Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1943, Side 22

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1943, Side 22
132 TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR þótt venjulega væru þær að ýmsu læsilegri, auðveldara að ná þar sambandi við lifandi persónu, sem uppbygging gat verið að kynnast. Skýringar þessa lifleysis í sagnvísindum borgaralegrar menn- ingar mun vart vera að leita annars staðar en í þeirri staðreynd, hve henni stóð djúpstæður stuggur, þótt óljós væri, af að fást við söguleg lögmál þjóðfélagsfræðinnar, það var tilfinning hennar fyrir því, að í bvert sinn, er skyggnzt var til þjóðfélagslegra skýringa á persónum og atburðum liðinna tíma, þá var verið að svipta þeirri hulu af félagslegri þróun mannkynsins, sem hindraði framfaraöfl hvers tíma í að átta sig á lögmálum þessarar þróunar, skj'ldu mann- kynsins við þau lögmál og hin sérstöku verkefni, er þau lögðu hverri kynslóð á herðar. A síðustu áratugum, eftir að vitandi og óvitandi uppreist gegn núverandi skipulagi félagsmálanna og þeirrar menningar, er það styðst við, var farin að ná til menntaðra og andríkra borgara, þá var sagnritunin farin að taka miklum breytingum, að því er ævi- sögur einstaklinga snerti. Fram á svið bókmenntanna hafa komið ævisögur þannig ritaðar, að þær hafa varpað ljósi orsaka og af- leiðinga á lífsferil einstaklingsins, örlög hans hafa verið rannsökuð sem ljósbrot þeirra strauma og hræringa, sem liðu um samtíð hans. áttu rót sína í nálægari eða fjarlægari fortíð og voru nærð af at- vinnulegum þróunarskrefum þess tíma. Á þennan hátt breyttust ævi- sögurnar frá því að vera þurrar og mörgum sinnum ein þrautleiðin- legasta grein allra bókmennta í það að verða ein Ijúflestnasta og listríkasta þeirra allra, fjölhliða mynd af heilu tímabili, með drama- tiskri stígandi og hrynjandi um lífeinnar persónu, örlagaþættir heilla kynslóða voru látnir stafa út frá einum brennipunkti í lífi þess ein- staklings, sem örlögin höfðu ákvarðað sem fulltrúa sinnar kynslóð- ar eða ákveðinna einkunna hennar. Höfundar þessara ævisagna hafa margir hverjir orðið ástsælustu rithöfundar þessara tíma. Þessar ævisögur setja ímyndunarafl hugnæms lesanda í óvenjulega öra og hugðnæma hreyfingu, opna honum nýja heima, gæða hann nýjum skilningi á samtíð söguhetjunnar og örlögum hennar og opna hon- um um leið ný útsýni yfir eðli þeirrar sögu, sem er saga alls mann- kynsins. En þær geta líka espað hann til andstöðu gegn djörfum og óvæntum ályktunum, aflað huga lians nýrra viðfangsefna og
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.