Morgunblaðið - 17.04.2015, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. APRÍL 2015
Þórunn Kristjánsdóttir
thorunn@mbl.is
„Staðan er þannig að mín áherslumál
eru öryggi sjúklinga númer eitt, tvö
og þrjú. Ég er í sambandi við for-
stöðumenn heilbrigðisstofnana,
Landspítalans,
Sjúkrahússins á
Akureyri og við
Embætti Land-
læknis. Tilmæli
mín til þessara
forsvarsmanna
eru að gæta að ör-
yggisþættinum í
þessari stöðu,“
segir Kristján Þór
Júlíusson heil-
brigðisráðherra,
aðspurður um stöðuna í heilbrigðis-
kerfinu vegna verkfalls Bandalags
háskólamanna.
Er öryggi sjúklinga tryggt?
„Eins og frekast er kostur. Það er
alveg ljóst að hvort tveggja verkfall
lækna í vetur og nú þetta hefur óhjá-
kvæmilega áhrif á sjúklinga og með-
ferð þeirra. Ég óttast að áhrifin af
þessu eigi eftir að bitna á heilsufari
þjóðarinnar þegar árin líða. Það er
óhjákvæmilegt að eitthvað láti undan
í svona ástandi.“
Er það ásættanlegt?
„Það finnst engum það ásættan-
legt.“
Hyggstu beita þér fyrir lausn?
„Eins og mitt umboð nær til. For-
sætisráðherra og fjármálaráðherra
hafa þegar kynnt áherslur sínar og
ríkisstjórnin er einhuga um þær.
Meginverkefni mitt er að halda úti
starfsemi heilbrigðisþjónustunnar og
-kerfisins í þeim ramma sem okkur er
skapaður.“
Eiga heilbrigðisstéttir að fá að fara
í verkfall þar sem það bitnar á veiku
fólki?
„Ég ætla ekki að vera talsmaður
þess að launþegar á vinnumarkaði
séu sviptir verkfallsrétti. Það er ekki
einhliða ákvörðun stjórnvalda að gera
slíkt. Þetta er miklu meira grundvall-
armál en svo að það sé hægt að af-
nema verkfallsréttinn sísvona. Við
eigum ekki að taka eina stétt út úr
þegar rætt er um verkfallsrétt, það á
að ræða það almennt og á öðrum for-
sendum en þeim deilum sem eru nú
komnar upp. Það verður að ræða það
í miklu víðara samhengi en einni til-
tekinni starfsgrein. Það þarf að ræða
almennt um hvernig greiða á úr deil-
um um kaup og kjör á vinnumarkaði
og hvaða tæki launþegar og vinnu-
veitendur eiga að hafa til þess. Á
meðan þetta eru aðferðirnar í dag, þá
verða þær nýttar.“
Knappur tími fyrir ísótópa
Í Morgunblaðinu í gær kom fram
að Röntgen Domus, RD, sem er
einkafyrirtæki í heilbrigðisþjónustu,
skoðar nú möguleika á því að koma
upp jáeindaskanna hér á landi og
selja þjónustuna. Til rannsóknanna
þarf svokallaða ísótópa. Eyþór Björg-
vinsson, röntgenlæknir og stjórnar-
formaður RD, sagði að ísótóparnir
yrðu fluttir inn með flugi og notaðir
samdægurs. Að sögn Eyþórs þá er
beðið eftir svörum frá heilbrigðis-
ráðuneytinu og Sjúkratryggingum
Íslands (SÍ) um hvort þjónustan sem
boðið væri upp á yrði keypt.
Hvernig er staðan á þessu máli?
„Ég hitti fulltrúa Röntgen Dómus
síðastliðið haust og þeir kynntu hug-
myndir sínar. Vandinn við þá nálgun
er að tíminn sem hægt er að nota ísó-
tópana er svo knappur að það gat ver-
ið vafamál hvort það gengi að hægt
yrði að flytja þá með flugi. Við höfum
ekki fengið nein afgerandi svör frá
RD um hvort það gengur upp. Á með-
an þetta liggur ekki fyrir þá hafa
Sjúkratryggingar ekki hafnað erindi
þeirra og það er því enn til skoðunar,
og mér vitanlega eru viðræður á milli
þeirra í gangi, þó engin formleg tilboð
hafi verið lögð á borðið, hvorki frá SÍ
né RD. Það er hins vegar mikilvægt
að árétta að við gerum ráð fyrir því í
uppbyggingaráformum Landspítal-
ans að þessi nýja tækni verði notuð. Í
ljósi þess munum við ekki vinna í
bráðabirgðalausnum á yfirbyggingu
fyrir sérhæfð tæki. Í mínum huga er
það fýsilegur kostur að athuga hvort
ekki sé hægt að brúa bilið með því
sem RD lagði upp með. Á meðan þetta
er svona þá nýtum við hagstæðan
samning SÍ við ríkisspítalann í Kaup-
mannahöfn,“ segir Kristján Þór.
Ef það væri ekki vafamál hvort
hægt yrði að nota innflutta ísótópa í
jáeindaskannann mynduð þið kaupa
þjónustuna?
„Ef það væri hagfellt þá myndum
við eflaust gera það. Það er á alla lund
betra fyrir sjúklinga, fagfólk og að-
standendur að hafa kost á því að kom-
ast í svona tæki hér heima. En ég
ítreka að áætlanir okkar gera ráð fyrir
jáeindaskanna við uppbyggingu þjóð-
arsjúkrahússins.“
Morgunblaðið/Ómar
Jáeindaskanni Heilbrigðisráðherrann, Kristján Þór, segir að áætlanir geri
ráð fyrir jáeindaskanna við uppbyggingu þjóðarsjúkrahúss.
Bitnar á
heilsufarinu
 Öryggi sjúklinga ofar öllu
Kristján Þór
Júlíusson
Tæplega tvö þúsund rannsóknir
á röntgendeild Landspítalans
eru í bið eftir að verkfall fimm
aðildarfélaga BHM tók gildi 7.
apríl sl. Á öllum deildum spítal-
ans er sjúklingum forgangs-
raðað og það á einnig við um
röntgendeildina.
Allir bókaðir tímar hafa fallið
niður. „Í einstaka tilfellum
hringjum við í þá sem eiga bók-
aðan tíma sem fellur niður, ef
þeir búa t.d. á landsbyggðinni,“
segir Díana Óskarsdóttir, deild-
arstjóri röntgendeildar Land-
spítalans, aðspurð hvort fólki
sé almennt tilkynnt að tími falli
niður. Margir, sem eiga bókaðan
tíma, hringja á undan sér í mót-
tökuna til að kanna hvort tíminn
falli niður og fá þá svör við því.
„Við erum með takmarkaðan
mannskap og sinnum bara al-
varlegustu tilfellunum eftir
samráð við lækni,“ segir Díana.
Reiknað er með að það taki
a.m.k mánuð að ná að vinna upp
þær rannsóknir sem hafa fallið
niður, ef samið yrði á næstu
dögum, að sögn Díönu. „Það
yrði þá gert með því að keyra
starfsemina mjög stíft en svo
eru sumarleyfin á næsta leiti og
þá hægist á starfseminni,“ seg-
ir hún og tekur fram að ástand-
ið sé nú þegar orðið alvarlegt og
vísar til fyrrgreindra rannsókna
sem hafa fallið niður. Hún bætir
við að röntgendeildin glími enn
við áhrif læknaverkfallsins.
Hringt vegna
tímabókana
RÖNTGENDEILD
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Jens Stoltenberg, framkvæmda-
stjóri Atlantshafsbandalagsins, seg-
ir að framlag Íslendinga til banda-
lagsins sé mikilvægt og mikils metið
innan bandalagsins. Sagði Stolten-
berg að lega landsins mitt á milli
Evrópu og Norður-Ameríku þýddi,
að Ísland væri í einstakri stöðu til að
tryggja að tengslin á milli heimsálf-
anna væru traust.
Þetta kom fram á sameiginlegum
blaðamannafundi sem hann og Sig-
mundur Davíð Gunnlaugsson, for-
sætisráðherra, héldu í Ráðherra-
bústaðnum í gær, að loknum fundi
þeirra um varnarmál.
Sigmundur Davíð og Stoltenberg
sögðust báðir vera mjög ánægðir
með fundinn, en þar fóru þeir yfir
nýlega þróun í öryggis- og varn-
armálum heimsins, einkum hvað
varðaði Austur-Evrópu og Ríki ísl-
ams, auk þess sem farið var yfir
stöðu mála í Afganistan og þau þjálf-
unarverkefni sem þar færu nú fram
á vegum bandalagsins, en Íslend-
ingar hafa lagt þar sitt af mörkum.
Aukin framlög áréttuð
Í fréttatilkynningu frá forsætis-
ráðuneytinu kemur fram að þeir hafi
einnig rætt um aukinn varnarvið-
búnað bandalagsins í Evrópu og
undirbúning fyrir leiðtogafund
bandalagsins í Varsjá á næsta ári,
og segir að forsætisráðherra hafi
þar áréttað skuldbindingar landsins
um aukin framlög til bandalagsins,
sem gefnar voru á leiðtogafundi
bandalagsins í Wales á síðasta ári.
Auk þess voru hryðjuverk og loft-
rýmisgæsla bandalagsins hér á landi
á dagskránni, en fyrirkomulag
hennar þykir hafa heppnast mjög
vel.
Á blaðamannafundinum fjallaði
Stoltenberg nokkuð um þau úrræði
sem bandalagið hefði þurft að takast
á hendur í kjölfar þeirrar nýju stöðu
sem komin væri upp í alþjóða-
málum. Lagði hann þar áherslu á
hið nýja hraðlið bandalagsins, sem
ætti að geta brugðist við innan
tveggja sólarhringa frá því að átök
kæmu upp. Sagði Stoltenberg að
með því væri verið að sýna að
bandalagið gæti varið meðlimi sína
fyrir allri utanaðkomandi hættu.
Fagnar norrænni samvinnu
Stoltenberg var spurður út í ný-
lega yfirlýsingu varnarmálaráð-
herra Norðurlandanna og utanríkis-
ráðherra Íslands, þar sem greint var
frá vilja til þess að auka samstarf
milli ríkjanna í varnar- og öryggis-
málum. Hann sagðist fagna því ef
Norðurlöndin tækju höndum enn
frekar saman í varnarsamstarfi
sínu. Taldi Stoltenberg að það
væri gott ef af því hlytust aukin
tengsl á milli bandalagsins og Finn-
lands og Svíþjóðar, en gott samstarf
hefði verið þar á milli um árabil.
Að loknum blaðamannafundinum
með forsætisráðherra hélt Stolten-
berg á fund Gunnars Braga Sveins-
sonar utanríkisráðherra, þar sem
farið var yfir stöðu öryggis- og varn-
armála, meðal annars í ljósi þeirra
áskorana sem aðildarríki bandalags-
ins standa frammi fyrir vegna stöðu
mála í Úkraínu og uppgangs hryðju-
verkasamtakanna ISIS.
Þróunin hröð og ófyrirsjáanleg
Gunnar Bragi lýsti þar yfir
áhyggjum sínum yfir þróun mála í
Úkraínu og framferði Rússlands.
Jafnframt lýsti hann yfir fullum
stuðningi sínum við þau úrræði sem
ákveðin hefðu verið innan banda-
lagsins á leiðtogafundum þess. „Við
stöndum andspænis hraðri og ófyr-
irsjáanlegri þróun öryggismála í
Evrópu sem minnir um margt á
tíma sem við töldum vera að baki,“
sagði Gunnar Bragi í fréttatilkynn-
ingu sem send var út eftir fundinn,
og sagði að vestræn samvinna og
sterk Atlantshafstengsl væru lykil-
atriði utanríkisstefnu landsins.
Auk funda sinna með forsætis- og
utanríkisráðherra var ráðgert að
Stoltenberg myndi ennfremur eiga
fundi með forseta Alþingis og utan-
ríkismálanefnd þingsins og einnig
hitta innanríkisráðherra um borð í
varðskipinu Þór. Heimsókn Stolten-
bergs lýkur í dag.
Framlag Íslands mikilvægt
 Jens Stoltenberg fundaði með forsætisráðherra og utanríkisráðherra í gær
 Fagnar fyrirætlunum um aukið samstarf Norðurlandanna í varnarmálum
Morgunblaðið/Kristinn
Varnarmál Stoltenberg sagðist vera ánægður með heimsókn sína, en hann hefur komið margoft hingað til lands.
Skóla- og frístundaráð Reykjavík-
urborgar hefur gengið frá ráðn-
ingu fjögurra skólastjóra við
grunnskóla borgarinnar: Austur-
bæjarskóla, Breiðagerðisskóla,
Seljaskóla og Vesturbæjarskóla.
Kristín Jóhannesdóttir var ráðin
skólastjóri við Austurbæjarskóla,
Þorkell Daníel Jónsson við
Breiðagerðisskóla, Magnús Þór
Jónsson í Seljaskóla og Margrét
Einarsdóttir við Vesturbæjarskóla.
Ráðningu skólastjóra í Réttar-
holtsskóla var hinsvegar frestað.
Hinir fjórir nýju skólastjórn-
endur í Reykjavík munu taka til
starfa 1. ágúst nk. benedikt@mbl.is
Nýir skólastjórar
ráðnir í Reykjavík
Á aðalfundi Félags prestvígðra
kvenna í vikunni var samþykkt
ályktun þar sem skorað er á val-
nefndir, prófasta og biskup Íslands
að tryggja að þjóðkirkjufólk hafi
aðgang að jafnri þjónustu beggja
kynja innan sókna, samstarfssvæða
eða prófastsdæma. Konur séu að-
eins þriðjungur þjónandi presta.
Félagið fagnar því hve margar
frambærilegar konur hafa lokið
guðfræðinámi og sækjast eftir emb-
ættum og trúnaðarstörfum. Hins
vegar er gagnrýnt hve lítinn fram-
gang konur fá í vali á embættum
undanfarið ár. Er bent á að kynja-
halli innan þjóðkirkjunnar hafi
aukist, þannig hafi 5 karlar hlotið
vígslu á síðasta ári en 2 konur.
Morgunblaðið/Ómar
Prestar Kvenprestar í broddi fylkingar á
síðustu prestastefnu í Grafarvogi.
Aukinn kynjahalli
í prestastéttinni