Tímarit Máls og menningar - 01.05.1980, Page 127

Ted Hughes
Nokkur kvæði
Tcd Hughes er trésmiðssonur, fæddur og uppalinn í Jórvíkurskíri, i námubæ uppi i
Pennínafjöllum. Það hérað var til skamms tima afskekkt mjög og fólk lifði þar fábrotnu
og frumstæðu lífi í nánum tengslum við náttúruna. Ahrif þessa umhverfis eru greinilcg
í öllu sem Hughes yrkir, ljóð hans einkennast fyrst og fremst af sterku og næmu
náttúruskyni og einstakri innlifun i dýrarikið. Hughes sér lifið sem sifelld átök, mis-
kunnarlausa baráttu þar sem hinir sterku sýna algjiirt vægðarleysi. Mjög mörg kvæða
hans fjalla um dýr sem hann notar til að varpa ljósi á ýmsar hliðar mannlifsins. Eitt af
kvæðunum sem hér birtast, Haukur á grein, er að formi til eintal hauksins og lýsir stöðu
hans i dýraríkinu með áþreifanlegum og sterkum myndum, en er um leið opinberun á
hugarfari harðstjórans i mannheimi, (Shugnanleg sálgreining á fasisma.
Hughes vakti verulega athygli upp úr 1960 með fyrstu bókum sinum, The Hawk in
the Rxiin (1957) og Lupercal (1960), og var hiklaust áhrifamestur skálda á Englandi
sjöunda áratuginn. Hann orti af frumleik og myndugleik sem ekki varð hundsaður og
átök og ofbeldi ljóða hans ásamt mögnuðum náttúrumyndum höfðuðu til tiðarandans.
Lýsingar umbrota og tortimingar verða enn fvrirferðarmeiri i Wodwo (1967) og hann
tekurað leita sifellt frumstæðari forma til að tjá hið eilifa strið eyðingar og sköpunar, lifs
og dauða, og gætir aukinna áhrifa munnlegs kveðskapar. Þessi áhrif birtast skýrt i
ljóðabálknum Crow (1970), sem er i rauninni goðsagnalegs eðlis i þulu og galdra-
söngvaformi og fjallar um tvær persónur, Guð og Krák, og er sá siðarnefndi einskonar
samnefnari undirferlis, slægðar og hörku, meinfýsinn bragðarefur sem ekkert fær
grandað. Um ágæti þessarar bókar eru skoðanir töluvert skiptar, og enn frekar um næsta
skref Hughes á þessari þróunarbraut, er hann hóf samvinnu við leikstjórann Peter Brook
og bjó til fyrir hann frumstætt mál sem hann kallaði Orghast og notað var i cina af
umdeildari sýningum Brooks.
Þýð.
HAUKUR Á GREIN
Efst í skóginum sit ég með augu lukt.
Aðgerðarleysi, enginn villandi draumur
aðskilur bjúgan gogg og bjúgar klær:
né sofandi æfi ég óhikuð dráp og ét.
117