Ægir - 01.05.2005, Side 13
13
K R Æ K L I N G A R Æ K T
50% sem flokkast frá við vinnslu
s.s. brotin skel, of smá skel,
spunaþræðir og ásætur. Til að
gera verðmæti úr úrganginum
hefur komið til tals að framleiða
bragðefni, ensím, og nýta hold af
brotinni ferskri skel, frysta eða
setja í niðursuðu.
3. Markaðir
Kræklingarækt hefur verið stund-
uð í margar aldir og er mikil hefð
fyrir neyslu kræklings í flestum
löndum Mið- og Suður-Evrópu.
Frá árinu 1950 hefur framleitt
magn aukist um að meðaltali 5%
á ári. Greinin er því afar stöðug
og þar eru ekki neinar stórar
sveiflur. Söluverð hefur hækkað
nokkuð jafnt og mest á undan-
förnum árum. Spánn, Nýja-Sjá-
land og Írland leggja mikla
áherslu á framleiðsluaukningu og
stunda kræklingarækt á hag-
kvæman hátt. Frakkland, Belgía,
Ítalía, Holland og Þýskaland eru
helstu kaupendur í Evrópu, en
markaðir í Bandaríkjunum og
Kanada fara stækkandi.
Sé tekið tillit til þeirra krafna
sem einstök lönd gera um gæði
kræklings má álíta að Frakkland,
Þýskaland og Belgía séu þau lönd
sem íslenskir útflytjendur ættu að
einbeita sér að. Einnig mætti
benda á minna þróaða markaði í
Vesturheimi og Eystrasaltsríkjun-
um, en þar fæst jafnvel hærra verð
fyrir unnar afurðir. Mikilvægt er
að íslenskir ræktendur standi sig í
alþjóða samkeppni og stundi
markvissa gæðastjórnun, starfi
saman í markaðs- og sölumálum
og selji vöru sína jafnvel undir
einu vörumerki. Söluverðmæti
innanlandsmarkaðar er ekki nema
14 milljónir króna á ári þannig að
kræklingarækt verður væntanlega
aðallega útflutningsgrein. Miðað
við stutt geymsluþol kræklings
og langar flutningsleiðir frá Ís-
landi á helstu markaði ætti að
einblína á framleiðslu unninna,
frystra afurða í neytendapakkn-
ingum.
4. Samkeppnisstaða
Greinin er ung og samkeppni
milli framleiðenda yfirleitt lítil,
enda ríkir fákeppni á innanlands-
Mynd 1. Uppbygging kræklingalínu á Íslandi.
Mynd 2. Vinnsla á heilli skel, hálfskel og innmat.
aegirmai2005-nota 27.5.2005 17:08 Page 13