Bókasafnið - 01.05.2012, Side 57

57
bókasafnið 36. árg. 2012
3. Fabriries, sett saman úr families og libraries eða fjölskyldan
í bókasafninu.
• Frá barnabókasafni til fjölskyldunnar í bókasafninu.
• Hvernig má færa rými og þjónustu bókasafnsins nær
þörfum fjölskyldunnar?
Mikilvægustu þættirnir eru:
a) Virkni, svo sem leikir, spurningakeppni, söguflutningur,
bókaklúbbar.
b) Rými, svo sem aðstaða til lestrar og tónlistar.
c) Innihald, svo sem hljóðbækur, upplýsingar, persónuleg
þjónusta.
Fjölskyldan er á ferðalagi, til dæmis í bíl, rútu, lest, og notar
þjónustu bókasafnsins sem á ensku kallast The library to go.
Fjölskyldan vill gera eitthvað skemmtilegt saman meðan á
ferðinni stendur. Megináherslan er á virkni. Hvernig getur
bókasafnið hjálpað, komið til fjölskyldunnar á ferðalaginu?
Hvernig má þróa þessa þjónustu, finna samstarfsaðila og gera
hugmyndina að veruleika. Hvaða samstarfsaðila? Til dæmis
sérfræðinga og fyrirtæki á sviði almenningssamgangna,
tölvu leikja, farsíma, upplýsingaþjónustu ferðamála, sam-
félagið og notendur. Hvaða hæfni? Kunnátta á sviði tækni,
markaðssetningar, nýsköpunar og djörfung á sviði bókasafna.
4. Where is the library eða hvar er bókasafnið?
• Bókasafnið sem mobile application (farsímaforrit).
• Bókavörðurinn sem mobile application.
• Bókasafnið í borginni – borgin í bókasafninu.
• Hvaða gildi hefur bókasafnið fyrir almenning – í hvaða
samhengi?
• Hvernig er hægt að ná til þeirra sem ekki nota
bókasafnið?
Hvar er bókasafnið? Undir húð notandans! Mikilvægast:
a) Frumkvæði – bókasafnið er ekki nógu virkt og bíður
eftir notendunum.
b) Auðveldur og aðlaðandi aðgangur.
c) „Samsköpun“ (co-creation) með notendum og öðrum
aðilum.
Mikilvægast er frumkvæðið. Finna þarf leiðir til að styrkja
frumkvæðið og breyta viðhorfum bæði stjórnenda og
starfsmanna. Hvernig, hvað þarf að gera? Fagleg og persónu-
leg markaðssetning, tengingar, skapa vettvang fyrir sam-
sköpun, hrista upp í skipulaginu. Þetta kallar á fjölbreyttara
fagfólk í bókasöfnunum, samskipti við mismunandi aðila og
samstarf við notendurna, ýtir undir meiri fjölbreytni og
skilvirkari notkun fjármagns og styrkir það rými samfélagsins
sem ekki gengur út á viðskipti.
5. Reclaiming the future eða að endurheimta framtíðina.
• Hvernig hætta bókasöfnin að bíða framtíðarinnar og
byrja að skapa hana?
• Geta bókasöfnin mótað lýðræðislega framtíð
samfélagsins?
• Endurmótun.
Hvernig skilgreinum við bókasafn framtíðarinnar? Hvaða
leið er betri en að láta almenning skilgreina það fyrir okkur?
Rafræn þjónusta hlýtur að verða framtíðin en samt þurfum við
að hitta annað fólk. Bókasafnið verði vettvangur fyrir félags-
skap og ný og óvænt tengsl, það verði skilgreint út frá þörfum
notendanna og verði opið almannarými til að hittast, hafa
samskipti og skapa.
a) Bókasafn sem er drifið áfram af notendunum, þar sem
þú getur skilgreint þarfir þínar. Almenningur getur
haft áhrif á og lagt línur fyrir form og inntak
bóksafnsins. Starfsfólkið þarf að vera opið.
b) Nýjar leiðir til samvinnu. Nota ný tengsl til að fá fleiri
notendur að bókasafninu, nýta fjölbreyttari
sérfræðinga og samstarfsaðila, víkka út þjónustuna.
Gera bókasafnið að vettvangi fyrir aðra.
c) Tengja fólk á forsendum þess sjálfs.
Mikilvægast er að tengja fólk. Í þessari rafrænu eyðimörk
höfum við öll þörf fyrir samskipti á ýmsum vettvangi. Við
þurfum félagslegt rými, bræðslupott, vettvang til að undrast,
vettvang til tjáningar. Við tengjum fólk við nýja miðla og nýja
tækni og færum út þjónustuna bæði í raunverulegu og
rafrænu rými, tengjum fólk hvert við annað og við umheiminn.
Við virkjum allt samfélagið til þátttöku og samskipta, menn-
ingarstofnanir, fyrirtæki, samtök, menntakerfi, klúbba, fræði-
menn og námsmenn, notendurna. Og þetta eflir lýð ræðið,
skapar virkari borgara og styrkir nærsamfélagið.
6. Bridging the physical and the virtual, eða að brúa hið
áþreifanlega og hið óáþreifanlega.
• Hvernig sameinum við hið rafræna og hið efnislega?
• Hvernig verður hið áþreifanlega og hið óáþreifanlega
skynjað í einu?
• Hvernig þróum við nýja þjónustu sem tengir hið
áþreifanlega og hið óáþreifanlega?

Fjarlægjum brúna og sameinum áþreifanlega og óáþreifan-
lega bókasafnið.
a) „Stappa safninu saman“ (mashing up the collection).
b) Gagnverkun milli hins áþreifanlega og óáþreifanlega.
c) Rétti tíminn!
Mikilvægust eru miðlunin og tengingin (matchmaking).
Hópar, til dæmis söguhringir kvenna. Aukin virkni jafnt í hinu
áþreifanlega sem hinu óáþreifanlega bókasafni. Frjálst rými.
Bókahillur bæði áþreifanlegar og óáþreifan legar. Færni í að deila
með sér, setja fram og opinbera. „Stappa saman“ efni safnsins.
Vera hluti af efni safnsins. Virkja áhugahópa, efna til viðburða.
Ekki stjórna heldur aðstoða. Bjóða hópum að koma á bókasafnið
á eigin forsendum, aðstoða við að tengja hópa. Veita áþreifanlegt
og óáþreifanlegt rými, fá fólk á bókasafnið með eigið efni, veita
aðstoð og útvega tæki. Samstarfs aðilar verða áhugahópar, stutt
verður við skapandi samfélög, samfélög mynduð, bókasafnið
opnað.