Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands. - 01.05.2007, Blaðsíða 103

þar á meðal járnflögur úr stærri járn-
hlutum. Eins og bent hefur verið á, þá
minnir Hulduhóll á skip og við álítum
að sú staðreynd hafi átt þátt í því að
hóllinn var valinn sem líkbrennslu-
staður. Fundist hafa fimm litlar báts-
grafir á Íslandi (Þór Magnússon 1966,
Byock, J. 2001, bls. 294-296) en engin
þeirra virðist hafa verið notuð til lík-
brennslu, þó svo að heimildir um slíkar
greftranir á víkingatímanum séu vel
þekktar (Müller-Wille, M. 1995, bls.
101-110). Með fornleifarannsóknum
MAP á Hulduhól á árunum 2001 til
2003 er í fyrsta sinn fundin vísindaleg
sönnun fyrir líkbrennslu á Íslandi.
Höfuðkúpubrotin sem fundust á
Hulduhól sýna öll merki þess að hafa
verið brennd. Við líkbrennslu myndast
það hátt hitastig að þrýstingur innan í
höfuðkúpunni sprengir hana í lítil brot
(Holck, P. 1987). Það er dæmigert að
fjögur brot úr höfuðkúpunni skyldu
finnast dreifð yfir 2,5 metra svæði því
brotin sundrast fyrst við hitann og síðan
aftur ef hrært er í öskunni. Höfuðkúpu-
brotin frá Hulduhól eru öll ummynduð í
kalk, það er að segja, hár hiti, um 800 °
C, í alllangan tíma, hefur eytt öllu úr
þeim nema steinefnunum. Þetta bendir
til þess að eldurinn hafi ekki verið til-
viljanakenndur. Læknaháskólinn í Osló
greindi höfuðkúpubrotin fjögur frá
Hulduhól og komst að þeirri niðurstöðu
að þau væru öll úr sama einstaklingi. Af
samskeytum höfuðkúpunnar að dæma
er líklegt að þessi einstaklingur hafi
verið á fertugsaldri. Ekki var unnt að
ákvarða kyn. Ekki var heldur unnt að
ákvarða hvort hinar fjölmörgu beinflísar __________
103
Mynd 10. Hulduhóll er eins og skip í laginu og að hluta til manngerður. Þar virðast hafa farið
fram líkbrennslur. Rannsóknarsvæðin á hólnum sýna hvar grafið var á árunum 1999-2003. Á
svæðinu fannst mikið af viðarkolum og ösku með leifum af brunnum manna- og dýrabeinum, auk
leifa af járn-, kopar- og bronshlutum. Línurnar sýna 20 sm millibil (Trench= Skurður; Excava-
tion= Uppgröftur).
Jesse Byock et.al.