Þjóðlíf - 01.05.1986, Qupperneq 4

Frá ritstjóra
Bandaríski félagsfræðingurinn
C.Wright Mills segir í bók sinni The
Sociological Imagination að í brjósti nú-
tímamannsins og -konunnar sé sterkust
sú tilfinning að þau séu í klemmu. Þeim
finnist þau ekki geta yfirstigið erfiðleika
sína, hafi ekki stjórn á eigin lífi. Mills
bætir við, að þessi tilfinning sé fyllilega
réttmæt. Við lifum á miklum breytinga-
tímum þar sem nýjasta tíska er úrelt á
morgun, gildi sem feður okkar og mæður
héldu í heiðri sýnast hjómið eitt - og
gjöreyðingarstyrjöld er sífellt yfirvofandi.
Sagan sjálf gerist svo hratt að við höfum
lítil tök á því að fylgjast með gangi mála.
Er nokkur furða, spyr Mills, þótt venjulegt
fólk standi agndofa frammi fyrir heimi
sem það þekkir ekki dag frá degi eða
skilji ekki þýðingu eigin aldar fyrir fram-
rás sögunnar? Er nokkur furða þótt fólk
snúi sér að sínu - og verði siðferðilega
ónæmt fyrir umheiminum? Er nokkur
furða þótt því finnist það vera i klemmu?
Nýlátinn er maður sem barðist gegn
þessari þróun í mannheimi. Maður sem
ávallt var reiðubúinn að fara fremstur í
fylkingu þeirra sem vildu bæta heiminn,
bæði siðferðilega og efnahagslega,
maður sem ódeigur bauð örlögum sínum
byrginn. Olofs Palme verður ávallt
minnst fyrir hugrekki - og fyrir að vísa
okkur hinum veginn. í grein um Svíþjóð í
skugga Palme, greinir Ingólfur V. Gísla-
son frá því hvernig sænska samfélagið
hefur þróast á umHðnum árum undir for-
ystu jafnaðarmanna og Olofs Palme, og
hvernig hið óhugnanlega morð muni
hugsanlega breyta gangi mála innan-
lands en ekki síður á sviði alþjóðamála.
Sænskir jafnaðarmenn hafa ótrauðir bar-
ist fyrir betra samfélagi og þar hafa þeir
lagt áherslu á vald verkalýðsfélaga og
rétt verkafólks. Þeir hafa sett lög um
samráð atvinnurekenda og verkafólks
sem kveða m.a. á um að óheimilt sé að
breyta vinnufyrirkomulagi á vinnustað án
þess að ráðgast við verkalýðsfélögin.
Hefðum við haft slík lög hér á landi hefði
fólkið úr Bæjarútgerðinni ekki verið flutt
yfir í (sbjörninn án þess að þeim væri
a.m.k. sýnd sú lágmarkskurteisi að
spyrja um óskir þess áður. í blaðinu er
rætt við tvær verkakonur úr BÚR sem
hættu störfum vegna óánægju með
þennan flutning, en kannski umfram allt
vegna óánægju með framkomu ráða-
manna í garð verkafólks.
Hvorki líf einstaklingsins né saga þjóð-
anna verða skilin án þess að skilja hvort
tveggja, segir C.Wright Mills í ofan-
nefndri bók sinni.
Sú öld sem við lifum hefur oft verið
nefnd upplýsingaöldin. Víst er að okkur
skortir ekki upplýsingar; þær dynja á okk-
ur látlaust úr tímaritum, blöðum, bókum,
sjónvarpi og útvarpi. Oft samhengis-
lausar og slitnar úr tengslum við þann
veruleika sem við lifum í. Hlutverk blaða-
manna, útgefenda, fræðimanna, lista-
manna og vísindamanna á að vera það
eitt að miðla upplýsingum til fólks á þann
hátt, að samtíminn verði greinilegri - (
samhengi við líf annarra þjóða og í sam-
hengi við fortíð og framtíð, segir C.Wright
Mills.
Þetta er höfuðmarkmið ÞJÓÐLÍFS . ..
TÍMARITIÐ ÞJÓDLÍF. 2. tbl. 2. árg. Maí 1986. Prentsmiðjan Oddi hf. Forsiíumynd: Gunnar ús Ólafsson, Svanur Kristjánsson, VilhjálmurÁrna- dóttir, Andrea Jónsdóttir, Tómas R. Einarsson.
Utgefandi: Fólagsútgáfan ht., Laugavegi 18A, Elísson. son. Orku- og Iðnaðarmál: Finnbogi Jónsson. Bókmenntir: Árni Sigurjónsson, Þorvaldur Krist-
pósthólf 1752, 121 Reykjavik, sími 62 18 80. TlMARITIÐ ÞJÓ0LÍF kemur út sex sinnum á ári. Húsnæðismál: Guðni Jóhannesson, Ingi Valur Jó- insson. Lelkhús: Hlín Agnarsdóttir.
Framkvamdastjórl: Olafur Olalsson. Ritstjórl: Áskriftarverð fyrir hálft ár: 490,- kr. Veró i lausa- hannesson. Llffræðl, llttæknl: Jakob Kristinsson, Ráðunautarnir bera enga ábyrgð á efni og fram-
Auður Styrkársdóttir. Auglýslngastjóri: Áslaug Jó- sölu: 198.- kr. Úlfar Antonsson. Eðllsfræðl, etnlstækni: Hans Kr. setningu nema sérstaklega sé til þeirra vitnað eða
hannesdóttir. Hðnnun og útllt: Björn Br. Björns- SÉRFRÆÐILEGIR RÁÐUNAUTAR: Efnahagsmál, Guðmundsson. Jarðfræði: Sigurður Steinþórsson. þeir skrifi undir nafni.
son. Ljósmyndlr: Einar Garibaldi. Fllmuvinna: stjórnmál, sagnfræði, slðlræði: Birgir Árnason, Læknisfræðl, hellbrigðlsmál: Helgi Kristbjarnar-
Prentmyndastofan hf. Prentun og bókband: Gísli Gunnarsson, Helgi Skúli Kjartansson, Magn- son, Helgi Valdimarsson. Tónllst: Aagot Oskars-
með jjölda
stórravmninga
HAPPDRÆTTI
Dvalarheimilis aldraöra sjómanna