Frjáls verslun - 01.09.2008, Blaðsíða 140

140 F R J Á L S V E R S L U N • 8 . T B L . 2 0 0 8
mættu ekki tapa. Brown hefur líka staðið illa í skoðana-
könnunum í ár, sá sér án efa leik á borði að slá sig til riddara
en fór á endanum of geyst til að virka sannfærandi.
Brown var ekki sá eini sem hafði uppi stór orð um
Ísland. Vincent Cable, varaformaður Frjálslynda demó-
krataflokksins, fór mikinn. Cable er hagfræðingur og mjög
virtur álitsgjafi í þeim efnum.
Í viðtali við BBC Live 5, alþýðlega útvarpsstöð sem
fjallar um málefni líðandi stundar, sagði Cable að íslensku
bankarnir væru „dodgy“, sem þýðir að eitthvað sé gruggugt
við þá.
Ummæli Cables eru dæmi um orðróm sem bönkunum
tókst aldrei að hreinsa sig af. Manna á meðal voru alltaf
vangaveltur um af hverju Landsbankinn og Kaupþing gætu
boðið upp á jafnháa vexti og raun bar vitni.
Umsvifafólk í kjaftablöðunum
Það er áhugavert að velta fyrir sér
af hverju fjármálahremmingarnar
á Íslandi vöktu strax svona mikla
athygli í Bretlandi. Eftir að Gordon
Brown sagði að Íslendingar horfðu
fram á þjóðargjaldþrot ræddi ég við
íslenskan bankamann sem furðaði
sig á athyglinni því ekki væri Ísland eina landið sem ætti
í erfiðleikum heldur væri um alþjóðlega bankakreppu að
ræða.
Það má leiða getum að því að áhugi Breta á Íslandi sé
einkum af tveimur ástæðum. Fyrir það fyrsta vekur það for-
vitni að dvergþjóð eins og Íslendingar skuli á örfáum árum
hafa byggt upp stórfyrirtæki og banka sem ná að setja svip á
breskt viðskiptalíf. Hins vegar eru tengsl íslenskra fyrirtækja
við þekkt fyrirtæki og umsvifamenn mikil og sterk.
Frægasta íslenska fyrirtækið í Bretlandi er Baugur.
Verslun er miðlæg í bresku viðskiptalífi og sá sem á frægar
verslanir skapar sér líka nafn. Það þarf ekki annað en að
sjá hvernig blað eins og Financial Times vakir yfir hverri
hreyfingu Baugs. Jafnvel þó að Bakkavör hafði byggt upp
stórfyrirtæki í matarframleiðslu og selji daglega fjöll af mat
í gegnum stóru kjörbúðakeðjurnar hefur varla nokkur utan
þess þrönga hóps sem fylgist með þeirri grein heyrt fyrir-
tækið nefnt.
Annað sem hefur skapað frægð og umfjöllun er að
Kaupþing hefur greinilega lagt rækt við þekkt fólk í við-
skiptalífinu. Robert Tchenguiz, stjórnarmaður í Existu,
er oft nefndur í sömu andránni og Kauþing. Ennfremur
má nefna sjónvarpskokkinn Gordon Ramsey sem er ofur-
stjarna hér eftir viðstöðulausa viðveru á sjónvarpsskjánum
undanfarin ár.
Í breskum fjölmiðlum er gjarnan sagt að engin frétt lifi
lengur í fjölmiðlaveltunni bresku en tíu daga. Þá sé búið að
þurrausa efnið og öll kurl komin til grafar. Það er því lyg-
inni líkast að í meira en tvær vikur eftir að hremmingarnar
skullu á Íslandi var umfjöllunin um Ísland ennþá viðamikil
og flutt látlaust á hverjum degi.
Síðdegisblöðin létu ekki sitt eftir liggja. Daily Mail birti
flennistóra mynd af barnum á 101, virtist tekin á farsíma,
af frammámönnum í Baugi og fleirum. Og blaðið birti
líka mynd af húsi sem Sigurður Einarsson, fyrrum stjórn-
arformaður Kaupþings, er sagður hafa keypt. Þegar síðdeg-
isblöðin eru farin að eltast við fólk
í viðskiptalífinu er ljóst að það fólk
er orðið víðáttufrægt langt út fyrir
þá hópa sem annars hafa áhuga á
viðskiptum.
„Eldfimi íslenski kokteillinn“
Erfiðleikar Íslendinga eru orðnir að
algildri viðmiðun í krepputali heims-
ins – lengra verður ekki sokkið eða hrunið og vandi annarra
landa er miðaður við þessa „botnleysu“ á Íslandi.
Í umfjöllun í Financial Times 17. október var heilsíðu-
grein um aðstæðurnar í Eystrasaltslöndunum og „rauða
austrið“. Í sérstakri grein á þessari síðu eru aðstæðurnar
bornar saman við Ísland undir fyrirsögninni „Það kólnar
í lofti en íslenskar aðstæður eru langt undan“. Í upphafi
greinarinnar er nefnt að við fyrstu sýn virðist Eystrasalts-
löndin hafa allt í eldfiman íslenskan kokkteil en við nánari
athugun sé það þó fjarri lagi.
Fyrir nokkrum árum sagði íslenskur umsvifamaður hér í
London við mig að ef einu íslensku fyrirtækjanna yrði ein-
hvern tíma eitthvað á, sem skapaði því illan orðstír, myndi
slíkt skaða öll íslensk fyrirtæki. Útlendingar gerðu engan
greinarmun á einstökum fyrirtækjum. Ísland væri séð eins
og eitt fyrirtæki og öll fyrirtækin með.
Það er sama hvort mönnum finnst það réttlátt eða
ranglátt, íslenskt viðskiptalíf stendur eftir rúið trausti og
með sverta ímynd – það verður langt og strangt verk að
fríska upp á og fegra þá ímynd.
„Eldfimi íslenski
kokteillinn“ er á góðri leið
með að verða alþjóðleg
viðmiðun um það hvernig
eigi ekki að gera hlutina.
p i S t i L L S i g R ú n A R
FV0808X.indd 140 10/28/08 2:52:33 PM