Tímarit Máls og menningar - 01.12.1961, Qupperneq 9

ÍSLENZK ÞJÓÐERNISMÁL
kjör háskólakennara hefðu því versnað stórkostlega frá því háskólinn tók til
starfa og væru nærri því helmingi lakari en í nágrannalöndunum. „AfleiS-
ingin af þessum lélegu launum er sú,“ segir hann, „aS flestir háskólakennar-
anna verSa aS afla sér tekna meS störfum utan embættis síns til þess aS geta
komizt af. Þetta er eitt mesta vandræSamál háskólans.“ “ GuSni Jónsson bætir
viS, „aS á þessu vandræSamáli hefir aldrei veriS viShlítandi bót ráSin, og nú
eru laun háskólakennara margfalt lélegri en þau voru 1931, hvaS þá ef miSaS
er viS 1911.“ Á 25 ára afmæli háskólans haustiS 1936 stóS í stríSu milli há-
skólans og kennslumálaráSherra út af embættisveitingu. Ræddi þáverandi
rektor, próf. Níels Dungal, þaS mál í setningarræSu sinni og mælti síSan m. a.:
„Háskólinn hefir nú starfaS í 25 ár og hefSi heldur kosiS sér einhverja af-
mælisgjöf frá ríkisstj órninni aSra en þá, sem hér hefir veriS gerS aS umtals-
efni. Hann hefir veriS kallaSur óskabam þjóSarinnar, en þaS er ekki aS sjá
aS hann hafi veriS óskabarn ríkisstjórnarinnar, hvorki einnar né annarar, og
eiga þar allir stjórnmálaflokkar óskoraS mál.“
Geta má nærri að viS þau skilyrði sem hér hefur veriS lýst hafði háskólinn
ekki mikil tök á aS reka vísindalega starfsemi né koma á fót rannsóknarstof-
um, hafði varla rúm fyrir handbókasafn þaS sem hann þurfti nauSsynlega á
aS halda. Elzta rannsóknarstofnun háskólans, í sýkla- og meinafræSi, tók þó
til starfa 1917 og eignaðist hús á lóS landspítalans viS Barónsstíg 1934 og
Atvinnudeild háskólans tók til starfa í nýrri byggingu á háskólalóðinni 1937,
en þá var Happdrætti háskólans komiS til sögu og kom fótum undir fjárhag
háskólans, og seinna bættist Tjarnarbíó viS. ÁriS 1940 fluttist háskólinn í
hina nýju byggingu sína, og upp frá því hefst ör vöxtur, rísa aðrar byggingar
umhverfis háskólann: Nýi stúdentagarSurinn (Gamli garSur var reistur
1934), íþróttahús og loks sönghöll og bíó á fimmtugsafmælinu. Nokkrar nýjar
deildir bætast við: verkfræðideild, viðskiptadeild (tengd lagadeild) og B.A.-
deild (tengd heimspekideild) þar sem kennd eru erlend mál, en engar þeirra
veita fullnaðar háskólamenntun. Námi í heimspekideild má orðið skipta í
þrjá þætti: heimspeki og uppeldisfræSi, íslenzk fræSi og B.A.-nám. Kennarar
viS háskólann eru nú um 90 alls, þar af 35 prófessorar, og veturinn 1959—60
voru stúdentar 751 (og skiptust þannig eftir deildum: guðfræði 25, læknis-
fr. 216, lögfr. 130, viðskiptafr. 76, heimspekideild 278, verkfr. 26). Undir
stjóm háskólans eða í tengslum viS hann hefur rannsóknarstofum fjölgað og
þær stækkaS sem fyrir voru. Atvinnudeild háskólans starfar í þrennu lagi:
fiskideild, landbúnaðardeild og iSnaðardeild. Ein þeirra, fiskideildin, hefur
flutzt í ný húsakynni aS Skúlagötu 4 og þar er einnig rannsóknarstofa Fiski-
343