Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2004, Blaðsíða 107

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2004, Blaðsíða 107
FÖLSUÐ FRÆÐI saman. Þannig hefur umræða um svik og falsanir stundum beinst að ákveðinni tegund ffæði- og vísindamanna, ekki bara að þeim sem gerast sekir um falsanir í hversdagslegum skilningi þess orðs, heldur einnig að þeim sem álimir eru ala með sér röng eða óviðurkvæmileg viðhorf um sannleiksleit í vísindum. Það er ekkert nýtt að tilteknir fræðimenn séu úthrópaðir sem loddar- ar eða gerviffæðimenn eða tiltekin fræðasvið sögð fals. Af einstökum málum af því tagi sem hvað mesta athygli hefur hlotið á síðustu árum er svindl eðlisfræðingsins Alans Sokal við New York háskóla en hann skrif- aði bullgrein sem hann sagði vera í póstmóderniskum stíl og sendi tíma- ritinu Social Text til birtingar. Ritstjórar tímaritsins, en það birtir greinar á sviði menningarffæði í víðum skilningi, bitu á agnið. Grein Sokals virt- ist gefa tilefhi til að ætla að hægt væri að beita ýmsum greiningarhugtök- um menningarffæðinnar á skammtaeðlisfræði með góðum árangri. En effir að greinin hafði verið birt leysti Sokal frá skjóðunni og gerði stólpa- grín að því fólki sem kom nálægt útgáfunni og þeim fræðum sem tíma- ritið sinnir. Þannig sneri hann dæminu við: Falsaðar niðurstöður hans og botnlaus tilbúningur í kringum þær, sýndu fram á, að hans álitd, að ekki bara ritstjórar tímaritsins Social Text, heldur allir sem stunda menningar- ffæði í póstmódernískum anda, væru loddarar og svindlarar.4 Effir að svindlið hafði gert Sokal frægan hélt hann áffam að skrifa um og fletta ofan af þeim sem hann taldi blekkingameistara í fræðum og vís- indum, en þá er auðvitað fýrst og ffemst átt við þá fræðimenn sem hall- ir eru tmdir póstmódernisma. Sérstaklega er Sokal uppsigað við franska bókmenntamenn og heimspekinga og bók hans Fashionable Nonsense sem hann skrifaði með frönskum kollega sínum Jean Bricmont er hörð árás á tal slíkra menntamarma um vísindi.51 bókinni fara þeir félagar í saumana á ýmsum staðhæfingum nokkurra franskra höfunda um vísindi og sýna 4 Hægt er að lesa grein Sokals og armað efhi sem deilan um greinina gat af sér á vef- síðu hans: http://www.physics.nyu.edu/faculty/sokal (sótt 30. desember 2004). Grein Sokals hét „Transgressing the Boundaries: 'Iowards a Transformative Hermeneutics of Quantum Gravity" og birtist í Social Text nr. 46/47, vor/sumar 1996, bls. 217-252. 5 Bókin kom fyrst út í Frakklandi 1997 og er titill ffönsku útgáfunnar Impostures Intell- ectuelles (Edititions Odiles Jacob). Ensk útgáfa kom út ári síðar hjá Profile Books í Bretlandi en hér er vísað til bandarísku útgáfunnar: Alan Sokal og Jean Bricmont. Fashitmable Nonsense. Postmodem Intellectuals’s Abuse of Science. New York: Picador, 1998. Sjá einnig grein Skúla Sigurðssonar um skyld efhi á http://www.raunvis.hi.is/ "sksi/erosion.html (sótt 30. desember 2004). io5
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.