Þjóðlíf - 01.02.1988, Blaðsíða 55

ÞJÓÐFÉLAGSMÁL
m.a.: „Hvað er það sem málið snýst um?
Bann við nekt? Því fer fjarri. Það er að sjálf-
sögðu engin ástæða til að amast við nektinni
sem slíkri ... Það sem skiptir sköpum eru
stellingarnar, svipurinn og limaburðurinn í
heild, sem á að koma eftirfarandi boðskap á
framfæri: Ég er viljalaust verkfæri, sköpuð
til þjónustu, reiðubúin að gera allt sem þú
biður um... Með slíkum myndum eru kven-
kyns manneskjur niðurlægðar og gerðar að
auðsveipum hundstíkum, sem ýlfra framan í
húsbændur sína. Hér er annað og miklu
meira í húfi en hlutverk okkar sem kynvera.
Hér er verið að ala á þeirri hugmyndafræði,
að við konur séum óæðri verur... Auðsveip-
ar, undanlátssamar, ávallt til reiðu. í rúminu
jafnt og á skrifstofunni, á götunni og á hvíta
tjaldinu.“
Pornograpie: sýning
á hórum
Á sama tíma og Emmu-konur skáru upp
herör gegn klámi í tímaritinu gáfu þær út
bókina „Klám“ (Pronography) eftir banda-
ríska rithöfundinn Andreu Dworkin, á þýsku.
í formála þýsku útgáfunnar ítrekar Alice
Schwarzer, að barátta kvenna gegn klámi sé
ekki borin uppi af siðferðislegum tepruskap,
heldur sé hér um að ræða baráttu gegn kven-
hatri. Schwarzer bendir á, að klámiðnaður-
inn hafi vaxið hröðum skrefum á síðustu ár-
um og dreifing á „hörðu“ klámi færst veru-
lega í aukana. „Það sem hefur átt sér stað, er
að klámið hefur náð að gegnsýra kynlífið og
alla hversdagslega tilveru okkar. Þessu fylgir
óneitanlega sú árátta að líta á allar konur
sem hórur. Eins og Dworkin bendir á merkir
gríska orðið pornograpie lýsingu eða sýningu
á hórum.“
í þeim heftum tímaritsins Emmu, sem út
hafa komið frá því að þessi nýja herferð gegn
klámi hófst, er umræðunni um ofbeldisdýrk-
un og kvenhatur á klámmarkaðnum haldið
áfram. Það er til marks um þá skinhelgi, sem
ríkir í þessum málum, að fljótlega eftir út-
komu októberheftis tímaritsins börðu tveir
lögfræðingar það í gegn, að blaðasalar í Bæj-
aralandi og víðar hættu við að bjóða heftið til
kaups, - á þeirri forsendu, að í því væru
myndir sem féllu undir hugtakið „hart" klám
(!) Þessi ráðstöfun vakti mikla hneykslun hér
í landi. Ástæðan var ekki einungis sú að lög-
fræðingum skyldi takast að hindra dreifingu
tímarita, sem stefnt var gegn klámi með
þeirri furðulegu röksemd, að í því væru
Atriði úr kvikmynd Pasolinis „Saio“.
Úr klámbúðarglugga
í Hamborg.
óleyfilegar klámmyndir. Það sem olli enn
meiri vandlætingu var sú staðreynd, að um-
ræddir lögfræðingar eru báðir á mála hjá
forlögum sem gefa út „létt“ klámrit á borð
við „Playboy“ og fleiri karlablöð.
Fjörugar umræður
Þrátt fyrir þetta takmarkaða sölubann hef-
ur þeim Emmu-konum tekist að stugga veru-
lega við almenningi og vekja fjörugar um-
ræður. Karlmenn hafa t.d. látið töluvert í sér
heyra, - reyndar ekki alltaf af mikilli og
djúpri speki. Nokkrir þeirra karla, sem hafa
lagt orð í belg, hafa þó fjallað um málið af
skilningi og fordómaleysi. Þar má nefna
ágæta grein, sem birtist í janúarhefti tíma-
ritsins Emmu. Sá texti er saminn af þýska
blaðamanninum Lohmann og var upphaf-
lega lesinn í útvarp. í greininni reifar höf-
undur þá röksemd, að ofvöxt í klámiðnaði
megi rekja til þess, að karlmenn hafi á síð-
ustu tímum verið að missa það vald, sem þeir
hafa haft yfir konum um aldir. Árátta þeirra
til að smána og lítillækka konur í kynferðis-
efnum eigi sér rætur í óttanum við að missa
umrætt vald. Þeir fái djúpa fullnægju út úr
því að lesa um eða horfa á konur, sem eru
svívirtar, kvaldar og píndar. Slíkar aðfarir
veiti körlum þá tilfinningu, að þeir séu enn
herrar sköpunarinnar. Jafnréttisbarátta
kvenna á síðari tímum hafi því m.ö.o. vakið
upp þá áráttu í hvatalífi karla að bæta sér upp
félagslegan forréttinda- og valdamissi með
yfirgangi í kynfeðismálum.
Hver svo sem ástæðan er, þá er það stað-
reynd, að klámfarganið hefur farið úr öllum
böndum á síðustu árum. Það á ekki einungis
við um Vestur-Þýskaland, heldur hafa
nágrannar Þjóðverja líka verið iðnir við kol-
ann. Sem dæmi má nefna að svonefndar
„frjálsar" sjónvarpsstöðvar í Frakklandi
hafa tekið upp þann sið að láta naktar konur
dilla brjóstum og bossum framan í áhorfend-
ur í dagskrárlok. Nýlega bárust þau tíðindi,
að Austur-Þjóðverjar hefðu keypt slatta af
frönskum klámmyndum og væru farnir að
sýna slíkar myndir í sjónvarpi. Hvort sú til-
raun ráðamanna til að lyfta andlitinu á sósí-
alismanum nær árangri, er svo aftur annað
mál. Gárungar hafa haft á orði, að það sé
a.m.k. ánægjulegt, að andi þeirrar umbóta-
stefnu sem nú ríkir í Sovét, skuli hafa borist
til Þýska Alþýðulýðveldisins, - í gerfi als-
berra karla og kvenna.
Kynlíf er fagurt
fyrirbæri
Það sem veldur Emmu-konum einna
mestum áhyggjum er sá rökstuddi grunur, að
55