Bókasafnið - 01.05.2012, Side 56
56
bókasafnið 36. árg. 2012
Viðfangsefnin
Fyrir vinnusmiðjunni lágu ellefu viðfangsefni (challenges) til
að fjalla um. Þau báru þessi nöfn á ensku, en enska er
tungumál vinnusmiðjanna til þess að allar þjóðirnar sitji við
sama borð:8
• Flexibility
• The prosumer
• Fabriries
• Where is the library
• Reclaiming the future
• Bridging the physical and the virtual
• Loved to death
• Visualize and seduce
• Business model
• Clustering
• Pride
Þessi viðfangsefni voru skoðuð og síðan valin sex til frekari
úrvinnslu.
Úrvinnslan
Þátttakendum var skipt í sex hópa sem tóku þessi viðfangsefni
fyrir, fjölluðu um þau með opnum huga án þess að binda sig
endilega við einhverjar ákveðnar niðurstöður. Vinnan fólst
frekar í að þróa hugmyndirnar og spurningarnar áfram, opna
leiðir frekar en loka þeim með ákveðnum niðurstöðum. Ekki
var gert ráð fyrir að hóparnir skiluðu beinlínis skýrslum heldur
bara stikkorðum og stuttum setningum sem sett voru fram á
glærum með leikrænum eða myndrænum stuðningi.9 Það
sem hér fer á eftir er stutt samantekt úr glærunum:
1. Flexibility eða sveigjanleiki:
• Hvernig gerum við bókasöfnin sveigjanleg?
• Efnislegt / rafrænt rými.
• Hugarfar.
• Starfsmenn / skipulag / borgararnir (almenningur).
Bókasöfn eru nauðsynleg, þau er hluti samfélagsins og
samfélagið þróast stöðugt og breytist.
Bókasafnið þarf að laga sig að þörfum notendanna, jafnvel
áður en þeir gera sér grein fyrir þeim sjálfir, vera sveigjanlegt
og fært um að kasta sér út í stöðu nútímans, marg- og
síbreytileg stofnun sem byggist ekki á einni óbreytanlegri
hugmynd. Mikilvægustu þættirnir eru:
a) Starfsfólkið, sem þarf að vera hæft og með fjölbreyttan
bakgrunn, metnaðarfullt, með gott viðmót, vel
skipulagt og sveigjanlegt.
b) Samvinna, bæði út á við og inn á við.
c) Innviðir, bæði hvað varðar húsnæði og tækjabúnað,
svo sem tölvutækni.
Starfsfólkið er mikilvægast. Sveigjanlegt starfsfólk getur
unnið í ósveigjanlegu umhverfi, en sveigjanlegt umhverfi er
einskis virði án sveigjanlegs starfsfólks. Það þarf sterka forystu
og fjölbreytt starfsfólk. Það á alltaf að vera einu skrefi á undan.
Starfsskipulagið á að vera flatt, til dæmis með teymisvinnu,
starfsfólkið þarf að fá tækifæri til að koma við í ýmsum
deildum/útibúum safnsins og taka þátt í ákvarðanaferlinu.
Tryggja þarf þátttöku notendanna og hlusta á þá, en það er
alltaf starfsfólkið sem ber ábyrgðina.
2. The prosumer, sett saman úr producent og consumer, sem
sagt samruni framleiðanda/geranda og neytanda eða
neytandinn sem gerandi:
• Hvernig getum við mætt almenningi í senn sem
neytendum og gerendum?
• Bæði í rafræna og efnislega bókasafninu?
• Miðlar almennings – Hefur bókasafnið hlutverki að
gegna varðandi rafrænt efni sem notandinn skapar?
• Að skapa, deila með sér, endurskapa?
Bókasafn þar sem notandinn getur tjáð sig sjálfur, hitt
annað fólk og verið sýnilegur, bókasafn sem er vettvangur til
að deila hugmyndum, hugsunum og þekkingu, þar sem allir
eiga þessa möguleika án tillits til efnahags eða tækniþekkingar.
Mikilvægustu þættirnir eru:
a) Vettvangurinn.
b) Nýi notandinn.
c) Bókasafnið sem aðstoðar og veitir aðstöðu (as
facilitator).
Mikilvægast er „vettvangseldhúsið“, staðurinn til að hittast
í skapandi andrúmslofti þar sem er aðstaða og hæfni. Dæmi:
kvikmyndastúdíó, opinn hljóðnemi, aðstaða til dæmis til
fatagerðar, skartgripagerðar, skapandi skrifa og svo framvegis.
Við þurfum samvinnu um þekkingu og tæki, nýja hæfni, gott
aðgengi og rúma opnunartíma, við þurfum að mennta
starfsfólkið og virkja það, aðstöðu, tæki og tól. Við þurfum að
vinna með hverjum þeim sem hefur þá hæfni, þekkingu og
tækni sem til þarf. Menningin styrkist. Fólkið eflist. Vett vangur.
Lýðræði.
8. Kynningar á þessum viðfangsefnum er að finna á glærum á vefslóðinni http://www.slideshare.net/nextlibrary/ice-camp2010web (sótt 27.4.2012)
(glæra 56 o.áfr.). Þar eru einnig upplýsingar um dagskrá, tilhögun, verklag og áherslur við úrvinnslu viðfangsefnanna (glæra 123 o.áfr.).
9. Aðgengilegt í pdf-skjölum og myndböndum á vefslóðinni http://nordiccamps.ning.com/page/camp-2010 (sótt 25.4.2012).
Stokkhólmur 2011: „The Nordic Model of the Libray Oasis“