Dagblaðið Vísir - DV - 01.10.2010, Blaðsíða 26
Nú á að plata okkur
Uppvakningur hins spillta klíkusam-félags gengur nú ljóslifandi aftur og reynir að brengla alla umræðu.
Ástæðan er uppreisn þingmanna gegn því
að ráðherrar axli lagalega ábyrgð. Birtingar-
myndin er stöðugur, pólitískur áróður sem
er umfangsmesta tilraunin til að villa um
fyrir almenningi frá því Geir Haarde var við
völd.
Sett var á fót þingmannanefnd, skipuð
nýjum þingmönnum sem voru síður van-
hæfir en aðrir og þar af leiðandi síður líklegir
til að hlífa ráðherrunum sérstaklega. Nefnd-
in komst að þeirri niðurstöðu að ákæra ætti
Geir Haarde, Árna Mathiesen og Ingibjörgu
Sólrúnu Gísladóttur, en ekki Björgvin G. Sig-
urðsson. Vitað var að upplýsingum hafði
verið skipulega haldið frá Björgvin, en engu
að síður mátti færa sterk rök fyrir því að
hann yrði ákærður með hinum.
Áróðursstríðið á Alþingi síðustu daga hef-
ur snúist um að hinir vanhæfu, samseku
og hagsmunatengdu hafa barist fyrir því að
koma í veg fyrir að niðurstaða óháðu þing-
mannanefndarinnar næði fram að ganga.
Og þeim tókst það að hluta.
Andstæðingar ráðherraábyrgðar nota
það nú sem sín helstu rök gegn ákæru gegn
Geir Haarde að vanhæfu alþingismennirn-
ir skyldu hafa náð að bregða fæti fyrir niður-
stöðu óháðu nefndarinnar. Önnur helstu rök
andstæðinga ráðherraábyrgðar eru þessi:
1. En Geir átti að vera ákærður. Þeir sem
gagnrýna mest að hann sé ákærður einn eru
þeir sömu og komu í veg fyrir að hinir yrðu
ákærðir. Enginn vafi er á því að Geir var for-
sætisráðherra og hafði sig mest í frammi við
að tala niður hættuna og hylma yfir hana. Ef
einhver ber raunverulega meiri ábyrgð en
Geir kann það að hafa verið Davíð Oddsson.
Hann hafði hins vegar enga ráðherraábyrgð
og auk þess var það á ábyrgð Geirs að hleypa
honum í bílstjórasætið og halda honum þar
með læstar dyrnar mánuðum saman eftir að
rútan var komin öfug út í skurð.
2. Ekki á að ákæra nema allir náist. Jó-
hanna Sigurðardóttir er helsti talsmað-
ur þess að ákæra ekki, nema allir þeir sem
beri ábyrgð náist, langt aftur í tímann. Þar
á meðal hún, væntanlega. En það eru eng-
in rök gegn ákærum á hendur þeim sem eru
grunaðir um brot gegn lögum að einhver
annar sé líka mögulega brotlegur, sérstak-
lega þegar lög kveða á um að möguleg brot
séu fyrnd. Þetta er skýrt dæmi um útúrsnún-
ing rökþrota stjórnmálamanns sem er far-
inn að tala út frá annarlegum hagsmunum.
3. Það var of seint að bjarga bönkunum
árin 2007 og 2008. En þú losnar ekki und-
an allri lagalegri og siðferðislegri ábyrgð á
grundvelli þess að þú sért ekki Súperman.
Enginn býst við því af ráðherrunum að þeir
láti vandann skyndilega hverfa, eins og Sig-
mundur Davíð Gunnlaugsson býst við af
Steingrími J. Sigfússyni í Icesave-málinu.
Hins vegar gerðu ráðherrarnir ekkert í stór-
kostlegum vanda bankanna annað en að
leyna honum og villa um fyrir fólki þegar
vandinn kom til tals.
4. Ákærurnar voru pólitískar. Sjálfstæðis-
menn lýsa því yfir hver um annan þveran að
atkvæðagreiðslan hafi verið pólitísk. Orðið
„pólitískt“ þýðir væntanlega að hún hafi ein-
kennst af sérhygli, áróðri og klíkuskap. Þeir
sem eru á móti ákærum yfirhöfuð kvarta
undan því að fleiri hafi ekki verið ákærðir.
Það er pólitískt. Hér kvikna öll viðvörunar-
ljós um pólitískan áróður.
5. Lýðræðið er í hættu. Þorsteinn Pálsson,
fyrrverandi formaður Sjálfstæðisflokksins,
sem ráðinn var ritstjóri Fréttablaðsins í góð-
ærinu, segir að lýðræðið hætti hreinlega að
virka ef menn eigi á hættu að fá refsingu fyrir
„pólitískt mat“. Þótt menn setji orðið „pólit-
ískt“ framan við hluti til að fjarlægast ábyrgð
verður ekki réttara að villa um fyrir þjóðinni
og bregðast ráðherraábyrgð með ömurleg-
um afleiðingum.
6. Ef Geir verður sýknaður er það áfellis-
dómur yfir þingmönnum sem völdu ákæru.
Þetta er í það minnsta mat Geirs sjálfs. En við
höfum slíkar yfirgnæfandi sannanir fyrir
andvaraleysi, aðgerðarleysi og blekkingum
Geirs að við þurfum ekki frekari vitnanna
við til að sjá að hann var hörmulegur for-
sætisráðherra, sem aldrei aftur verður kos-
inn lýðræðislega á þing. Spurningin snýst
í raun ekki um að finna út úr því hvort Geir
hafi brugðist ráðherraábyrgð, heldur hversu
alvarlega og hvort kerfið muni refsa ráðherr-
um fyrir það. Þetta er prófmál.
7. Alþingi er vanhæft. Þingmannanefndin
var höfð eins óháð fyrri valdhöfum og hægt
var, vegna þess að Alþingi var vanhæft. Þess
vegna hefði verið eðlilegast að staðfesta nið-
urstöðu nefndarinnar. Þeir sem ákváðu að
hygla ráðherrunum féllu á prófinu og virkj-
uðu vanhæfnina.
Landsdómsmálið felur í sér athyglisverð-
an lærdóm fyrir kjósendur. Stór tíðindi felast
í því að þingmenn geta nú kosið þvert gegn
flokkslínum, ólíkt því sem tíðkaðist þegar
oddvitaræðið og leyndarhyggjan ollu því að
allir þurftu að ganga í takt eftir foringjanum,
jafnvel þótt hann væri kominn flokksráðinn
og óhæfur inn í Seðlabankann.
Kjósendur kynnast nýrri hlið á Jóhönnu
Sigurðardóttur. Hún leyfir þingmönnum
sínum að greiða atkvæði eftir eigin sannfær-
ingu. En hún sér ekki eigin vanhæfni og hefur
ekki siðferðisþrekið til að stíga til hliðar í at-
kvæðagreiðslunni.
Kjósendur sjá hvernig Sjálfstæðisflokkur-
inn vinnur einn og óskiptur gegn prófmál-
inu um ábyrgð ráðherra og hvaða þingmenn
annarra flokka ákváðu að kveða mat óháðu
nefndarinnar í kútinn og koma í veg fyrir
að ráðherraábyrgð Geirs og félaga yrði met-
in fyrir landsdómi, lögum samkvæmt; Guð-
bjartur Hannesson, Guðmundur Steingríms-
son, Róbert Marshall og Sigmundur Ernir
Rúnarsson. Þessir þingmenn hafa auðsýnt
framúrskarandi aðlögunarhæfni að klíku-
ræðinu.
Við vitum nú að Alþingi er ennþá sýkt og
að nýir þingmenn eiga verulega á hættu að
smitast. Hættan er að smitið berist aftur út
fyrir Alþingi með því að fólk gleypi áróður um
að það sé hið versta mál að láta ráðherra svara
fyrir ábyrgð sína lögum samkvæmt. Stóra
hættan er að við glepjumst til að veita ráð-
herrum lagalega heimild til að blekkja okkur.
Jón trausti reynisson ritstJóri skrifar. Við vitum nú að Alþingi er ennþá sýkt
leiðari
26 umræða 1. október 2010 föstudagur
Sonur Sollu reiður
n Innan Samfylkingar er gríðarleg
reiði vegna þeirra þingmanna flokks-
ins sem vildu draga Ingibjörgu Sól-
rúnu Gísladóttur
fyrir landsdóm.
Hrafnkell Hjör-
leifsson, sonur
Ingibjargar, steig
það skref í vik-
unni að segja sig
úr flokki móður
sinnar. Fleiri ætt-
menni Ingibjarg-
ar munu hafa gert það sama. Í ljósi
átaka hennar og Jóhönnu Sigurðar-
dóttur hlýtur að vera tímaspursmál
hvenær Ingibjörg segir sig sjálf úr
flokknum.
Davíð fyrir Dóm
n Þótt ekki séu allir ánægðir með
það að Geir Haarde verði dreginn
fyrir landsdóm eru þó einhverjir sem
sjá ljósið í þeim
vitnaleiðslum
sem eru fram-
undan. Óumflýj-
anlegt er að Dav-
íð Oddsson, sem
kallaður hefur
verið höfundur
hrunsins, verði
kallaður fyrir
dóminn. Framburður Davíðs um að-
gerðaleysi Geirs þrátt fyrir viðvaranir
Seðlabanka er að sumu leyti lagður
til grundvallar ákærunni. Vandinn
er hins vegar sá að Davíð og félagar
gerðu ekkert í málunum og það mun
landsdómur væntanlega draga fram.
BlóraBöggullinn
geir
n Innan þeirrar klíku í Sjálfstæðis-
flokknum sem er í kringum Davíð
Oddsson var mælt nokkuð fyrir
landsdómi áður en þingið skip-
aði Atlanefnd-
ina frægu. Þar
var að baki sú
hugmyndafræði
Hannesar Hólm-
steins Gissurar-
sonar prófessors
að allt hafi verið
í himnalagi á Ís-
landi fram að því
að Geir Haarde tók við forsætisráðu-
neytinu. Nú hefur þessi sami hópur
uppgötvað að Geir mun að sjálfsögðu
verjast fyrir landsdómi og hitinn fær-
ast yfir á Davíð og aðra stjórnendur
Seðlabankans sem töluðu mikið en
gerðu fátt.
Hrunmaður Hótar
n Ástandið í þinginu er með kaldara
móti þessa dagana. Þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins eru ævareiðir vegna
landsdóms og hafa í hótunum við
aðra þingmenn.
Einna grimmast-
ur er Tryggvi Þór
Herbertsson sem
sendi tölvupósta
á sérvalda sam-
fylkingarmenn
með lítt dulbún-
um hótunum.
Tryggvi er reynd-
ar annálaður fyrir að hafa verið þátt-
takandi í öllu ruglinu fyrir hrun sem
samstarfsmaður Karls Wernersson-
ar. Síðar varð hann efnhagsráðgjafi
forsætisráðherra og leiddi lýðveldið
í hrun.
sandkorn
tryggvagötu 11, 101 reykjavík
Útgáfufélag: Dv ehf.
Stjórnarformaður:
Lilja Skaftadóttir
ritStjórar:
jón trausti reynisson, jontrausti@dv.is
og reynir traustason, rt@dv.is
fréttaStjóri:
Ingi Freyr vilhjálmsson, ingi@dv.is
umSjón helgarblaðS:
Ingibjörg Dögg kjartansdóttir, ingibjorg@dv.is
umSjón innblaðS:
Ásgeir jónsson, asgeir@dv.is
dv á netinu: Dv.IS
aðalnÚmer: 512 7000, ritStjórn: 512 7010,
áSkriftarSími: 512 7080, auglýSingar: 512 7050.
SmáauglýSingar: 515 5550.
umbrot: Dv. Prentvinnsla: Landsprent. dreifing: Árvakur.
Dv áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins
á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
Að heyra ærukæra menn á hæstvirtu
Alþingi gera grein fyrir atkvæði sínu,
í atkvæðagreiðslu við þinglok, er lík-
lega einn mesti aumingjaleikur sem
ég hef orðið vitni að. Þarna þóttust
menn vera að fara að einhverju sem
þeir kalla innri sannfæringu. Og svo
voguðu þessi himpigimpi sér að vitna
í lögvarinn rétt og skyldur – tíunduðu
meira að segja eiðsvarin drengskap-
arheit og hvaðeina. Loddarahátt-
urinn var svo gróf aðför að velsæmi
þjóðarinnar að ég skammaðist mín
sem aldrei fyrr. Ég var að velta því fyr-
ir mér hvort ég gæti ekki losað mig við
aðild að þjóðskránni á sama hátt og
ég losnaði úr þjóðkirkjunni hér um
árið.
Hollusta við flokkinn er nákvæm-
lega það eina sem fólk praktíserar,
jafnvel þótt menn einsog hinn lífs-
glaði og síbros-
andi Birgir Ár-
mannsson tali
um sannfær-
ingu. Og þó að
hinn núverandi
framsóknarmað-
ur, Guðmund-
ur Steingríms-
son, reyni að láta
heimspekileg-
ar vangaveltur
flækja málið, þá
sýnir kjaftavað-
all þingmanna okkur enn og aftur
að stjórnmálaflokkar á Íslandi eru til
óþurftar. Ábyrgð stjórnmálamanna
verður fyrst tryggð þegar fólki verður
leyft að velja persónur á þing, þ.e.a.s.
fólk sem ekki tilheyrir öflum sam-
tryggingar. Og ráðherraábyrgð verður
fyrst virk þegar ráðherrar verða ráðn-
ir til starfa á einhverjum öðrum for-
sendum en þeim, að þeir bara setjist
(sem þingmenn) í ráðherrastóla –
undir sólhlíf flokkseigendafélaga.
Eitt sinn var einungis eitt skemmt
epli í kassanum en nú er öldin önnur.
Dýrmætum tíma, í námunda við
þinglok, er eytt í innantóman blöðru-
skap, þar sem reynt er að klína sök á
mann sem er saklausari en Guð. Hér
er búinn til skrípaleikur sem er verri
en allt sem vont er. Ef ástæða var til
að draga einhvern af ráðherrunum
fjórum til ábyrgðar, þá átti að ákæra
þá alla. En burtséð frá því, þá leika
hinir sönnu og eðalfínu glæpamenn
ennþá lausum hala og gera jafnvel
grín að þeirri staðreynd að ráðherra-
ábyrgð á Íslandi skuli fyrnast á ein-
ungis þremur árum.
Uppboðum á húseignum fjölgar,
fólk er borið út; heimilin í landinu fá
ekki viðeigandi leiðréttingar lána en
bankarnir keppast við að gefa útgerð-
argreifum á ríkisspena afslátt, með
öllum viðeigandi og óviðeigandi af-
skriftum.
Geir, hann er barnanna bestur
og bljúgur og saklaus sem prestur,
þó nýtist þeim hinum,
hans nánustu vinum,
hinn alræmdi fyrningarfrestur.
63 skemmd epli
skáldið skrifar
kristJán
hreinsson
skáld skrifar
Eitt sinn var einungis eitt
skemmt epli í kassanum
en nú er öldin önnur.