Morgunblaðið - 07.03.2015, Page 14
14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. MARS 2015
SVIÐSLJÓS
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
Rangárþing eystra hefur sett í kynn-
ingu nýjar tillögur að deiliskipulagi í
Þórsmörk, því fyrsta sem unnið hefur
verið að af hálfu skipulagsyfirvalda.
Ná tillögurnar til þriggja afmarkaðra
svæða; Húsadals, Langadals/
Slyppugils og Bása, á alls um 80 hekt-
ara svæði. Jafnframt er kynnt ítarleg
stefnumörkun fyrir Þórsmerk-
ursvæðið.
Fyrstu viðbrögð helstu hags-
munaaðila við tillögunum eru jákvæð,
ef marka má samtöl sem Morg-
unblaðið átti í gær við talsmenn
Ferðafélags Íslands og Útivistar, en
félögin hafa til fjölda ára verið með
aðstöðu í Þórsmörk. Hafði sveitarfé-
lagið samráð við helstu hags-
munaaðila í undirbúningsferli að til-
lögunum, en þær eru til kynningar á
vefsíðu Rangárþings eystra, hvols-
vollur.is, og á skrifstofu skipulags- og
byggingarfulltrúa. Frestur til að skila
athugasemdum við tillögurnar er til
og með 16. apríl næstkomandi.
Fleiri og fleiri ferðamenn
Þórsmörk er þjóðlenda í eigu rík-
isins en umsjónaraðili svæðisins er
Skógrækt ríkisins, sem gert hefur
leigusamninga við ferðafélög og aðra
aðila um afnot af landinu. Þórsmörk
er einn vinsælasti áningarstaður
ferðamanna á hálendinu, sannkölluð
náttúruperla, og hefur verið eftirsótt
alveg frá því að fyrst var farið að veita
ferðamönnum þjónustu þarna um
miðja síðustu öld. Samkvæmt nýrri
könnun Rannsóknar og ráðgjafar,
RRF, er talið að um 140 þúsund
ferðamenn hafi komið þangað á síð-
asta ári, þar af um 110 þúsund erlend-
ir ferðamenn. Til samanburðar komu
um 90 þúsund ferðamenn í Þórsmörk
árið 2012. Það ár var fjöldi gistinátta í
Þórsmörk um 30 þúsund talsins.
Helstu tillögur
Í Húsadal nær deiliskipulagið til
um 30 hektara svæðis, auk fyrirhug-
aðrar göngubrúar yfir Markarfljót og
aðkomu að henni. Afmarkaðar eru
níu misstórar lóðir og sýndur er
byggingarreitur fyrir hverja lóð.
Samkvæmt auglýsingunni er gert ráð
fyrir plássfrekari starfsemi á þremur
lóðum, auk bygginga, s.s. tjaldsvæðis,
afþreyingarsvæðis eða aðstöðu fyrir
hestaferðir.
Í Langadal og Slyppugili tekur
deiliskipulagið til um 13 hektara.
Nær svæðið yfir núverandi aðstöðu
Ferðafélagsins og austur fyrir að-
stöðu félagsins Farfugla í Slyppugili.
Afmarkaðar eru tvær þjónustulóðir
fyrir gistiskála og þjónustuhús fyrir
ferðamenn, ásamt reit fyrir tjald-
svæði. Jafnframt er afmörkuð lóð fyr-
ir núverandi aðstöðu Skógræktar rík-
isins og gert er ráð fyrir
byggingarreitum á hverri lóð.
Tillagan í Básum í Goðalandi nær
yfir um 38 hektara. Tekur það til nú-
verandi aðstöðu Útivistar, óbyggðs
svæðis til austurs frá þeirri aðstöðu
og austur að Strákagili. Afmarkaðar
eru sex misstórar þjónustulóðir og
byggingarreitur er á hverri lóð.
Skipulag löngu tímabært
Anton Kári Halldórsson, skipu-
lags- og byggingarfulltrúi Rang-
árþings eystra, segir hagsmunaaðila í
Þórsmörk hafa tekið þátt í því með
sveitarfélaginu að móta tillögurnar.
Það hafi verið löngu tímabært að
koma einhverju skipulagi á svæðið til
langs tíma.
„Þeir aðilar sem eru þarna með
starfsemi í dag halda sínum rekstri
og fá afmarkaðar lóðir. Í Húsadal og
Básum eru síðan afmarkaðar nýjar
lóðir fyrir þá sem vilja koma þarna
inn með einhvern rekstur,“ segir Ant-
on og reiknar með að í kjölfar þess að
deiliskipulagið verði samþykkt þá
verði lausar lóðir auglýstar til úthlut-
unar. Sveitarfélagið muni síðan meta
þær umsóknir í samráði við landeig-
andann, ríkið.
Deiliskipulagið gerir ráð fyrir
áformaðri göngubrú yfir Markarfljót,
yfir í Húsadal, og heilsársvegi frá
Fljótshlíðarvegi að brúnni. Þetta er
talin ein veigamesta breytingin í
Þórsmörk á næstu árum og mun
bæta aðgengi ferðamanna að svæðinu
allverulega. „Með göngubrúnni verð-
ur svæðið opnað mun meira og menn
verða þá að vera undir það búnir að
taka á móti því fólki sem kemur,“ seg-
ir Anton Kári.
Í samræmi við sýn Útivistar
Skúli H. Skúlason, fram-
kvæmdastjóri Útivistar, fagnar því að
deiliskipulagstillögurnar séu komnar
fram, en félagið hefur verið með
starfsemi í Básum í 35 ár. Hann tekur
undir með Antoni Kára að skipulagið
hafi verið orðið löngu tímabært.
„Þetta hefur hamlað því að geta
mótað einhverja stefnu til langs tíma
á svæðinu. Við höfum sjálf verið að
þróa okkar þjónustu í gegnum árin og
orðið að huga að okkar málum í hvert
sinn sem eitthvað hefur verið gert.
Við höfum átt ágætt samstarf við
skipulagsnefnd sveitarfélagsins og
fengið gott tækifæri til að koma okk-
ar sjónarmiðum á framfæri. Við erum
mjög sátt við allt ferlið og höfum
fengið í gegn þær breytingar sem við
vildum sjá,“ segir Skúli.
Hann segir Útivist leggja mikla
áherslu á að yfirbragð öræfanna
haldist í Þórsmörk, þar sem einfald-
leikinn verði hafður að leiðarljósi og
öll mannvirki falli vel að umhverfinu.
„Við myndum til dæmis ekki vilja
sjá þarna mikla hóteluppbyggingu
eða stórfelld mannvirki, það myndi
ekki passa. Svæðið er fyrir þá
sem vilja njóta náttúrunnar,
það hefur verið aðalsmerki
Bása og Goðalands. Mér
sýnist að sveitarfélagið deili
þeirri hugsun með okkur.
Þarna er verið að skipuleggja
nýja byggingarreiti og við
munum skoða það sér-
staklega í okkar
umsögn,“ segir
Skúli.
Fyrsta deiliskipulagið í Þórsmörk
Rangárþing eystra auglýsir tillögur að nýju deiliskipulagi í Þórsmörk Nær yfir alls um 80 hekt-
ara svæði Jákvæð viðbrögð helstu hagsmunaaðila Um 140 þúsund ferðamenn í Þórsmörk á ári
Deiliskipulagstillögur í Þórsmörk
Skipulagssvæði
Megin gönguleiðir
Varnargarðar
Minjar
Heimild: Rangárþingi eystra/Steinsholt
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Þórsmörk Séð yfir skála Ferðafélags Íslands í Langadal en í Slyppugili eru
Farfuglar með sína aðstöðu. Útivist hefur verið með aðstöðu í Básum.
Ólafur Örn Haraldsson, forseti
Ferðafélags Íslands, fagnar til-
lögunum um Þórsmörk. Með
skipulaginu sé hægt að vinna
betur að málum. Félagið hafi
þrýst á um deiliskipulag á fleiri
svæðum á hálendinu, eins og í
Landmannalaugum, en þar hafi
Rangárþing ytra ekki hlustað á
félagið í 15 ár.
Ólafur Örn gerir ráð fyrir upp-
byggingu í Langadal á nátt-
úrulegum forsendum, með
kyrrðina í huga, og þar verði
ekki endilega sóst eftir mikl-
um fjölda ferðamanna. Í
Húsadal megi búast við
meiri umferð og umfangs-
meiri uppbyggingu og
hærra þjónustustigi. Ný
göngubrú sé tilhlökkunar-
efni og Ferðafélagið hafi
einnig tækifæri til að nýta
betur borholu á svæð-
inu, til húshitunar
og heitra lauga.
Eykur upp-
bygginguna
FERÐAFÉLAG ÍSLANDS
Ólafur Örn
Haraldsson
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Ekki stendur til að Reykjavíkurborg
afturkalli lóðaúthlutun undir mosku
múslíma. Líf Magneudóttir, formað-
ur mannréttindaráðs borgarinnar,
segist treysta dómgreind múslíma á
Íslandi um að fara eftir lögum og
brjóta ekki á mannréttindum fólks.
Fram kom á fundi forseta Íslands
með nýjum sendiherra Sádi-Arabíu í
gær að yfirvöld í Sádi-Arabíu ætli að
leggja fram um 135 milljónir króna
til byggingar mosku í Reykjavík.
Dagur B. Eggertsson borgarstjóri
greindi í kjölfarið frá því að hann
hefði óskað eftir því að mannrétt-
indaskrifstofa borgarinnar aflaði
upplýsinga um fjármögnun mosk-
unnar.
„Þessi fyrirspurn borgarstjóra
hefur bara sinn gang inni á mann-
réttindaskrifstofu. Það verður bara
skoðað hvernig þetta hefur verið gert
annars staðar á Norðurlöndunum og
hvort þessum peningagjöfum fylgja
einhver skilyrði,“ segir Líf.
Má spyrja um önnur félög?
Sjálf frétti hún fyrst af fjármögn-
uninni í fréttum í gær í kjölfar heim-
sóknar sendiherrans. Hún hafi ekki
miklar áhyggjur af henni en það sé
alltaf gott að vera gagnrýninn og
taka afstöðu með mannréttindum
sama hvaða ríki eða hver eigi í hlut.
Gott sé að fá allar upplýsingar upp á
borðið. „Það má alveg í þessu sam-
hengi velta fyrir sér fjárveitingum til
kaþólsku kirkjunnar og smærri
trúarsafnaða sem hafa ekki við-
urkennt réttindi samkynhneigðra til
dæmis,“ segir Líf.
Borgin hafi ekki beina aðkomu að
starfi Félags múslíma á Íslandi.
„Þetta eru bara frjáls félagasamtök
og borgin hefur ekki bein áhrif á
hvernig þau haga sínu starfi nema
hún styrki félagasamtök með beinum
hætti. Við biðjum alla um að fara eft-
ir mannréttindastefnu Reykjavík-
urborgar og gerum ráð fyrir því að
það sé gert. Við gefum náttúrlega
engan afslátt af mannréttindum. Ég
treysti múslímum á Íslandi til að
taka réttar ákvarðanir, fara eftir lög-
um og brjóta ekki á mannréttindum
fólks,“ segir hún
Líf segist ekki telja að neinn ætli
að leggja í þá vegferð að afturkalla
úthlutun lóðarinnar. „Auðvitað veltir
maður fyrir sér hvort eitthvað hangi
á spýtunni, rétt eins og umræðan
hefur verið þegar fyrirtæki styrkja
stjórnmálaflokka, en það þarf ekki að
vera að það geri það alltaf. Í full-
komnum heimi á fólk ekki að vera
þrælar fjármagnsins.“
Treystir dómgreind múslíma
Fyrirspurn borgarstjóra fær eðlilega afgreiðslu Spurning vaknar um önnur trúfélög
Traust Líf Magneudóttir, formaður mannréttindaráðs Reykjavíkurborgar,
segir alltaf gott að taka afstöðu með mannréttindum og vera gagnrýninn.