Þjóðlíf - 01.02.1988, Page 54

ÞJÓÐFÉLAGSMÁL
Konan til þess gjör að svala fýsnum karlsins í ýmsum myndum.
má nefna að sumarið ’78 kærðu nokkrar bar-
áttukonur, með Alice Schwarzer ritstjóra
kvennablaðsins Emmu í fylkingarbrjósti, út-
gefendur vikuritsins „Stern", vegna teikni-
myndar á forsíðu blaðsins, sem sýndi nakta
konu sitja klofvega á karlmanni og skotra
hálfluktum, frygðarfullum augum útí tómið.
Þessi kæra vakti mikla athygli á sínum tíma,
ekki síst vegna þess að ýmsar frægar konur
sátu á ákærendabekknum, þeirra á meðal
sálfræðingurinn Margarete Mitscherlich,
skáldkonan Luise Rinser og Inge Meysel, ein
vinsælasta leikkona þýskra á þessari öld.
Þúsundir kvenna eggjuðu kynsystur sínar til
dáða.
Kvenfyrirlitning
Karlar voru hins vegar skiptir í afstöðu
sinni. Sumir töldu þá röksemd kvennanna
réttmæta, að umrædd titilmynd bæri vott um
kvenfyrirlitningu. Aðrir voru þeirrar skoð-
unar, að slík kæra fæli í sér háskalega árás á
prentfrelsi í landinu.
Urskurður dómaranna var á þá lund, að
frá siðferðislegu sjónarhorni hefðu konurnar
rétt fyrir sér. Það væri bæði æskilegt og nauð-
synlegt að fylgjast með því, að ekki væri
vegið að virðingu kvenna í fjölmiðlum. Hins
vegar væru hendur dómara bundnar í þessu
máli, þar eð birting slíkra mynda bryti ekki í
bága við lög. Konurnar yrðu því að snúa sér
til löggjafans og knýja fram breytingar á gild-
andi lögum.
Þrátt fyrir að konurnar hafi ekki náð sínu
fram. hafði þetta mál þó ýmis eftirköst. í
kjölfar þeirrar umræðu sem málið olli tókst
konum m.a. að koma því til leiðar, að siða-
reglum um tilreiðslu efnis í fjölmiðlum var
breytt. Sú klausa sem mælir fyrir um að ekki
megi níðast á fólki vegna kynþáttar, trúar
eða þjóðernis, var lengd um eina setningu,
þar sem segir að óheimilt sé að láta fólk
gjalda kynferðis síns.
Meðal þeirra sem gagnrýndu málaferli
kvennanna gegn tímaritinu „Stern“ voru
nokkrir helstu skriffinnar vikuritsins „Der
Spiegel". í júlímánuði ’78 safnaðist hópur
kvenna saman fyrir framan skrifstofu tíma-
ritsins í Bonn til að mótmæla þessum skrif-
um. Konurnar fleygðu 2000 eintökum af
„Speglinum" á götuna fyrir framan skrif-
stofudyrnar og helltu vænum grautar-
skammti yfir staflann.
Nakin blómarós
Nokkrum mánuðum síðar lét annar bar-
áttuhópur kvenna gegn klámi að sér kveða í
Vínarborg. Aðdragandi þeirrar uppákomu
var, að á titilsíðu jólaheftis austurríska tíma-
ritsins „Extrablatt", sem frjálslyndir vinstri-
menn gáfu út, birtist mynd af nakinni blóma-
rós. Konurnar stormuðu inn á skrifstofu
blaðsins, klæddu alskeggjaðan ritstjórann úr
hverri spjör og smelltu af honum nektar-
myndum, sem síðar birtust í kvennablaði.
Það var hins vegar til þess tekið, að þær
myndir hefðu verið lítil veisla fyrir augað.
Ýmsar fleiri aðgerðir fylgdu í kjölfarið.
í fyrrahaust hófu vestur-þýskar kvenrétt-
indakonur nýja sókn gegn klámi. Alice
Scltwarzer, ritstjóri „Emmu“ var enn sem
fyrr í broddi fylkingar. í októberhefti
„Emmu“ birtust langar greinar, þar sem kon-
ur gerðu úttekt á ástandi þessara mála. í
heftinu var endurprentuð grein eftir Alice
Schwarzersjálfa, sem upphaflega varskrifuð
í tilefni áðurnefndra málaferla gegn tímarit-
inu „Stern".
I greininni, sem er eins konar stefnuskrá
herferðarinnar gegn klámi, segir höfundur
54