Tímarit Máls og menningar - 01.11.1943, Side 57
TIMARIT MALS OG MENNINGAR
167
..Látum þau vera,“ hugsaði ég. „Látum þau skiptast á meiningar-
leysi, eins og ungu fólki er títt. Látum þau líta niður fyrir sig
og roðna. Já, látum þau jafnvel kyssast yfir búðarborðið, þegar
enginn sér til þeirra, ef þau hafa þá kjark i sér til þess!“
Þannig hugsaði ég, hinn hálffimmtugi faðir, og brosti við sjálf-
um mér í viðurkenningarskyni, því ég fann að ég var það sem ég
sagðist vera: vinur æskunnar, hygginn, frjálslyndur faðir æskunn-
ar, og vænti mér hollustu hennar að launum. —
Mánuðirnir liðu einn á fætur öðrum. Eg var svo niðursokkinn i
störf mín, að ég gætti einskis annars. Son minn sá ég naumast
nema við máltíðir og það eina sem ég vissi um hætti hans var
það, að hann rækti nám sitt af alúð. Þá vitneskju fékk ég hjá kenn-
urum hans. Ég lét mér þetta nægja. Pilturinn var prúður og vel
upp alinn eftir því sem ég bezt vissi, að vísu búandi yfir stóru og
viðkvæmu skapi, en einnig líka ríkri sómatilfinningu.
„Enginn unglingur gæti verið samvizku sinni trúrri þjónn en
hann,“ hafði móðir mín sagt. Hann líktist vissulega gömlu konunni.
Svo var það eitt kvöld við matborðið, að ég tók eftir því, að
svipur hans var breyttur. Mér varð aldeilis hverft við. Hver dráttur
í andliti hans hafði dýpkað og skýrzt. Og þegar ég mætti augum
hans, sýndist mér þau bjóða mér byrginn, trássa mig, en jafnframt
brenna af innibyrgðri meðaumkun með mér. Fyrst og fremst báru
þau þó vott um hryggð. Ég gaf honum nánar gætur í laumi meðan
á máltíðinni stóð, og óróleikinn byltist um í brjósti mér. En hver
getur láð mér það? Ég kannaðist blátt áfram ekki við son minn.
Það var ekki lengur óharðnaður, undirgefinn drengur, sem sat
gegnt mér við borðið, heldur karlmaður búandi yfir eigin ákvörð-
unum og óháðum vilja. I fáum orðum sagt: Ilann var vaxinn frá
mér, og ég hafði ekki veitt því eftirtekt fyrr. Þetta var nú kynlegra
en svo, að ég gæti í fljótu bragði skilið það. Mér flaug einkennileg
hugsun í hug. Mér flaug í hug skattland, sem eflzt hefur að þroska
og innri styrk, meðan gamli drottnarinn mókti andvaralaus, og
lýsir svo skyndilega yfir sjálfstæði sínu jafn reiðubúið til að gera
vináttubandalag við húsbóndann fyrrverandi eins og að þröngva
honum til eftirgjafar, ef hann vill ekki sætta sig við breytinguna
með góðu. Ekki orkaði það tvímælis, hvor Ieiðin væri líklegri til