Tímarit Máls og menningar - 01.11.1943, Síða 53
TÍMARIT MÁLS OG MÉNNINGAR
163
líkir kraftar hlutu einhverntíman að hafa búið í þeim! Og hvílíkur
þungi hlaut það að hafa verið, sem beygði þær svona!
„Hver var þessi gamli maður?“ spurði ég son minn einslega,
þegar við komum út úr kirkjunni.
„0, það er hann Jói ræfill," svaraði hann kæruleysislega.
„Hvar á hann heima?“ spurði ég.
„Hann flakkar,“ svaraði drengurinn. „En amma hefur sagt mér,
að hann hafi einu sinni fyrir löngu — löngu átt heima í sveitinni,
þar sem hún ólst upp. Og nú flakkar hann bara.“
Ég fékk ekkert meira að vita um þennan undarlega mann fyrr
en um kvöldið, nokkru eftir að við vorum komin heim frá kirkj-
unni. Eg hafði satt að segja gleymt honum og hefði líklega aldrei
fengið að heyra sögu hans, ef óvænt smáatvik, sem nú henti, hefði
ekki orðið móður minni blessaðri tilefni þess að áminna mig um
að temja betur tungu mína og skap. Tilefnið var þá þetta, að unga
fólkið í sveitinni hafði stofnað til dansskemmtunar þetta kvöld, og
fékk nú sonur minn allt í einu þá flugu í höfuðið, að hann yrði
að slást í þann hóp. Ég neitaði fyrst afdráttarlaust, því snáðinn var
sannarlega ekki hingað kominn til þess að iðka dans langt fram á
nætur, heldur til þess að lifa reglubundnu lífi og hjálpa til við
störfin á heimili ömmu sinnar. Sá litli var þó ekki ánægður með
þessi málalok, hann hélt áfram að vakka í kringum mig, og horfa
þess á milli löngunaraugum út um gluggann. Móðir mín sá hvað
honum leið, og fór nú að tala máli hans. Ég varð gramur við og
hreytti að lokum út úr mér:
„Nú, hana þá, farðu. En þér skal ekki verða hlíft við því að
vakna á réttum tíma í fyrramálið og fara lil vinnu þinnar.“
Það stóð ekki á drengnum, hann var á svipstundu horfinn út um
dyrnar, en móðir mín leit alvarlega á mig, og hún sagði:
„Það var óþarfi fyrir þig að nota þessi orð. Maður á fremur að
segja þvert nei við því, sem manni er á móti skapi, en segja já, og
hóta hefnd um leið. Slíkt getur komið þungt niður, og ekki sízt á
sjálfum manni.“
Ég spurði:
„Hvað áttu við, mamma? Heldurðu, að mig iðri þess nokkurn
tíma, þó ég brýni skyldurækni fyrir syni mínum?1'