Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.2009, Blaðsíða 34

34 MIÐVIKUDAGUR 30. desember 2009 FRÉTTIR
DV leitaði til fjögurra eintaklinga eft-
ir áliti þeirra á því hvernig árið 2010
yrði fyrir Íslendinga í efnahagslegu
tilliti. Þeir voru sammála um að árið
2010 yrði erfitt en það ráðist þó að
miklu af því hvernig stjórnvöldum
takist til við stjórn efnahagsmála.
Skattahækkanir muni ef til vill ekki
skila tilætluðum árangri. Ólafur Ís-
leifsson, hagfræðingur og lektor við
Háskólann í Reykjavík, segist setja
spurningamerki við það hvort ríkis-
sjóður geti staðið undir 94 milljarða
króna vaxtakostnaði árið 2010. Þess
skal getið að árið 2007 nam vaxta-
kostnaður ríkissjóðs 22 milljörðum
króna. Það ráðist auk þess að miklu
leyti af því hvernig Alþingi afgreiði
Icesave-frumvarpið.
Hrun Seðlabankans er
dýrkeypt
Með umfjöllun DV í dag er birt áætl-
un um kostnað ríkissjóðs vegna
gjaldþrots Seðlabanka Íslands í kjöl-
far bankahrunsins haustið 2008. Það
má telja með ólíkindum hversu litla
umfjöllun kostnaður ríkissjóðs af
þessu gjaldþroti hefur hlotið. Árið
2009 borguðu íslenskir skattgreið-
endur 27 milljarða króna í vexti og
verðbætur af 270 milljarða kúluláni
sem ríkissjóður tók vegna gjaldþrots-
ins. Kostnaður árið 2010 verður litlu
minni eða 24 milljarðar króna. Árið
2010 mun Ísland hefja aðildarvið-
ræður við Evrópusambandið. Mið-
að við nýlegar skoðanakannanir má
telja ólíklegt að Íslendingar sam-
þykki aðildarsamning.
Krónan lækkar
Samkvæmt efnahagsforsendum í
fjárlagafrumvarpinu fyrir árið 2010
mun hagvöxtur á Íslandi verða nei-
kvæður um tvö prósent. Verðbólga
verður fimm prósent. Kaupmáttur
lækkar um 11,4 prósent og atvinnu-
leysi fer í 10,6 prósent. Ef þessar for-
sendur ná fram að ganga er ljóst að
árið 2010 mun íslenska þjóðin glíma
við erfiðustu efnahagslegu stöðu
sem hún hefur staðið andspænis frá
stofnun lýðveldis. Samkvæmt síð-
ustu spá Seðlabankans sem birtist í
Peningamálum mun íslenska krón-
an veikjast enn frekar árið 2010.
Meðalgengi evru árið 2009 var 173
krónur. Samkvæmt spánni verður
það 176 krónur árið 2010, 170 krón-
ur árið 2011 og 169 krónur árið 2012.
Nálægt botninum
„Ég leyfi mér að vera bjartsýnn en
um leið er ljóst að árið 2010 verður
erfitt,“ segir Jón Steindór Valdimars-
son, framkvæmdastjóri Samtaka
iðnaðarins. Hann telur að fjölmörg
tækifæri séu þó fram undan sem
þurfi að spila úr af skynsemi. Að mati
Vilhjálms Egilssonar, framkvæmda-
stjóra Samtaka atvinnulífsins, ræðst
efnahagslífið algjörlega af því hvern-
ig takist að koma fjárfestingum í gang
aftur í atvinnulífinu. Almar Guð-
mundsson, framkvæmdastjóri Fé-
lags íslenskra stórkaupmanna, telur
að íslenskt efnahagslíf sé ansi nálægt
botninum. Erfitt sé þó að segja til um
hvort við séum að spyrna okkur upp
eða að staðna.
270 milljarða kúlulán vegna
Davíðs
Eitt síðasta verk Árna Mathiesen í
starfi fjármálaráðherra var að taka
270 milljarða króna verðtryggt kúlu-
lán til fimm ára með 2,5 prósent vöxt-
um. Var það gert til að yfirtaka skuld-
ir Seðlabanka Íslands vegna taps á
endurhverfum viðskiptum bank-
ans. Fréttatilkynningu um þetta er
að finna 12. janúar 2009. Var um að
ræða svokölluð „ástarbréf“ sem hin-
ir föllnu bankar höfðu gefið út og var
stærstur hluti þeirra kominn frá Ice-
bank. Gjalddagi lánsins er 12. janúar
árið 2014 með möguleika á fimm ára
framlengingu sem þá myndi greið-
ast í janúar árið 2019. Samkvæmt
útreikningum sem gerðir voru fyr-
ir DV miðað við þær forsendur sem
koma fram í skýrslu Ríkisendurskoð-
unar þarf ríkissjóður að greiða 27
milljarða króna í vexti og verðbætur
af þessu láni árið 2009. Upphæðin
lækkar síðan í 24 milljarða króna árið
2010. Á árunum 2011 til 2013 þarf
síðan að greiða 18 milljarða króna ár
hvert í vexti og verðbætur. Þess skal
getið að Davíð Oddsson, sem starfaði
sem seðlabankastjóri þegar Seðla-
bankinn varð gjaldþrota, starfar í dag
sem ritstjóri Morgunblaðsins. Agn-
ar Hansson, sem var bankastjóri Ic-
ebank, starfar í dag sem forstöðu-
maður markaðsviðskipta hjá HF
Verðbréfum. Þar selur hann meðal
annars útlendum fjárfestum skulda-
bréf hinna föllnu banka. Skuldabréf
Icebank eru þar innifalin.
2010 VERÐUR ERFIÐASTA ÁRIÐ
DV leitaði til fjögurra álitsgjafa um hvernig árið 2010 muni reynast Íslendingum í efnahagslegu tilliti. Árið
2010 verður erfitt en ræðst af því hvernig stjórnvöld ná að stjórna efnahagsmálunum. Vaxtaútgjöld ríkis-
sjóðs árið 2010 nema 94 milljörðum króna. Þar af eru 24 milljarðar króna í vexti og verðbætur af fimm ára
kúluláni sem var tekið til að bjarga Seðlabankanum frá gjaldþroti.
E16898.jpg
2008 270 mia. kr. gjaldfærðir í ríkisreikningi.
Á móti kemur eign að fjárhæð 95 mia. kr.
2009 27 mia. kr. vextir og verðbætur
2010 24 mia. kr. vextir og verðbætur
2011 18 mia. kr. vextir og verðbætur
2012 18 mia. kr. vextir og verðbætur
2013 18 mia. kr. vextir og verðbætur
Samtals 375 mia. kr. bruttó og 280 mia. kr. nettó
KOSTNAÐUR RÍKISSJÓÐS AF GJALDÞROTI
SEÐLABANKANS 2008 TIL 2013: