Morgunblaðið - 24.04.2015, Qupperneq 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. APRÍL 2015
Frá og með haustönn 2015 verður boðið upp á fjarnám í öllum
áföngum stúdentsbrauta.
Framhaldsskólinn á Húsavík býður upp á nám til stúdentsprófs af
félags- og hugvísindabraut, náttúruvísindabraut og opinni námsbraut.
Námið er 200 framhaldsskólaeiningar og unnt er að ljúka því
á 3 árum.
Skólinn leggur áherslu á góðan undirbúning fyrir háskólanám
og persónulega þjónustu við alla nemendur.
Nánari upplýsingar er að finna á heimasíðu skólans,
http://www.fsh.is einnig í s. 464-1344 eða með því að senda
aðstoðarskólameistara póst á netfangið herdis@fsh.is
Viltu taka
stúdentspróf
í fjarnámi?
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Kaupsamningum vegna fasteigna-
viðskipta hefur ekki verið þinglýst
hjá sýslumanninum á höfuðborgar-
svæðinu síðan skrifstofunni var lok-
að miðvikudaginn 1. apríl. Næsta
starfsdag, þriðjudaginn 7. apríl,
hófst verkfall félagsmanna hjá
BHM hjá embættinu og bíða nú
hátt í þrjú þúsund þinglýsingar af-
greiðslu, meirihluti vegna fast-
eignaviðskipta. Um 4.500 mál bíða
óafgreidd hjá embættinu og eru
þau flokkuð í hnotskurn hér til hlið-
ar.
Þuríður Árnadóttir, lögfræðingur
og staðgengill sýslumanns á höfuð-
borgarsvæðinu, segir þinglýsingu
tryggja rétt kaupanda. „Seljandinn
er þinglýstur eigandi eignarinnar
og kaupandi tryggir sinn rétt til
eignarinnar með þinglýsingu kaup-
samnings/afsals. Þegar kaupsamn-
ingur er gerður er yfirleitt farið
með hann í þinglýsingu sem allra
fyrst. Á meðan ástandið er svona er
seljandinn áfram þinglýstur eigandi
eignarinnar. Þá greiða bankarnir
væntanlega ekki út lán fyrr en búið
er að þinglýsa lánaskjölunum, veð-
skuldabréfunum. Þannig að upp-
gjörið milli kaupanda og seljanda
getur ekki átt sér stað,“ segir hún.
Uppboð auglýst eftir sem áður
Athygli vakti að sýslumaðurinn á
höfuðborgarsvæðinu auglýsti upp-
boð í Morgunblaðinu í gær. Þuríður
segir að uppboðin gætu frestast.
„Uppboð eru auglýst eins og
vanalega enda er ferillinn langur
frá því að mál kemur inn og fram
að sölu. Ef verkfallið stendur hins
vegar enn þegar að söludegi kemur
verður ekki af henni að sinni en
ákveða verður nýjan dag til sölu,
eða fyrirtöku, innan fjögurra vikna
frá því verkfall leysist,“ segir Þur-
íður.
Grétar Jónasson, lögmaður og
framkvæmdastjóri Félags fast-
eignasala, segir hætt við að ef verk-
fallið dregst á langinn geti það
hægt á fasteignamarkaðnum.
„Undanfarnir mánuðir hafa verið
mjög góðir. Brátt kann að koma
upp að fólk velti því fyrir sér hvort
það eigi að fresta viðskiptum. Öll
óvissa er vond. Við það bætist að
kjaraviðræður eru í uppnámi og
óljóst hvert framhald þeirra verður.
Fasteignaviðskipti geta vitaskuld
átt sér stað en vandinn er að skjöl-
um er ekki þinglýst og það getur
haft áhrif á efndir samninga,“ segir
Grétar sem boðar kollega sína til
fundar.
„Við hjá félaginu höfum boðað til
fundar meðal okkar félagsmanna á
þriðjudag. Þar ætlum við að fara
yfir málin. Staðan er orðin graf-
alvarleg. Við munum kortleggja
ýmislegt sem fólk er að lenda í
þessa dagana. Auk þess ætlum við
að reyna að huga að þeirri stöðu
sem fólk verður í þegar verkfall
leysist.
Þá kunna kaupendur eða
seljendur að telja sig eiga
rétt á bótum vegna þeirra
tafa sem hafa orðið. Fólk
getur til dæmis ekki greitt
greiðslur á réttum tíma þar
sem lánsskjöl fást ekki
þinglýst, eða geta ekki af-
hent eignir á réttum tíma.
Það geta komið upp marg-
háttuð tilvik þar sem fólk
telur sig hafa orðið fyrir
tjóni. Þá vaknar sú spurning
hver beri ábyrgð á tjóni sem fólk
verður augljóslega víða fyrir. Þetta
er það sem við ætlum að fara yfir á
fundinum … en fasteignasalar hafa
ríkar skyldur að gæta réttmætra
hagsmuna fólks og á það mun
reyna,“ segir Grétar.
Sala fasteignasafna ófrágengin
Sigurður Erlingsson, forstjóri
Íbúðalánasjóðs, segir að vegna
verkfallsins sé ekki hægt að þing-
lýsa kaupsamningum vegna sölu
sjóðsins á fullnustueignum og fast-
eignasöfnum sem sjóðurinn er með
í söluferli.
Kristján Kristjánsson, upplýs-
ingafulltrúi Landsbankans, segir
útlán hjá bankanum hafa haldið
áfram að aukast það sem af er ári.
„Við finnum hins vegar þó nokkuð
fyrir þessu verkfalli, þótt eftirspurn
eða áhugi á lánum hafi ekki minnk-
að.“
Már Másson, upplýsingafulltrúi
hjá Íslandsbanka, tók í sama
streng.
„Verkfallið er þegar farið að hafa
afgerandi áhrif þar sem mikilvægir
þættir í fasteignaviðskiptum á borð
við þinglýsingar lána- og veðskjala
sem og veðflutningar eru í bið hjá
sýslumanni meðan á verkfalli
stendur. Við finnum hinsvegar ekki
fyrir því að verkfallið sé farið að
hafa almenn áhrif á fasteignamark-
aðinn enn sem komið er, en dragist
verkfallsaðgerðir á langinn getur
það fljótlega breyst til verri vegar.“
Árið 1989 fóru starfsmenn borg-
arfógeta í Reykjavík í verkfall í
nokkrar vikur og olli það líkt og nú
töfum á fasteignamarkaði. Emb-
ætti borgarfógeta varð að embætti
sýslumannsins í Reykjavík árið
1992. Þinglýsingar og önnur af-
greiðsla opinberra skjala var því hjá
borgarfógeta og voru starfsmenn
sem þeim sinntu félagar í BHMR,
Bandalagi háskólamenntaðra rík-
isstarfsmanna. Arftakar þeirra
eru nú félagsmenn í BHM.
Páll Halldórsson, formaður
BHM, segir verkfallið árið
1989 hafa staðið yfir í sex vik-
ur.
„Úr þessu varð samningur
sem þáverandi fjármálaráð-
herra og núverandi forseti,
Ólafur Ragnar Grímsson, kall-
aði tímamótasamning. Það
var kannski ekki alveg út í
hött vegna þess að þar var
samið um veigamiklar breyt-
ingar inn í framtíðina um launaþró-
un og annað slíkt hjá háskóla-
mönnum. Þannig að þetta var um
margt merkur samningur. Síðan
gerist það á árinu 1990, þegar þjóð-
arsáttarmálið er komið í gang, að
mönnum fannst þessi samningur
trufla það. Þannig að í júní 1990
ákvað ríkisstjórnin að nema samn-
inginn úr gildi með ríkisstjórnar-
ákvörðun. Við sættum okkur ekki
við það og fórum með málið fyrir
félagsdóm sem komst að þeirri nið-
urstöðu að ákvörðunin stæðist
ekki, að samningurinn væri í raun í
gildi. Það gerðist hins vegar 3.
ágúst 1990 að sett voru bráða-
birgðalög og samningurinn numinn
úr gildi … En samningurinn sem við
gerðum þá var ekki endurlífgaður.
Sú skammsýni sem réð þegar
bráðabirgðalögin voru sett hefur
staðið eðlilegri launaþróun há-
skólamanna hjá ríkinu fyrir þrifum
síðan.“
Verkfall hafði sömu áhrif 1989
STARFSMENN HJÁ BORGARFÓGETA LÖGÐU NIÐUR STÖRF
Gæti skaðað fasteignamarkaðinn
Félag fasteignasala fundar vegna verkfalls hjá sýslumanni á höfuðborgarsvæðinu Þinglýsingar
hafa ekki verið afgreiddar frá mánaðamótum og þar með engin ný lán Kaupendur kanna rétt sinn
Morgunblaðið/Ómar
Skólavörðustígur Verkfall félagsmanna hjá BHM hefur truflað fasteignamarkaðinn á síðustu vikum.
Listinn lengist stöðugt
» Alls biðu 2.853 þinglýsingar
óafgreiddar í gær, meirihluti
vegna fasteignalána, og 200
fyrirtökum hafði verið frestað.
» Það sama gildir um 38 mál
er varða dánarbú, þau bíða af-
greiðslu líkt og 100 sifjamál.
» 216 nauðungarsölum á
fasteignum hefur verið frest-
að.
» Þá hefur 1.081 fyrirtöku
vegna fyrirhugaðs fjárnáms
verið frestað.
» Alls eru þetta 4.488 mál.
Landssamband smábátaeigenda
hefur ítrekað kröfu sína um auknar
strandveiðar á komandi vertíð.
Krafa LS er að aflaviðmið verði
hækkað um tvö þúsund tonn og fari í
10.600 tonn. Fjallað er um málið á
heimasíðu LS og þar segir: „Gjarnan
er spurt hvar á að taka aflann þegar
aukning er annars vegar. Því er ein-
falt að svara: Hann kæmi frá útilegu-
bátum sem þegið hafa byggðakvóta,
þorskeldi og skel- og rækjuuppbót-
um.“
LS hefur lagt til að aukningunni
verði deilt niður á svæði með tilliti til
fjölda báta. Hún yrði til þess að
fjölga veiðidögum á vestur- og norð-
ursvæði, en bátar þaðan hafa fengið
mun færri veiðidaga heldur en bátar
á austur- og suðursvæði. Á bilinu
650-750 bátar hafa verið á strand-
veiðum síðustu ár.
„Aðgerðin er afar mikilvæg fyrir
þróun veiðanna, að þær sitji ekki eft-
ir þegar fyrirsjáanleg aukning verð-
ur á þorskafla og endurskipulagning
„pottana“. Með aukningu yrði komið
til móts við kröfur hinna dreifðu
byggða um aukna atvinnu og umsvif.
Einnig yrði svarað kalli ferskfisk-
sútflytjenda um aukið framboð yfir
sumarið, þegar stærri bátar taka
sér gjarnan frí. Samanlagt taka
þessir þættir til fiskvinnslu, sjó-
mennsku og þjónustu sem skilar sér
í auknum tekjum viðkomandi
staða,“ segir á heimasíðu Lands-
sambands smábátaeigenda.
Vilja að strand-
veiðar verði auknar
Veiðidögum myndi fjölga á vestur- og norðursvæði
Við Snæfellsnes Tímabil strandveiða byrjar um mánaðmótin.