Morgunblaðið - Sunnudagur - 22.03.2015, Blaðsíða 4

* Þrátt fyrir margtugginn dauða geisladisksins er hannennþá með yfir helming markaðarins. Staðan er ekkialvarlegri en það.
Eiður Arnarsson
Þjóðmál
ORRI PÁLL ORMARSSON
orri@mbl.is
4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22.3. 2015
Ótímabært að afskrifa hljómplötuna
Brotthvarf hljómplötuversl-unarinnar Skífunnar afmarkaði markar fyrst og
fremst endalok ákveðins tímabils í
plötusölu á Íslandi. Þetta er skoð-
un Eiðs Arnarssonar, fram-
kvæmdastjóra Félags íslenskra
hljómplötuframleiðenda. Sögulega
hafi Skífan mjög sterka stöðu en
undanfarin ár hafi hlutur hennar í
heildarsölu á tónlist farið jafnt og
þétt minnkandi og aðrar verslanir
og verslanakeðjur, svo sem Hag-
kaup, Bónus og jafnvel Penninn,
gegnt stærra hlutverki í magnsölu.
Þær hafi þó aldrei boðið upp á eins
mikið úrval og sérverslanir eins og
Skífan. „Vægi Skífunnar í sölu vin-
sælustu platna hefur minnkað jafnt
og þétt,“ segir Eiður.
Spurður hvað endalok Skífunnar
þýði fyrir íslenska tónlistarmenn
segir Eiður það ekki þurfa að vera
svo stórkostlega mikið til að byrja
með. Eftir sitja á markaði sérversl-
anir með plötur á borð við Smekk-
leysubúðina, 12 tóna og Lucky Re-
cords í miðbænum og Eiður gerir
ráð fyrir að þær muni nú taka
meira til sín og auka sitt úrval.
Eins keðjurnar sem áður voru
nefndar. „Eftirspurnin er ennþá til
staðar, þó að rekstrarforsendur
Skífunnar sem sérverslunar hafi
brugðist. Salan sem átti sér stað í
Skífunni færist eflaust bara annað. Ætli mesta þýðingin sé ekki sú að
úrvalið mun minnka og það eru út
af fyrir sig slæm tíðindi,“ segir
Eiður. Hann segir þetta ekki síst
eiga við um erlenda tónlist en lang-
mest framboð hafi verið af henni í
Skífunni.
Náði hámarki um aldamót
Eiður segir hljómplötusölu hafa
náð hámarki í heiminum um alda-
mótin en síðan hafi hallað jafnt og
þétt undan fæti. Á sama tíma hafi
stafræn neysla aukist verulega.
„Markaðurinn mun alltaf finna
jafnvægi og engin hætta á því að
tónlistarmenn hætti að senda frá
sér efni. Þetta er í raun og veru
ekkert annað en formatbreyting.
Einu sinni breyttist formatið úr ví-
nyl yfir í CD og núna er það að
breytast úr CD yfir í stafrænt.“
Eiður segir stafræna sölu á tón-
list hafa verið um 30% á Íslandi á
síðasta ári. Vínyllinn, sem hefur
verið að sækja í sig veðrið, var
með um 7-8%. Geislaplatan afgang-
inn, það er yfir 60%. „Þrátt fyrir
margtugginn dauða geisladisksins
er hann ennþá með yfir helming
markaðarins. Staðan er ekki alvar-
legri en það.“
Eiður viðurkennir þó að erfiðara
sé að verja þessa stöðu á litlum
markaði eins og hér á landi. „Hér
náum við fyrr þeim mörkum að út-
gáfa í föstu formi hreinlega borgi
sig ekki. Núna eru stærri markaðir
úti í heimi meira að horfa á minnk-
andi sölu en forsendubrest. Það er
styttra í forsendubrestinn hér
nema að stafræni hlutinn komi
þeim mun öflugri upp á móti. Það
er þó erfitt að sjá það gerast, þar
sem aðalvandinn á næstu árum
verður fjármögnun á nýrri hljóð-
ritun. Stafrænu tekjurnar standa
mjög illa undir henni enda þótt
þær séu í mörgum tilvikum ágætis
viðbót. Enn sem komið er ekki
meira en það. Á þessu þarf að
finna lausn, opinbera hjálp eða
annað.“
Eiður safnar upplýsingum um
plötusölu út úr verslunum í viku
hverri fyrir félagið og hún er að
jafnaði á bilinu 15 til 17 hundruð
eintök. Mun meira í nóvember og
desember.
Nýr markaður hefur risið á um-
liðnum árum – erlendir ferðamenn.
Að sögn Eiðs kaupa þeir sífellt
meira af plötum hér á landi og nær
eingöngu íslenskt efni. „Við sjáum
það á sölutölum frá viku til viku að
ferðamenn eru orðnir stór hluti af
sölunni í dag. Plata eins og Dýrð í
dauðaþögn með Ásgeiri Trausta er
ennþá á topp tíu enda þótt erfitt sé
að finna Íslending sem á eftir að
kaupa hana. Það sést varla erlend
plata á topp þrjátíu. Fyrir neðan
það er erlent efni mun at-
kvæðameira.“
Stíla inn á ferðamenn
Plötuútgefendur eru í vaxandi
mæli farnir að stíla inn á ferða-
menn með útgáfum eins og This is
Icelandic Indie Music eða Hot
Spring-plöturnar frá Senu, Acous-
tic Iceland og annað slíkt. „Þetta
efni er á bilinu 30-50% af heildar-
sölunni á topp þrjátíu stóran hluta
ársins,“ segir Eiður.
Núorðið er hægt að finna nær
allt á tónlistarmiðlunum á netinu
eins og Spotify og upp að vissu
marki tónlist.is. Fyrir vikið tengir
yngra fólkið ekki með sama hætti
við plötuverslanir og þeir sem eldri
eru. Það er að segja upplifunina,
að fara í plötubúð og verja þar
tíma. Hlusta, skoða og kaupa.
„Samt sem áður er maður alltaf að
rekast á fólk sem er harðir tónlist-
arunnendur og vill þessa gömlu
góðu snertingu,“ segir Eiður. „Það
á ekki síst við um vínylinn. Hann
er í tísku í dag og þykir töff.
Plötumenningin er ekki horfin.“
Skífan er horfin af sjón-
arsviðinu. Hvað verð-
ur um geislaplötuna?
Morgunblaðið/G.Rúnar
ÞRÁTT FYRIR BROTTHVARF SKÍFUNNAR AF MARKAÐI SEGIR EIÐUR ARNARSSON, FRAMKVÆMDASTJÓRI FÉLAGS ÍSLENSKRA
HLJÓMPLÖTUÚTGEFENDA, OF SNEMMT AÐ GEFA ÚT DÁNARVOTTORÐ FYRIR HLJÓMPLÖTUNA Í ÁÞREIFANLEGU FORMI.
Gamla góða vínylplatan hefur gengið í endurnýjun lífdaga undanfarin ár.
Farðu á www.joakims.is og skoðaðu og pantaðu eða
sendu tölvupóst á joakims@simnet.is. Sími 698 4651
Veiðivesti kr. 6.500.Öndunarvöðlur kr. 19.000.
Vöðluskór kr. 8.500.
JOAKIM’SFLUGUVEIÐIVÖRUR
FERMINGARTILBOÐ
Flugustangir frá kr. 12.500. Fluguhjól frá kr. 16.000.
La
ge
rsa
la
ím
ars
-S
kú
tuv
og
ur
10
F-
Op
ið
frá
15
-1
8,
má
n.-
fös
.