Tímarit Máls og menningar - 01.03.1981, Blaðsíða 124

Tímarit Máls og menningar
Hrafninn sér hugsun skdldsins klofna, en
skdldið sér ekki hugsun hrafnsins, hún er
fjarlægari en tunglið. Ahuginn d mörkum
þess, sem mannlegt er, birtist hér að jafn-
aði i glimu við skynjun hversdagslegra
fyrirbæra. Hannes leitar þess sem kalla ma
að hafi þéttan kjarna, andstætt dægur-
þrasinu, en leitin getur beinst að stóru og
smdu, inn d við, ekki síður en út d við:
Auðvelt
er að orða það sem spyrst
frd einni stund til annarrar — taka
Dag og Veg sér í munn
og móta það d tungu.
Vandasamt er mér hitt:
að veiða flöktandi glampa
orðs og orðs
innar hörundi mínu
að lyfta þeim upp úr hyljum
handar minnar — að veiða
sjdlfan mig í hyljum
svefnugrar handar minnar.
Skdldið hafnar hér því hlutverki að segja
fréttir, fjalla um atburði dagsins, ætlar það
vísast fréttamönnum og stjórnmdla-
mönnum en stefnir að því vandasama
viðfangsefni að veiða sjdlfan sig.
Dæmin sem ég hef tekið um ndttúru-
myndir gætu vakið þd hugmynd að
kuldalegt sé í ljóðheimi Hannesar. Vissu-
lega er þar oft bæði svalt og bjart, en þar er
líka hlýja og snerting, barnsleg gleði og
leikur:
Eg tæmi hugann
til að heyra regnið d enni mér.
Strýk Grdstein lófum
til að læra grjótið upp d nýtt.
Ég hleyp, hleyp suður fjörurnar
svo að hjarta mitt skjdlfi.
Eins og löngum dður er Hannes oftast
einn í þessum nýju ljóðum sinum. Ekki
svo að skilja að hann sé þar einmana eða að
mannleg ndlægð, mannlegur félagsskapur
sé honum lítils virði, en andúð d holum
hljómi innantómra orða d vafalaust þdtt i
fdmenni ljóðheims hans. Nú spyrja sjdlf-
sagt einhverjir sjdlfa sig við lestur Heim-
kynna við sjó hvaða erindi Hannes eigi við
okkur sem byltumst í flaumi hversdags-
legrar orðræðu við gný véla og athafna. Er
hann ekki d flótta undan vandamdlum
Dags og Vegs? Eg held ekki. Hannes
minnir okkur á sinn kyrrláta hdtt en af
festu á smæð mannsins og takmarkanir,
heitir á okkur að skynja heiminn í kring-
um okkur. Vist er um það að hann gerir
manninn ekki að guði eða herra heimsins,
en þó er enga uppgjöf að finna í ljóðum
hans. Miklu fremur minna þau d að á
manninum hvilir sú dbyrgð að skapa sér
sinn heim, innan þeirra marka sem nátt-
úran leyfir.
Heimkynni við sjó er alúðarverk skálds
sem vandar verk sitt af fremsta megni. Við
fyrstu sýn kann manni að virðast þau fjalli
um smdmuni og efast um að nokkuð geti
leynst undir latlausu yfirbragði. En timinn
vinnur með þeim og ma mikið vera ef ekki
fer með þau sum eins og regndropa sem
Hannes notar í líkingu í einu kvæða
sinna:
Sem dropi tindrandi
tæki sig út úr regni
hætti við að falla
héldist í loftinu kyrr —
110