Ægir - 01.05.2005, Side 19
19
G Æ S L A N
bæði nýju varðskipi og gæslu-
flugvél.
„Hvor kosturinn verður valinn
ræðst af því hvort er hag-
kvæmara. Við höfum ýmsar upp-
lýsingar nú þegar fyrirliggjandi
og sjálfur er ég ekki frá því að
leiga sé hagkvæmari,“ segir Ge-
org. Hann segir að á erlendum
mörkuðum bjóðist til leigu mörg
skip og flugvélar sem henti til
gæslustarfa. Verði nýtt skip smíð-
að megi nýta reynslu nágranna-
þjóða af rekstri gæsluskipa á
norðanverðu Atlantshafi við
hönnun skips. Þá megi jafnvel
ganga inn í raðsmíðaverkefni,
sem lækki kostnað.
Varðskipið Ægir, sem er um
1.200 tonn, nálgast að vera fjöru-
tíu ára og systurskipið Týr varð
þrjátíu ára nú á útmánuðum.
Nýtt varðskip segir Georg að
þurfi að vera talsvert stærra eða á
bilinu 2.000 til 3.000 tonn, en
fyrst og fremst þurfi skip með
mikla dráttargetu og aðstöðu til
að taka um borð sérhannaða gáma
til mengunar- og björgunarað-
gerða.
Dráttarskip í allan sjó
„Fiskiveiðieftirlit og almenn
gæsla landhelginnar er ekki sama
forgangsverkefni hjá okkur og
var,“ segir Georg og bendir á að
mengun og varnir gegn henni
verði æ þýðingarmeira verkefni.
Því þurfi Langhelgisgæslan meðal
annars að eiga aflmikið varðskip
sem geti dregið til dæmis stór
flutningaskip sem eru vélarvana -
og forðað að þau reki til strandar
með ófyrirsjáanlegum afleiðing-
um. Mikilvægi þess að fá slíkt
skip hafi sést vel á liðnum vetri
þegar Dettifoss, skip Eimskips,
missti stýrisblað og varð stjórn-
laust fyrir austan land. Að þar fór
ekki verr en raunin varð hafi verið
heppni, því bæði Týr og Ægir
gátu farið á vettvang og dregið
skipið inn til hafnar. Þá hafi vind-
áttir staðið frá landi, en hefði ver-
ið álandsvindur hefði skipið allt
eins getað rekið upp í fjörugrjót
„Varðskipin okkar í dag eru
hreinlega ekki hönnuð sem drátt-
arskip. Þau eru með festuna aftur
í skut og togkrafturinn er aðeins
55 tonn. Möguleikinn á að
stjórna skipum í eftirdragi er ekki
mikill þegar á reynir. Það sem
okkur með öðrum orðum vantar
er fjölhæft skip sem getur siglt
allan sjó.“
Endurnýjun þyrlna blasir við
Verkefni Landhelgisgæslunnar í
dag eru ekki síst á grunnslóð, svo
sem veiðieftirlit og þjónusta við
bátaflotann. Georg segir fullgilt
sjónarmið að ekki þurfi endilega
stórt varðskip í slík verkefni.
Þeim megi allt eins sinna með
litlum varðbátum, líkt og Danir
gera við Færeyjar og Grænland,
og kveðst hann í þeim efnum
horfa til samstarfsins við Slysa-
varnafélagið Landsbjörgu með
sinn stóra flota björgunarbáta.
Hvað áhrærir kaup á minni skip-
um séu fjárveitingar sem Gæslan
hefur úr að spila ekki það miklar
að hægt verði í bráð að minnsta
kosti að vera með skip af mörgum
stærðum og gerðum í útgerð.
Sem áður segir vinna nefndir
tveggja ráðuneyta nú að gerð út-
boðs vegna nýs varðskips og flug-
vélar fyrir Gæsluna. Sú vél sem
stofnunin hefur haft í þjónustu
sinni sl. þrjátíu ár, TF SYN, er af
gerðinni Fokker F-27. Hún er
komin á síðasta snúning, endur-
nýjun á mótor og ýmsar fleiri lag-
færingar yrðu það miklar að
kostnaður væri óverjandi. Vélin
er samkvæmt því úr leik eftir tvö
ár og segir Georg nauðsynlegt að
byrja nú þegar að leita að nýrri
vél, enda er það ferli tímafrekt.
Endurnýjun á þyrlukosti er svo
viðfangefni sem blasir við innan
ekki margra ára. Eldri þyrlan TF
- SIF er orðin tuttugu ára gömul
og stærri þyrlan TF - LÍF, kom til
landsins fyrir réttum áratug.
„Markaðurinn fyrir stórar þyrlur
sem henta til björgunarstarfa er
lítill og því mikilvægt að gefa sér
góðan tíma í að finna vél sem
hentar. Þyrlumálið hangir saman
við hvernig starfsemi Varnarliðs-
ins á Keflavíkurvelli þróast, en
sveitin þar hefur verið bakvörður
okkar og við þeirra. Menn telja
því rétt að bíða átekta og sjá
hvernig mál Varnarliðsins lykta
áður en ákvarðanir um þyrlukaup
verða teknar.“
Gjöldum þess að hverfa úr
sviðsljósinu
Þessa dagana er stjórnstöð Land-
helgisgæslunnar að flytjast í
Björgunarmiðstöðina í Skógarhlíð
og áður en árið er úti á öll megin-
starfsemi stofnunarinnar að vera
komin þangað. Segist Georg
vænta þess að sambýli við
Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins,
Slysavarnafélagið Landsbjörgu,
Vaktstöð siglinga, Fjarskiptamið-
stöð lögreglu og fleiri geri starfið
árangursríkara. „Við höfum und-
anfarið, í samvinnu við ráðgjafar-
fyrirtæki, unnið að endurskoðun á
allri starfsemi Landhelgisgæsl-
unnar, þar sem við höfum til
dæmis kallað eftir áliti allra
starfsmanna. Slík uppstokkun og
stefnumótun er mikilvæg því
augljóslega mun starfsemin
„Umferð skipa við landið er alltaf að aukast, verkefnin á sviði björgunar sem upp
koma verða æ stærri og sömuleiðis eru menn alltaf betur á varðbergi gagnvart meng-
unarhættu og hugsanlegri hryðjuverkaógn,“ segir Georg Kr. Lárusson meðal annars
hér í viðtalinu.
aegirmai2005-nota 27.5.2005 17:08 Page 19