Dagblaðið Vísir - DV - 23.03.2012, Qupperneq 20

20 Fréttir 23.–25. mars 2012 Helgarblað
B
erglind Þórðardóttir kynnt-
ist íslenskum manni á net-
inu árið 2003. Maðurinn,
Jón Kjartansson, bjó í Sviss á
þessum tíma og átti þar, eins
og síðar kom í ljós, annað líf. Jón og
Berglind urðu ástfangin, þrátt fyrir
að búa hvort í sínu lagi, en Jón var
mikið á flakki á milli Íslands og Sviss.
Fljótlega eignuðust þau son.
Jón lenti í alvarlegu bílslysi þann
25. september 2008 og í kjölfarið hóf-
ust deilur á milli Berglindar og fjöl-
skyldu Jóns í Sviss. Hann er í dag
bundinn við hjólastól og þarfnast
mikillar umönnunar.
Berglind var fjarlægð af aðstand-
endaskrá Jóns á spítalanum en hann
var á endanum fluttur með sjúkra-
flugi til Sviss þar sem hann dvelur á
hjúkrunarheimili en dvalarstað hans
var haldið leyndum fyrir Berglindi.
Hún réð einkaspæjara til að hafa upp
á Jóni. Átta ára sonur þeirra hefur
hvorki séð né hitt föður sinn í mörg
ár og er réttur þeirra feðga til að eiga
samskipti virtur að vettugi.
Lifði tvöföldu lífi
Sonur þeirra fæddist árið 2004 og
segir Berglind að í kjölfarið hafi hún
komist að því að Jón hafði lifað tvö-
földu lífi allan þann tíma sem þau
voru í sambandi. Engu að síður voru
þau ástfangin og yfir sig hamingju-
söm með soninn sem þeim fædd-
ist. „Hann var alveg ofboðslega
ánægður með þetta barn og hann
var viðstaddur fæðinguna. Við vor-
um í raun orðin bara lítil fjölskylda,
þó svo að hann væri mikið á flakki
milli landa. Svo liðu fram stundir og
í rauninni var ég bara konan hans
Jóns á Íslandi og svo var hann með
aðra konu í Sviss. Hann var kominn
inn í eins konar lygavef. Á endanum
frétti ég af konunni hans og hún af
mér.“ Hún segir að í ljós hafi komið
að hann hafði lifað tvöföldu lífi um
tíma. „Ég hins vegar kynntist ætt-
ingjum hans hérna á Íslandi ágæt-
lega og það var ágætis samgangur
okkar á milli og litla drengnum vel
tekið. Ég var ekkert leyndarmál.“
Stórslasaðist í bílslysi
Fyrir slysið vann Jón að því að koma
upp kúabúi í Borgarfirði og í framtíð-
inni höfðu þau ætlað að búa saman
í sveitinni á Íslandi. Berglind vildi
þó bíða með flutninginn í sveitina
þangað til dóttir hennar lyki grunn-
skóla. „Ég var því alltaf á ferðinni
milli Hafnarfjarðar og Borgarfjarðar.
En við vorum búin að setja upp trú-
lofunarhringa og ætluðum að gifta
okkur síðar meir.“
Fyrst þurfti Jón þó að ganga frá
lögskilnaði frá fyrrverandi eiginkonu
sinni en sú staða mála kom ekki í veg
fyrir að Jón og Berglind lifðu sínu
fjölskyldulífi og sonurinn var að sögn
Berglindar augasteinn föður síns.
Það gekk þó á ýmsu í sam-
bandinu. Jón sem hafði verið óvirk-
ur alkóhólisti í nokkur ár, byrjaði að
drekka aftur og drakk stundum illa.
Haustið 2008 lenti Jón í bílslys-
inu, hér á Íslandi, og slasaðist lífs-
hættulega. Hann var fluttur með
þyrlu á gjörgæsludeild þar sem hon-
um var haldið sofandi í öndurnarvél.
„Það vissi enginn hvert ástand hans
yrði þegar og ef hann vaknaði. Til að
byrja með var ég hjá honum meira
og minna allan sólarhringinn, en ég
trúi því að nærvera og snerting hafi
hjálpað honum þrátt fyrir að honum
hafi verið haldið sofandi.
Fjölskyldan frá Sviss kemur til
landsins
Strax eftir slysið kom fjölskylda Jóns
í Sviss til landsins, en á þeim tíma
var hann skilinn að borði og sæng
við eiginkonu sína. Það fór þó svo
að Berglindi var meinaður aðgang-
ur deildinni og hún mátti ekki hitta
hann, nema í stuttan tíma á vissum
tíma dags. „Það var ekki vel séð að
ég heimsækti Jón. Allt í einu var ég
ekki lengur velkomin að heimsækja
hann. Einn daginn kom hjúkrunar-
kona í dyrnar og sagði að ég mætti
ekki koma inn. Það væri búið að
stoppa það. Það var mikið áfall. Jón
hafði sjálfur skráð mig sem nánasta
aðstandanda í sjúkraskrá sína, en
nafnt mitt var fjarlægt og í staðinn
sett inn nafn eldri sonar Jóns af fyrra
hjónabandi.“
Eftir að nafn Berglindar var fjar-
lægt af aðstandendaskrá, fékk hún
engar upplýsingar um ástand hans
og líðan. „Það liðu tvær vikur þar
til ég fann hann aftur. Þá var búið
að flytja hann af gjörgæslunni á al-
menna deild á Borgarspítalanum.
Enn var reynt að stoppa heimsókn
mína en mér tókst að lokum að finna
sjúkrastofuna hans og lauma mér
inn á stofu til hans. Sonur okkar var
með með mér og það voru fagnað-
arfundir þegar Jón sá okkur standa
í sjúkrastofunni. Þá var hann laus
úr öndunarvélinni, en ennþá mikið
slasaður.“
Missti leikskólaplássið
Á þessum tíma bjó Berglind í íbúð
sem skráð var á nafn Jóns. „Á meðan
Jón var enn á gjörgæslu fékk ég bréf
frá lögmanni eldri sonar hans þar
sem þess var krafist að ég, sonur okk-
ar og eldri börn mín skyldum rýma
íbúðina hið fyrsta eða verða borin út.
Það var fullyrt að ég væri í vanskil-
um með húsaleigu, en ég hafði aldrei
borgað neina húsaleigu á meðan
ég bjó þar með Jóni. Mér var síðan
neitað um að fara á heimili okkar í
Borgar firði til að sækja eigur mínar
og sonarins þar.“
Hótunum um útburð úr íbúð-
inni linnti ekki og sonur Jóns lét
stefna Berglindi fyrir dómi til útburð-
ar. Berglind greip til varna og lykt-
aði málinu með því að samkomulag
náðist um að Berglind flytti úr íbúð-
inni innan tiltekinna tímamarka, en
hún segist ekki hafa haft áhuga á að
búa í íbúðinni við þessar kringum-
stæður. Fjölskylda Jóns lét ekki þar
við sitja. Reikningar fyrir dagvist son-
arins voru stílaðir á Jón og þar sem
hætt var að greiða þá missti sonur
þeirra leikskólapláss sitt.
Vildi vera á Íslandi
Jón hafði pata af því að fjölskyld-
an ætlaði að flytja hann til Sviss til
læknis meðferðar og ítrekaði marg-
sinnis við Berglindi að hann vildi
vera hér á landi. Þrátt fyrir óskir Jóns
var hann fluttur um sólarhring eftir
að hann lagðist inn á Grensásdeild
með sjúkraflugi til Sviss þar sem
hann er enn.
Jón var fluttur til Sviss án vitn-
eskju Berglindar og í kjölfarið reyndi
hún hvað sem hún gat til að hafa
upp á honum, bæði fyrir sjálfa sig en
ekki síður fyrir soninn, sem saknaði
pabba síns. Svo fór að hún réð sér
einkaspæjara þar í landi til að að-
stoða sig við leitina. Það var í byrj-
un árs 2009. Vinna einkaspæjarans
bar lítinn árangur þannig að í byrj-
un ágúst 2009 ákvað Berglind að fara
sjálf til Sviss með soninn og freista
þess að finna Jón. Hún og einkaspæj-
arinn eyddu mörgum dögum fyrir
utan endurhæfingarstofnanir í von
um að finna Jón en með engum ár-
angri. Ekkert gerðist fyrr en daginn
áður en þau áttu bókað flug heim.
„Við vorum í viku, það hafði hvorki
gengið né rekið fyrr en síðasta dag-
inn þegar einkaspæjarann fékk sím-
tal með upplýsingum um hvar hann
var. Þá vorum við að keyra í miðri
Zürich á leið í dýragarð, því við vild-
um gera eitthvað skemmtilegt fyrir
son minn sem var búinn að vera
svo duglegur og góður allan þennan
tíma. Þetta var klukkan þrjú á föstu-
degi og við áttum flug heim klukkan
fjögur á laugardegi frá annarri borg.
Við brunuðum því í einum grænum
á þessa stofnun sem er lengst uppi
í sveit og langt frá þeim stað er fjöl-
skyldan hans í Sviss býr.“
„Ég vissi að þú myndir finna
mig“
Það tók langan tíma að rata á stofn-
unina en hún er langt úti í sveit í litlu
þorpi. „Ég var svo á rölti við aðalinn-
ganginn ásamt syni mínum þegar ég
sá hann allt í einu sitjandi í hjólastól
og í samræðum við starfskonu sem
var að keyra hann um. Hjartað í mér
tók kipp og ég vissi ekkert hvernig ég
átti að vera. Ég vissi ekki einu sinni
hvort hann myndi þekkja mig. Ég
labbaði í átt til þeirra og sagði á ís-
lensku: „Hæ, Nonni minn.“ Hann
virtist ekki heyra í mér. Ég snéri við
og labbaði á eftir honum og spurði
hann þá hvort hann þekkti mig ekki.
Hann horfði á mig í smástund og
sagði síðan: „Berglind, ástin mín.“
Hjúkrunarfræðingurinn vildi greini-
lega ekki að við töluðum saman því
hún fór strax með hann inn á deild
þarna og mér var ekki hleypt þangað
inn. Síðustu orðin sem Jón sagði við
mig áður en hann var keyrður inn á
deildina voru: „Berglind, ég vissi að
þú myndir finna mig.““
Hefur aldrei gefið upp vonina
Einkaspæjarinn ræddi við starfsfólk
stofnunarinnar og að lokum komu
læknir og sálfræðingur og töluðu
við Berglindi. Hún sýndi þeim gögn
sem hún hafði undir höndum, meðal
annars fæðingarvottorð sonar þeirra
og barnasáttmála Sameinuðu þjóð-
anna á þýsku og ensku stimplað af
sýslumanninum í Hafnarfirði ásamt
fleiri gögnum, þar sem meðal annars
kemur fram að börn eigi rétt á því að
vera í samskiptum við báða foreldra
sína. „Jón var sjálfráða og því hefði
þetta ekki átt að vera nokkurt vanda-
mál. Við vorum gestir og hann vildi
hitta okkur. Á endanum fengum við
að fara inn. Það var svo mikil gleði en
það var líka grátið. Jón sagði aftur að
hann hefði aldrei gefið upp vonina
um að ég myndi finna sig.“ Berglind
segir son sinn hafa verið hálffeiminn
við pabba sinn í byrjun en það hafi
síðan rjátlast af honum.
„Í samtölum mínum við sálfræð-
inga og geðlækna þarna úti kom í
ljós að Jón hafði alltaf verið að tala
um konuna og barnið sitt heima á Ís-
landi. Enginn áttaði sig á hvað hann
var að tala um því það vissi enginn
að við værum til. Þeir héldu að Jón
væri að rugla, hann væri fastur í for-
tíðinni.
Erfitt að kveðja
Eins og áður segir átti Berglind
pantað flug heim til Íslands daginn
eftir að þau höfðu upp á Jóni. Hún
segir það hafa verið eina af erfið-
ustu stundum í lífi sínu, að þurfa
að kveðja barnsföður sinn svo fáum
klukkustundum eftir að hafa fund-
ið hann eftir margra mánaða leit.
„Það var hræðilegt. Alveg hræði-
legt. Upphæðirnar sem þetta kost-
aði voru miklar, en þetta hafðist með
hjálp góðra vina. Þeim er ég ævin-
lega þakklát. Eftir að heim kom fór ég
strax að undirbúa seinni ferðina og
var komin út aftur rúmri viku síðar.“
Lokað og læst
Í seinni ferðinni fengu Berglind og
sonurinn að hitta Jón vandræðalaust
í byrjun. Síðan frétti fjölskylda Jóns
í Sviss af því að hún væri á staðn-
um og þá var sett stopp á frekari
heimsóknir. „Þá fékk ég utanríkis-
ráðuneytið í málið sem hafði sam-
band við konsúlinn úti. Af einhverj-
um ástæðum gekk það ekki upp. Ég
ákvað þó daginn áður en ég fór aftur
heim að athuga hvort okkur tækist að
hitta Jón og á endanum leyfði starfs-
maður mér og syninum að hitta Jón í
10 mínútur, þrátt fyrir fyrirmæli fjöl-
skyldunnar úti um að halda mér og
syni mínum frá Jóni. Sá tími fór í að
gráta saman.“
Eftir þetta fékk Berglind eng-
ar fréttir af Jóni í tvö ár, en áfram
hélt hún leitinni. „Í júlí 2011 fann
ég hann aftur. Þá var búið að flytja
hann á aðra stofnun í Sviss. Við
mæðginin hringdum í hann all-
nokkrum sinnum og í símtölum
okkar fundum við samt að honum
hefur farið mikið fram. Það fór þó
svo að fjölskyldan úti tók fyrir þær
hringingar. Nú vitum við hvar hann
er, höfum símanúmerið hjá honum
en megum ekki tala við hann.“
Trúir á framfarir
Konsúllinn átti að fá á hreint hver vilji
Jóns væri og hvort hann vildi fara til
Íslands. Aðspurð hvort það sé mögu-
leiki að Jón segi eitt við Berglindi og
„Eftir að Jón var
fluttur út sagði ég
við son minn að nú þyrfti
pabbi hans að fara og
vera með stóru systkin-
um hans og litla frænda
því að hann væri búinn að
vera svo lengi hjá okkur.
„Hann fær ekki að hitta pabba“
n Segir barnsföður sínum haldið á hjúkrunarheimili í Sviss gegn eigin vilja n Réð einkaspæjara til að finna hann í Sviss n Ungur drengur fær ekki að hitta föður sinn
Hanna Ólafsdóttir
blaðamaður skrifar hanna@dv.is