Morgunblaðið - 26.02.2015, Blaðsíða 24

24 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. FEBRÚAR 2015
Þann 20. febrúar sl.
birtist í Mbl. grein
sem ber heitið „Gagn-
rýni á Hæstarétt“ eft-
ir Gunnar Hrafn Birg-
isson, sem titlar sig
áhugamann um réttar-
far, þótt annað en
áhugi á réttarfari búi
að baki greinarskrif-
unum hans við nánari
athugun.
Í byrjun greinarinnar og í lok
hennar tekur greinarhöfundur upp
ómaklega gagnrýni á dómara
Hæstaréttar, eftir öðrum hafða, og
er ljóst, að með því ætlar hann að
skjóta stoðum undir gagnrýni sína
á Hæstarétt sem á eftir fer, meðvit-
aður um það, að dómararnir munu
ekki svara fyrir sig. Síðar í grein-
inni kemur greinarhöfundur að því
sem liggur honum greinilega á
hjarta, þegar hann vitnar í hæsta-
réttarmálið nr. 603/2013, sem á að
mati hans að vera dæmi um slakleg
vinnubrögð Hæstaréttar. Finnur
hann að tvennu. Annar vegar að
dómurinn hafi látið það viðgangast
að dómsorð héraðsdóms hafi verið
lesið upp án þess að aðilum málsins
hafi verið tilkynnt um dómsuppsög-
una, en sú staðreynd hefði að sjálf-
sögðu ekki breytt neinu um nið-
urstöðu málsins. Hins vegar finnur
hann að því, að Hæstiréttur hafi
ekki samþykkt beiðni lögmanns
hans að fá að fara í frí
á ákvörðuðum degi að-
almeðferðar málsins,
en eins og lögmenn
þekkja, þá er þeim til-
kynnt með mjög ríf-
legum fyrirvara, hve-
nær viðkomandi
áfrýjunarmál verði
flutt. Þar fyrir utan
geta lögmenn áætlað
með nokkuð mikilli ná-
kvæmni, hvenær búast
megi við að mál þeirra
verði flutt miðað við
málaskrá Hæstaréttar. Enda þótt
dómarar réttarins séu alla jafnan
liðlegir að taka tillit til óska lög-
manna um breyttan málflutnings-
dag, þá hljóta þó að vera einhver
takmörk á því, hvað rétturinn geti
samþykkt að hringla með málflutn-
ingsdaga, sem löngu fyrr hafa verið
ákvarðaðir, jafnvel þótt viðkomandi
lögmanni finnist hann þurfa að gera
eitthvað fyrir sig og taka sér langt
frí á miðri vertíð. Það að lögmað-
urinn fékk ekki samþykki réttarins
til að breyta málflutningsdeginum
en fór samt í frí, þannig að útvega
þurfti annan lögmann, verður tilefni
fyrir greinarhöfund til að hallmæla
þremur nafngreindum dómurum
Hæstaréttar, sem dæmdu í þessu
tilgreinda máli og draga í efa hlut-
leysi þeirra og hæfi til að dæma í
málinu.
Strax við lestur þessarar greinar
Gunnars Hrafns Birgissonar varð
mér ljóst, sem ótengdur aðili, að
eitthvað annað bjó að baki grein-
arskrifum hans en meintur áhugi
hans á réttarfari. Með því að lesa
þennan hæstaréttardóm, sem hann
vitnar í og kynna mér bakgrunninn,
þá kemur í ljós að greinarhöfundur
er eiginmaður stefnandans í þessu
dómsmáli í héraði og áfrýjandans
fyrir Hæstarétti og hafði því beina
fjárhagslega hagsmuni af nið-
urstöðu málsins. Mál þetta snerist
um erfðamál, þar sem stefnandi
gerði kröfu um ómerkingu erfða-
skrár, en því var hafnað bæði í hér-
aði og Hæstarétti og má orða það
beint út, að málið gjörtapaðist fyrir
eiginkonu greinarhöfundar. Enginn
arfur og enginn aur. Kemur þá
væntanlega skýringin á því hvers
vegna greinarhöfundur telur þá
þrjá nafngreindu dómara Hæsta-
réttar, sem dæmdu í málinu hafa
verið óhæfa til þess.
Fyrst greinarhöfundur er að gefa
sig út fyrir að vera áhugamaður um
réttarfar, þá spyr maður sig, hvers
vegna hann fjalli þá ekki um þau
athyglisverðu réttarfarsatriði, sem
fram komu í þessum dómi bæði í
héraði og Hæstarétti? Niðurstaðan
var sú, að málshefjandinn, og síðar
áfrýjandi, eiginkona greinarhöf-
undar, átti ekki aðild að þessu máli
frekar en maðurinn á götunni og
var þar af leiðandi ekki talinn hafa
svokallaða lögvarða hagsmuni af
málshöfðuninni. Vísaði því Hæsti-
réttur málinu sjálfkrafa frá héraðs-
dómi, enda þótti málið hafa verið
höfðað algerlega að þarflausu, sem
leiddi til þess að málskostnaður var
ákvarður með álagi, svokallaður
refsimálskostnaður, og því dæmdur
sérstaklega hár. Kemur fram í
dómnum að málskostnaðurinn hefði
verið ákvarðaður enn hærri, hefðu
hinir stefndu strax krafist frávís-
unar málsins í upphafi.
Ekkert er óeðlilegt við það, að
menn verði ósáttir við niðurstöðu
dóms, þegar þeir tapa dómsmáli,
jafnvel þótt aldrei hefði verið nokk-
ur grundvöllur fyrir málshöfð-
uninni. Menn eiga samt ekki að
koma fram á fölskum forsendum á
opinberum vettfangi í formi blaða-
skrifa, heldur viðurkenna hvað býr
að baki eða bera harm sinn í hljóði.
Í þessu tilviki að viðurkenna þá
óánægju sína að hafa illilega tapað
dómsmáli, í staðinn fyrir að nota
tækifærið til þess að hallmæla dóm-
urum málsins að tilefnislausu af því
að þeir veittu ekki málshefjand-
anum brautargengi í málinu og
dæmdu honum í vil.
Ómakleg gagnrýni
Eftir Jónas
Haraldsson » Þar fyrir utan geta
lögmenn áætlað með
nokkuð mikilli ná-
kvæmni, hvenær búast
megi við að mál þeirra
verði flutt miðað við
málaskrá Hæstaréttar.
Jónas Haraldsson
Höfundur er lögfræðingur.
Ég er ein af þeim sem lesa Moggann
í tætlur á hverjum einasta morgni.
Ég hugsa að ég færi ekki á fætur
þann dag sem Mogginn kæmi ekki.
Eitt af því sem ég les og fylgist með
er ættfræðiþátturinn. Oftar en ekki
er fólkið sjálft eða börnin þess glæsi-
legt eða flott. Þetta finnst mér alveg
fyrir neðan allar hellur, þetta er oft-
ast ekki alveg rétt. Vita þeir sem
skrifa þessa dálka hvað er flott og
hvað er glæsilegt, eða kunna þeir
ekki fleiri orð en flott og glæsilegt?
Þeir ættu að hætta þessu og eins tek
ég eftir að það er alltaf að verða
yngra og yngra fólk sem fjallað er
um og þá spyr ég, er Mogginn okkar
farinn að leggja eldra fólk í einelti og
gera það að 0,0 persónum?
Eldri kona.
Velvakandi Svarað í síma 569-
1100 frá kl. 10-12 velvakandi@mbl.is
Mogginn góði
Morgunblaðið Gott með morgunkaffinu.
Það er þekkt að-
ferð í mannkynssög-
unni að koma sendi-
boða válegra tíðinda
fyrir kattarnef. Það
var gjarnan gert í
þöggunarskyni á öld-
um áður. Þessi að-
ferð dugar ekki árið
2015, til þess eru
boðleiðirnar of
margar. Engu að
síður er þetta aðferðin sem
nokkrir einstaklingar tengdir
knattspyrnudeild FH hafa reynt
gagnvart undirrituðum á síðustu
vikum.
Fjarri sanni
Aðförin að staðreyndum máls-
ins hófst með pistli Jóns Rúnars
Halldórssonar, formanns knatt-
spyrnudeildar FH, á vef stuðn-
ingsmanna félagsins þann 12.
janúar sl. Þar fjallar hann um
nokkur atvik sem áttu sér stað
laugardaginn 4. október sl. þegar
FH og Stjarnan áttust við í loka-
leik Íslandsmótsins í knattspyrnu
karla 2014.
Í framhaldi af pistli formanns-
ins fékk stuðningsmaður FH,
sem varð sér til skammar að
þeim leik loknum, langt viðtal í
íþróttafréttum Stöðvar 2. Þar
gerði hann auma tilraun til að af-
saka ofstopahegðun sína. Loks
brotlenti fyrrverandi flugstjóri á
eftirlaunum í grein um málið í
Morgunblaðinu þann 18. febrúar
sl.
Það sem þessir einstaklingar
eiga sammerkt er að bera brigð-
ur á skýrslu eftirlitsmanns KSÍ í
þessum leik, reyna að telja fólki
trú um að fátt athugavert hafi átt
sér stað og að skýrslan sé að
miklu eða einhverju leyti skáld-
skapur. Það er fjarri sanni.
Ófullnægjandi öryggisgæsla
Undirritaður var eftirlitsmaður
KSÍ á leiknum og mat örygg-
isgæsluna ófullnægjandi af ýms-
um ástæðum. Þær helstu voru:
1) Boltastrákur fékk dós í höf-
uðið frá áhorfanda.
2) Boltastrákur
fékk hráka í andlitið
frá áhorfanda.
3) Áhorfandi réðst
að aðstoðardómara,
reif af honum flaggið
og braut það.
KSÍ dæmdi FH til
greiðslu fjársektar
vegna alvarlegra
brotalama á örygg-
isgæslunni. Í því
samhengi skiptir
engu máli hver hend-
ir dósunum, hver hrækir og hver
hleypur inn á völlinn. Það hefði
engu breytt fyrir FH þótt ger-
endur hefðu verið erlendir ferða-
menn í stuttri Íslandsheimsókn!
Ábyrgðin var félagsins sem
framkvæmdaaðila leiksins. Ör-
yggisgæslan var einfaldlega
ónóg. Um þetta atriði er óþarft
að þræta.
Ofsafengin framkoma
Í leikslok þurfti nokkra fíleflda
karlmenn til að halda aftur af
einum leikmanni FH, sem hugð-
ist hjóla í dómarateymi leiksins.
Þeir máttu hafa sig alla við, svo
æfur var leikmaðurinn. Bæði for-
maðurinn í pistli sínum og fyrr-
verandi flugstjórinn í grein sinni
halda því fram að undirritaður
hafi dregið ranga ályktun af
ofsafenginni framkomu leik-
mannsins. Það sé með öllu ósann-
að að hann hafi ætlað að ráðast
að dómarateymi leiksins – á það
hafi ekki reynt! Sem betur fer
reyndi ekki á það, hugsa vonandi
flestir og ég hvet fólk til að
skoða sjónvarpsupptökur af at-
vikinu.
Samkvæmt knattspyrnulögum,
bæði alþjóðlegum og íslenskum,
er ofsafengin framkoma brott-
rekstrarsök. Viðkomandi leik-
maður gerði sig sekan um mjög
ofsafengna framkomu og fékk
fjögurra leikja bann fyrir vikið.
Hörundslitur leikmannsins skipti
nákvæmlega engu máli í þessu
samhengi, eins og flugstjórinn
fyrrverandi heldur þó fram af
fullkomnu smekkleysi í grein
sinni.
Ofstopi
Ég skil ekki enn hvers vegna
formaður knattspyrnudeildar FH
ákvað að taka upp mál frá liðnu
keppnistímabili, rúmum fjórum
mánuðum eftir að það átti sér
stað. Tilgangurinn virðist sá einn
að verja ofstopafulla framkomu
nokkurra einstaklinga þennan til-
tekna haustdag og hvetja KSÍ til
að taka mildar á slíkum málum
eftirleiðis. Ég er honum hjartan-
lega ósammála og hvet KSÍ til að
taka harðar á slíkum tilvikum í
framtíðinni, komi þau upp. Of-
stopafull hegðun er andstyggð, í
hvað mynd sem hún birtist.
Ekki meir, ekki meir!
Það er alls engan skáldskap að
finna í skýrslu eftirlitsmanns um-
rædds leiks, einungis stað-
reyndir. En hér er prýðilegur
skáldskapur:
Húsameistari ríkisins
tók handfylli sína af leir,
og Hallgrímur sálugi Pétursson
kom til hans og sagði:
Húsameistari ríkisins!
Ekki meir, ekki meir!
Þannig orti snillingurinn
Steinn Steinarr og ég geri orð
hans að mínum. Ég læt skrifum
mínum um þetta mál lokið með
þessari grein. Að mínum dómi á
pistill Jóns Rúnars Halldórs-
sonar, formanns knattspyrnu-
deildar FH, fullt erindi inn á
borð rúmlega ársgamallar siða-
nefndar KSÍ.
Knattspyrnuáhugamanna bíður
spennandi keppnistímabil. Ósk
mín er sú að það verði án of-
stopa.
Án ofstopa
Eftir Braga V.
Bergmann
Bragi V. Bergmann
» Ofstopafull hegðun
er andstyggð, í
hvað mynd sem hún
birtist.
Höfundur er fyrrverandi
knattspyrnudómari og situr í
Dómaranefnd KSÍ.
Ármúla 19 | S: 553-9595 | gahusgogn@gahusgogn.is | www.gahusgogn.is
GÁ húsgögn ehf. er traust fyrirtæki sem hefur verið á
íslenskum markaði um árabil. Við leggjum áherslu á
stílhrein, vönduð húsgögn og góða þjónustu.
Við tökum málin þín
í okkar hendur
Sérsmíðum fyrir heimili og fyrirtæki