Dagblaðið Vísir - DV - 01.10.2010, Side 12
„Aðild að sameiginlegri landbún-
aðarstefnu ESB mun leiða til lægra
matvælaverðs til hagsbóta fyrir
hinn almenna neytenda, en krefst
um leið endurskipulagningar og
hagræðingar innan landbúnaðar-
ins,“ segir dr. Magnús Bjarnason í
nýútkominni bók sinni sem Háskól-
inn í Amsterdam gefur út. Bókin er
doktorsvörn Magnúsar þar sem
hann vegur kosti og galla aðildar Ís-
lands að ESB með stjórnmálahag-
fræðilegri greiningu.
Magnús sagði í viðtali við DV,
sem birtist á miðvikudaginn, að Ís-
lendingar myndu hagnast á inn-
göngu í Evrópusambandið til langs
tíma, náist samningar um nauðsyn-
lega verndun fiskveiðistofna. Hann
telur einnig að landbúnaðarstefna
ESB muni henta miklum meiri-
hluta Íslendinga ef rétt yrði hald-
ið á spilunum í samingaviðræðum.
Auk þess kemst hann að þeirri nið-
urstöðu í doktorsritgerðinni að með
aðild Íslands muni kjör neytenda
batna mikið með lækkuðu verði á
matvælum og virkari samkeppni á
vörumarkaði.
ESB betra fyrir 90 prósent
þjóðarinnar
Magnús bendir í samtali við DV á að
matvælaverð á Íslandi sé um það bil
fimmtíu prósentum hærra en í Evr-
ópu. „Og Evrópa er ekki barnanna
best í veröldinni,“ bætir hann við.
„Matvælaverð mun lækka við inn-
göngu í ESB, spurningin er hversu
mikið. Það verður þrýstingur á þá
bændur sem eru með smábúskap.
Þeir myndu verða að flytjast yfir
í arðbærari vinnu í þjóðfélaginu.
Hver einasta fjögurra manna fjöl-
skylda í Íslandi borgar 200 þúsund
krónur á ári af tekjum sínum fyr-
ir skatt í landbúnaðarstyrki. Það
eru mánaðarlaun verkamanns. Það
hverfur alveg rosalegt fé í þetta. Það
er auðvitað mikilvægt að landbún-
aðurinn sé fyrir hendi og matvæla-
framleiðslan. En ef maturinn er á
hinn bóginn svo dýr að hinir fá-
tækustu geta ekki borðað eru menn
komnir aftur á byrjunarreit,“ segir
Magnús.
„Matarverð mun lækka fyrir
hinn almenna neytenda. Það verð-
ur mjög jákvætt að ganga í ESB fyr-
ir þjóðina í heild. En litlir sérhags-
munahópar innan landbúnaðarins,
og hugsanlega innan fiskveiða líka,
munu hafa áhyggjur af sinni stöðu,
menn sem hafa í rauninni lifað á
einangrun landsins, tollamúrum og
lögum sem banna erlenda fjárfest-
ingu. En fyrir hinn almenna borg-
ara, 90 prósent þjóðarinnar, verður
betra að vera innan ESB en utan.“
Matarverð myndi hríðlækka
Dr. Magnús segir að gera megi ráð
fyrir því að matarverð á Íslandi muni
fljótlega eftir inngöngu í ESB lækka
um tíu til tuttugu prósent. „Þegar
Svíþjóð og Finnland gengu í sam-
bandið árið 1995 lækkaði matvöru-
verð um tíu prósent strax árið eftir.
En matarverð á Íslandi er hærra svo
það er meira pláss til lækkunar, það
gæti jafnvel lækkað um tuttugu pró-
sent. Meðalfjölskyldan notar um
tuttugu prósent af sínum tekjum í
mat. Ef við segjum að matarverðið
lækki um tíu prósent þá samsvar-
ar það í rauninni tveggja prósenta
launahækkun. Ef það lækkar um
tuttugu prósent þýðir það fjögurra
prósenta launahækkun. Þetta yrði
gríðarleg hagsbót fyrir láglauna- og
millitekjufólk,“ segir hann og bæt-
ir við að sama myndi líklega gilda
um aðrar vörur. „Allt sem menn
myndu vilja kaupa gætu þeir keypt
í gegnum netið eða póstinn frá öll-
um ESB-löndunum án skatta eða
tolla. Hægt yrði að kaupa sjónvarp
frá Bretlandi eða Danmörku á alveg
sama hátt og í búð á Íslandi. Það
myndi setja gríðarlegan þrýsting á
innflytjendur um að vera með sam-
keppnishæft verð.“
Landbúnaðarstyrkir mikilvægir
Dr. Magnús bendir á að gríðarlega
miklu fé sé eytt í landbúnaðarstyrki
bæði á Íslandi og í ESB. „Á Íslandi er
það nálægt tveimur þriðjuhlutum
framleiðslunnar og í Evrópu nálægt
einum þriðja framleiðslunnar sem
byggir á styrkjum. Sumir segja að
það sé óskaplegt bruðl, en svo eru
aðrir eins og ég sem segja: „Er ekki
betra að bruðla í þetta og vera allt-
af viss um að það sé til matur úti í
búð?“ Það er betra en að reka fram-
leiðsluna eins og banka og lenda í
því að bankinn sé allt í einu farinn á
hausinn. Það er hægt að prenta nýja
peninga þegar bankinn fer á haus-
inn, en það er stórt vandamál þeg-
ar það er enginn matur úti í búð,“
segir Magnús. „Ég get skrifað undir
að það sé bruðl að styrkja landbún-
aðinn, en við þurfum vernd. Þetta
er eins og útgjöldin til varnarmála.
Auðvitað fara peningarnir beint í
ruslið, en við þurfum öryggisgæslu,
löggæslu og brunalið á vissum tím-
um. Við værum í vondum málum
án þess.“
12 fréttir 1. október 2010 föstudagur
Dr. Magnús Bjarnason skrifar í nýútkomna bók sína um framtíð Íslands á 21. öldinni að íslenskir neytendur
muni hagnast á inngöngu í ESB þar sem matvælaverð myndi hríðlækka. Hann segir að lækkunin muni
jafngilda tveggja til fjögurra prósenta launahækkun hjá vinnandi fólki og myndi bæta hag þess gífurlega.
Verð á matVælum
myndi hríðlækka
hELgi hrafn guðMunDSSon
blaðamaður skrifar: helgihrafn@dv.is
En matarverð á Íslandi er hærra
svo það er meira pláss
til lækkunar, gæti jafn-
vel lækkað um tuttugu
prósent.
hagkvæmt fyrir suma, áhyggjuefni
fyrir aðra „Enlitlirsérhagsmunahópar
innanlandbúnaðarins,oghugsanlega
innanfiskveiðalíka,munuhafaáhyggjur
afsinnistöðu,“segirMagnús.
Matarverð lækkar Íbóksinnisegirdr.
Magnúsaðíslenskirneytendurmuni
hagnastmikiðálækkuðumatvæla-og
vöruverðiviðinngönguíESB.
• Svart
• Hvítt
• Krem
• Brúnt
Holtagörðum 2. hæð • Sími 512 6800 • www.dorma.is • dorma@dorma.is
OPIÐ
Virka daga frá kl. 10-18
Laugardag frá kl. 11-17
Serta aftur á Íslandi !!
Yankee Candle, hin einu sönnu.
Yfi r 40 mismunandi ilmkerti !
Kynningarafsláttur
15%
Chiro 600 heilsurúm
Stærð cm. Tilboð kr.
90x200 90.900,-
100x200 95.900,-
120x200 98.000,-
140x200 119.900,-
160x200 149.900,-
180x200 159.900,-