Ægir - 01.03.2015, Síða 31
31
munu þeir 20 bátar sem mesta
hlutdeild fá taka til sín um
helming hlutdeildarinnar. Ætla
má að þokkalegur rekstrar-
grundvöllur verði fyrir þá báta
og ólíklegt að þeir þurfi að
kaupa sér viðbótarheimildir.
Öðru máli gegnir um þá 145
báta sem skipta með sér þeim
2,5% sem eftir standa. Þar má
gera ráð fyrir mikilli skuldsetn-
ingu sem nú þegar er orðin og
vegna væntanlegra kvóta-
kaupa. Ekki er ólíklegt að þau
5% sem koma í hlut smábáta
geti orðið þokkalegur rekstrar-
grundvöllur hjá 50 bátum. Ekk-
ert má þó bera útaf svo ekki fari
illa,“ segir í umsögn LS.
„Það er Landssambandi smá-
bátaeigenda áhyggjuefni að
stjórnvöld skuli grípa til kvóta-
setningar á veiðisvæði smábáta
þar sem veiðar hafa nánast ekki
verið stundaðar nema í 2 ár. Sex
ára veiðireynsla er því ekki fyrir
hendi svo skírskotað sé til
ákvæðis um kvótasetningu í
lögum um fiskveiðar utan lög-
sögu Íslands. Það fyrirvaralausa
inngrip í veiðarnar var því ekki
fyrirséð, auk þess sem ráðherra
hafði sagt það sína skoðun að
hann hyggðist stjórna makríl-
veiðum smábáta með öðrum
hætti en stærri skipa.“
Hvati til skuldsetninga
Í umsögn sinni fer Landssam-
band smábátaeigenda nokkr-
um orðum um efnashagsleg
áhrif kvótasetningar á makríl og
varar við hvata til skuldsetning-
ar með tilheyrandi áhættu.
„Verði frumvarpið að lögum
mun aflahlutdeild í makríl verða
ígildi veðs og þar með álitlegur
kostur fyrir fjármálastofnanir.
Rými mun myndast fyrir pen-
ingaprentun á 100 – 150 millj-
örðum. Það mun leiða til auk-
inna skuldsetninga og brott-
hvarfs fjármuna úr greininni og
ójafnvægis á fjármála- og við-
skiptamörkuðum. Ennfremur er
hér um mikla áhættu að ræða
leiði samningar til minni veiði-
heimilda eða að makrílveiðum
verði sjálfhætt vegna breytts
göngumynsturs. Óhjákvæmi-
lega mundi slíkt leiða til aukinn-
ar verðbólgu vegna verðmæta-
rýrnunar og þar með lakari lífs-
kjara, þar með talið fyrir skuld-
setta smábátaeigendur. Lands-
sambandið frábiður sér þátt-
töku í slíkri rúllettu.“
80% verði hlutdeildartengd
Í umsögn sinni setur LS fram þá
tillögu að verði hlutdeildar-
tenging niðurstaða umjöllunar
atvinnuveganefndar í af-
greiðslu sinni á frumvarpinu þá
nái hún að hámarki til 80%
veiðiheimildanna. 20% verði
bundin við veiðar smábáta sem
stundi færaveiðar á makríl á
grunnslóð og af þeirri heimild
verði 2% hlutdeild ætluð til
smábáta sem kjósi aflamark.
„Samhliða tillögu þessari
vekur LS athygli nefndarinnar á
að 10 krónu álag á veiðigjald er
einungis ætlað til álagningar
hjá þeim skipum sem úthlutað
er aflahlutdeild. Álagið verði því
ekki innheimt á aflaheimildir
smábáta enda lúti þær heimild-
ir veiðikerfi sóknarmarks og
gangi til stærri skipa nýtist þær
ekki að fullu. Ennfremur er bent
á að smábátar stunda ekki
vinnslu samhliða veiðum á
makríl. Auk þess sem afli hvers
báts er það lítill að hann leyfir
ekki álag á það veiðigjald sem
ákveðið hefur verið.“
Meirihlutinn á vestursvæðið
Yfirlit dreifingar aflaheimilda
smábáta í makríl, samkvæmt
frumvarpinu, dregur upp at-
hyglisverða mynd. Samtals 90
bátar ár Snæfellsnesi, Reykja-
nesi og við Faxaflóa fá 2/3 afla
heimildanna, rúm 5000 tonn.
Helmingi þeirra heimilda skipta
25 bátar með sér en hinir fá að
meðaltali 39 tonn.
Smábátar á Vestfjörðum og í
Dalabyggð, alls 30 talsins, fá
tæp 11% af heildinni eða rúm
800 tonn. Þrír þessara báta
fengju samtals 37,5% þessa
kvóta.
Á Norðurlandi, Austurland
og Suðurlandi fá 45 bátar út-
hlutun, miðað við frumvarpið,
eða 22,5% af heildinni - 1.680
tonn. Af þessu magni færu 64%
til 8 báta. Sem þýðir að 37 bátar
deila með sér afganginum, þ.e.
að meðaltali 16 tonnum á bát.
Bátar á Snæfellsnesi, Reykjanesi og við Faxaflóa fá 2/3 hluta makrílkvótans, eða rösk 5000 tonn.