahjáveituaðgerðir, til dæmis voru aðgerðir
við ósæðarflysjun og ósæðargúlum teknar með en
þar er tíðni enduraðgerða há.6’8
Fylgikvillar eftir enduraðgerðir em tíðir og
EuroSCORE þessara sjúklinga er hátt, eða 6,1. Þeir
virðast því oft hafa alvarlegan hjartasjúkdóm og
ættu því að vera líklegir til að fá fylgikvilla óháð
enduraðgerð. Niðurstöðum okkar ber saman við
erlendar rannsóknir sem sýnt hafa fram á aukna
tíðni fylgikvilla eins og hjartsláttaróreglu, sýkinga,
hjartadreps, öndunarbilunar og loss á bringubeini
eftir enduraðgerðir.7'10 Auknum fjölda aðgerða
fylgja fleiri fylgikvillar en þar að auki geta blóð- og
blóðhlutagjafir veikt ónæmissvörun sjúklinganna
og gert þá móttækilegri fyrir sýkingum.25'26
Legutími eftir enduraðgerð er langur eða
Tafla VIII. Samanburður á helstu rannsóknum með tilliti til tíðni enduraðgerða vegna
blæðinga eftir opnar hjartaaðgerðir.
Rannsókn (ár) Fjöldi sjúklinga Tíðni enduraðgerða (%)
Choong og fél. (2007)1° 3220 5,9
Wolfe og fél. (2007)12 2148 4,9
Karthik og fél. (2004)9 2898 3,1
Hallogfél. (2001 )6 2263 3,6
Dacey og fél. (1998)" 8586 3,6
Moulton og fél. (1996)8 6015 4,2
Unsworth-White og fél. (1995)7 2221 3,8
Smárason og fél. (2009) 1295 8,0
LÆKNAblaðið 2009/95 571