Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1981, Side 125

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1981, Side 125
Þannig fer unaðssömum augnablikum hins liðna. Þau taka sig út úr tímanum og ljóma kyrrstæð, meðan hrynur gegnum hjartað stund eftir stund. Vesteinn Ólason. BARNABÓKMENNTIR' A undangengnum áratug hafa þau tíðindi orðið í umræðu um bókmenntir á þessu landi að allstór hópur fólks hefur tekið s. n. barna- og unglingabækur alvarlegar en tiddist og farið að skrifa um þær eins og hverjar aðrar bókmenntir. Áður höfðu að sönnu birst ritdómar á stangli í blöðum og tímaritum en bókmenntafræðingar áttu þá sjaldan hlut að máli heldur venju- lega kennarar eða prestar, sem þá höfðu meiri hug á uppölslugildi bókanna en bókmenntalegu gildi. Ég hygg enginn einstaklingur hafi átt eins mikinn þátt í að hrinda alvarlegri umræðu af stað og halda henni gangandi og Silja Aðalsteinsdóttir. Frá því hún hóf skrif i Þjóðviljann árið 1972 hefur hún verið óþreytandi að leiðbeina höfundum og útgefendum og tukta þá ef þörf var á. Er mönnum jafnvel ekki grunlaust um að hún hafi haft umtalsverð áhrif á gerð barnabóka. Og nú hefur Silja sýnt að hún lætur ekki deigan siga og gefið út fyrstu sögu íslenskra barnabóka, mikið ritverk, 402 tölusettar síður, þar af er texti (ofurlítið myndskreyttur) á 354 blaðsíðum, af- gangurinn skrár af ýmsu tagi. I ritun bókmenntasögu eru algengastar tvær stefnur. Önnur reynir fyrst og fremst Umsagnir um bcekur að gera grein fýrir meginlínum í þróun bókmennta en ætlar lesendum sjálfum að koma einstökum skáldverkum fyrir í þeim ramma sem þannig fæst. Hin stefnan reynir að vera altæk, gera einhverja grein fyrir öllu eða því sem næst. Það er þessi síðari leið sem Sílja Aðalsteinsdóttir fer í riti sínu. Hún hefur lesið allar íslenskar barna- og unglingabækur frá síðustu tveim öldum og getur flestra þeirra að einhverju. Mjög margar fá býsna viða- mikla umfjöllun og gagnrýni (sem vitan- lega getur verið jákvæðl). Þetta hefur bæði mikla kosti og nokkra galla í för með sér. Kostirnir eru vitanlega þeir að þarna má fletta upp næstum hverju sem maður óskar og fá a. m. k. hugmynd um efni eða efnisflokk sem viðkomandi rit skipast í. Þannig hlýtur þessi bók að verða ómetan- leg handbók fyrir þá sem starfa á skóla- söfnum og við kennslu. Hún gæti líka orðið mjög gagnlegur leiðarvísir þeim sem velja lestrarefni handa börnum sínum eða annarra. Og í þriðja stað er vitanlega mjög fróðlegt að sannfærast þarna um hver kynstur hafa raunverulega verið skrifuð og ætluð ungum lesendum. Og þó er þarna einungis (eða næstum einungis) fjallað um innlent efni, þýðinga lítið get- ið. Linurit (bls. 242) sýnir þó að hlutur þýðinga hefur frá því á fimmta tug aldar- innar verið miklu stærri en hlutur frum- samins efnis á bókamarkaði. Á hinn bóginn er hætt við að stærð bókarinnar dragi úr notagildi hennar. Bæði mun ýmsum vaxa í augum að lesa allan þann blaðsíðufjölda sem um er að 1 Silja Aöalsteinsdóttir: íslenskar bamabœkur 1780—1979. Mál og menning. Reykjavík 1981. 111
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.