Tímarit Máls og menningar - 01.11.1943, Blaðsíða 6

116
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
lilið; marséra saman til sigurs. Sigur í lífi og dauða. Svo hverfa tónstefin
inn í voldugan hergný heillar þjóðar, fótatak herskara og trumbandi véla,
leiddrar af vilja til sigurs.
Hvílík átök, hvílíkur fögnuður f tónum! Maður leiðir heila þjóð.
I þjáningu sinni hefur Rússland gefið heiminum fegurstu symfóníu, sem
heyrzt hefur síðan 9. symfónía Beethovens kom fram 120 árum áður.
Þetta geta menn.
Óendanlegt er þakklæti vort. Allur heimurinn hefur glaðzt. Arthur Toscan-
ini, hinn mikli snillingur ítala, segir að verkið sé innblásið. Útfærsla hans
var það einnig. Hér á heimurinn honum líka mikið að þakka. National Broad-
casting Co. liefur ekkert til sparað. Orkestrið lék eldlega innblásið, af verk-
inu, af stjórnandanum Toscanini. Hver maður er á sínum verði, knýr fram allt,
gefur allt. Upptaka symfóníunnar er tekniskt meistaraverk, hljómplöturnar
skiluðu verkinu til fullnustu, eins vel og vélar geta gert. Verkið lifir nú —
eilíft. Höfundurinn, stjórnandinn og hermenn hans, hljómlistarmennirnir, all-
ir hafa gefið allt sitt, og heimurinn hlustar.
Já, heimurinn hlustar, þegar hann heyrir mann. Þann, sem lifir h'fi sinnar
þjóðar, og eins og þessi listamaður innblæs þjóð sinni djörfung, hugrekki og
þori. Lifir með henni þjáningar hennar, sturlast ekki, eða leggur árar í bát
og gefst upp, en heldur ró sinni í stormviðri viðburðanna, tekur stól og sezt
og hugsar. Leiðir þjóð sína út úr myrkri efans, og kannski vonleysis, trúir á
hennar helga rétt. Fórnar honum starfi sínu, og líka, ef með þarf, lífi sínu..
Og heimurinn hlustar, þegar hann sér og heyrir mann.
Eggert Stejánsson.
Ómyndarskapurinn í landbúnaöarmálum
hefur nú náð því stigi, að heldur við hallæri í landinu mitt í hinni svoköll-
uðu velmegun. Með þeirri skipan sem nú er á reynist þessi atvinnuvegur ó-
fær að sinna því hlutverki sínu að leggja innanlandsmarkaðinum nauðsyn-
legustu landhúnaðarvörur. Skipan sú sem nú er á skapar í senn offramleiðslu
á einni tegund, en skort á öðrum. Á sviði kjötframleiðslunnar ríkir t. d.
kreppuástand. Ein eða tvær tegundir kjöts eru framleiddar af þesskonar
heimsku og blindni, að einkum minnir á fordæmi kvarnarinnar, sem malaði
bæði malt og salt í djöfulsnafni unz skipið var sokkið. Tugmiljónir króna
greiðast úr ríkissjóði til að troða íslenzku kindakjöti upp á brezka neytend-
ur, sem fúlsa við því jafnvel á sultartímum eins og nú; en alls nema verðupp-
bætur síðasta árs sem svarar 38 króna ríkisstyrk með hverri kind, sem kem-
ur á markaðinn, og 22 krónur með hverri gæru. Það gefur auga leið hverjir
hreppa obbann af þessum styrkjum, — það eru a. m. k. ekki fátæku bænd-
urnir, þeir sem helzt þurfa styrktar við. Birgðir til árlegrar innanlands-