Dagblaðið Vísir - DV - 18.01.2013, Side 30

30 Viðtal 18.–20. janúar 2013 Helgarblað
vandaðar fréttaskýringar, stunda rann-
sóknarblaðamennsku og auka fram-
leiðslu á leiknu íslensku efni. Tekju-
skerðing síðustu ára hefur haft það
í för með sér að slík framleiðsla var
skorin harkalega niður. „Þetta er nátt-
úrulega dýrasta efnið. En nú erum við
búin að setja niður mjög metnaðar-
fulla áætlun fyrir framleiðslu á leiknu
sjónvarpsefni næstu fjögur ár. Við för-
um að sjá afraksturinn af því seinna á
árinu en aðallega á næsta ári.“
Enginn ræður sínum næturstað
Hvað varðar hans eigin framtíðar-
áform þá eru þau óráðin. Hann veit
ekki hvað hann verður lengi á RÚV og
veit ekki hvað bíður hans þegar hann
hættir þar. „Ef ég á að tala hjarta mitt
hreint þá hef ég ekki hugmynd um það.
Ég hef áhuga á að vera hér á meðan
starfið ögrar mér en ég ræð ekki endi-
lega mínum næturstað sjálfur.“
Spurður hvort hann sé hræddur
um að verða rekinn segir hann: „Þetta
er átakamikið starf og ef stjórnin vill
á einhverjum tímapunkti reka mig
þá bara gerir hún það. Ég hef engar
áhyggjur af því, ótti við að verða rekinn
rænir mig ekki svefni.
Á mínum starfsferli hef ég yfirleitt
ekki tekið sjálfur meðvitaðar og yfir-
vegaðar ákvarðanir um næstu skref.
Tilviljanir hafa ráðið för. Ég hef fengið
tækifæri og stundum hef ég ákveðið að
grípa þau og stundum ekki. Það væri
seint hægt að segja að þær ákvarð-
anir sem ég hef tekið varðandi minn
starfsferil hafi verið teknar að vel yfir-
lögðu eða ígrunduðu máli. Ef verkefni
ögra mér þá gríp ég gæsina þegar hún
gefst.“
Byrjaði sem afleysingamaður
Það eru um þrjátíu ár síðan Páll hóf
ferilinn sem fréttamaður á RÚV. Áður
hafði hann meðal annars verið af-
leysingamaður á Vísi og blaðamaður
á tímaritinu Iceland Review en fékk
svo starf sem lausamaður við útvarps-
þætti. „Síðan fór ég að vinna sem póli-
tískur fréttamaður og þingfréttamað-
ur á RÚV. Hafi ég einhvern tímann
haft áhuga á að snúa mér að pólitík þá
hreinsaðist ég af því á þeim tíma.
Þegar Stöð 2 var stofnuð árið
1986 var ég fenginn til þess að búa til
fréttastofuna þar. Þar var ég meira og
minna, með hléum, í tuttugu ár. Lung-
ann úr mínum starfsferli hef ég verið í
einkageiranum og ég sá það aldrei fyrir
mér í hillingum að verða útvarpsstjóri
á RÚV.
Skemmtilegast á gólfinu
Haustið 2005 ákvað hann hins vegar
að hætta hjá 365 meðal annars vegna
ákvörðunar um að stofna NFS, sem
hann talar um sem „fyrirbærið NFS“
og hafði aldrei mikla trú á. „Það átti
að færa fréttir Stöðvar 2 og Bylgjunnar
undir þann hatt og ég var andsnúinn
þeirri þróun. Mér fannst þetta vera
tómt feigðarflan og taldi öruggt að
þetta færi á hausinn, sem gerðist
reyndar fyrr en varði og fyrr en ég hafði
spáð fyrir um. Engu að síður var þetta
niðurstaða þeirra sem þá réðu ferðinni
og ég ákvað að hætta á þessu skipi,
taka pokann minn og fara í land. Grá-
glettni örlaganna hagaði því þannig að
á sama tíma tók þáverandi útvarps-
stjóri ákvörðun um að hætta og staða
útvarpsstjóra var auglýst.“
Páll sótti um stöðuna og var ráð-
inn nokkrum mánuðum seinna. „Ég
verð að treysta því að ég hafi þótt hæf-
astur af umsækjendunum, enda sá ég
svo sem ekki aðra sem höfðu meiri eða
fjölþættari reynslu af stjórnunarstörf-
um á fjölmiðlum, þótt margt ágætis-
fólk og góðir samstarfsmenn mínir
hafi sótt um,“ segir Páll.
Þegar þangað var komið hafði
hann borið ansi marga titla sem
tengjast faginu, verið blaðamað-
ur, ritstjóri, þáttastjórnandi, frétta-
maður, fréttastjóri, framleiðslustjóri,
yfirmaður frétta- og dagskrársviðs og
forstjóri. „Ég hafði stjórnað flestu sem
hægt var að stjórna á ljósvakamiðl-
um. Það verður þó að segjast eins og er
að þessi stjórnunarstörf eru ekki það
skemmtilegasta sem ég geri. Skemmti-
legast var að vera óbreyttur frétta-
maður, í því fólst fjölbreytnin. Þú viss-
ir aldrei hvað þú varst að fara að gera
á morgnana og engir tveir dagar voru
eins. Ég heillaðist af því, fannst það
bæði gefandi og skemmtilegt starf.
Og sem fréttamaður stefndi ég aldrei
að því að verða fréttastjóri og þegar ég
varð fréttastjóri stefndi ég aldrei að því
að verða útvarpsstjóri eða forstjóri. Ég
hef aldrei verið með nein slík markmið
heldur hef ég bara reynt að njóta þess
að sinna mínu starfi og vera í þessu
fagi.“
Leið til að brjóta niður múrana
Eins og áður sagði þá er RÚV mikið
bákn og það er ekki hlaupið að því að
komast inn á skrifstofu útvarpsstjóra.
Það er heldur ekki hlaupið að því að
fá tíma með honum, það tók tvær vik-
ur að finna dagsetningu sem hentaði.
Stundum er sagt að því lengra sem fólk
kemst og því ofar sem það er í valda-
stiganum því einangraðra verði það.
„Hættan er fyrir hendi,“ viðurkenn-
ir Páll. „Ég hef verið mjög meðvitaður
um það í þessari stöðu sem ég gegni
núna að það er ákveðin hætta á að ég
einangrist. Áreitið og atgangurinn er
mjög mikill og því er hætt við að ég
reisi þannig múra í kringum mig að
það komist ekkert inn, ekki heldur það
góða, jákvæða og skapandi. Á hverjum
degi er ég meðvitaður um þessa hættu
en held að með því að vita af þessu þá
vinni ég gegn því.“
Ein af ástæðunum fyrir því að Páll
ákvað að verða við þeirri bón að lesa
fréttir var meðal annars sú að brjóta
niður þessa múra sem fylgja starf-
inu á fimmtu hæðinni. „Hér voru
tveir karllesarar og tveir kvenlesarar.
Skömmu eftir að ég tók við sem út-
varpsstjóri datt annar karllesarinn,
Logi Bergmann Eiðsson, snögglega
og fyrirvaralaust úr skaftinu og fór yfir
á 365. Þáverandi fréttastjóri sjónvarps
og framkvæmdastjóri fréttasviðs, Bogi
Ágústsson og Elín Hirst, báðu mig um
að hlaupa í skarðið, enda vanur mað-
ur. Eftir nokkra umhugsun ákvað ég að
gera það því ég sá það sem leið til þess
að vinna gegn þessari einangrun. Það
þvingaði mig niður á gólf nokkrum
sinnum í viku og tryggði ákveðna ná-
lægð við þennan hluta starfseminnar.“
Páll er þó í sjálfskipuðu leyfi frá
lestrinum núna meðal annars vegna
frumvarps um RÚV sem er til umræðu
á Alþingi. „Við þær aðstæður þegar
RÚV er sjálft mikið í opinberri um-
ræðu þá hef ég áður stigið til hliðar og
er í ótímabundnu hléi frá þessu núna.
Gagnrýnin getur verið erfið
Kaffibolli Páls stendur á breiðum armi
leðurstólsins sem hann situr í. Hann
tekur bollann upp, leggur hann aft-
ur frá sér, snýr honum á arminum og
hugsar.
Áður en hann tók við var skrif-
stofa útvarpsstjóra full af húsgögnum
í barokkstíl. Þá sveif annar andi yfir
vötnum og Páll segir að það hafi verið
kominn tími á andlitslyftingu. Núna er
hér leðursófi og skrifborð, hreinni stíll.
Páll kemur sér betur fyrir, dregur
annan fótinn upp í stólinn og segir að
þrátt fyrir allt reyni hann nú að vera
opinn fyrir jákvæðum straumum.
„RÚV hefur afskaplega háan prófíl í
þessu samfélagi og það hafa allir mikl-
ar skoðanir á eiginlega öllu sem við
gerum og líka því sem við látum ógert.
Það er gott að fólki stendur ekki á
sama um það sem við gerum. Það væri
miklu verra ef fólk léti sér það í léttu
rúmi liggja.“
Stundum er erfitt að sitja undir
gagnrýninni, ekki síst þegar hún er
mikil og ómálefnaleg, og jafnvel sett
fram af illum hug. „Það getur haft áhrif
á mig. En ég má ekki láta það fara með
mig eða rífa mig niður. Ég verð bara að
taka það sem getur orðið til gagns og
henda hinu út.“
Órólegur
Síminn hringir og Páll svarar. Á meðan
hann ræðir við manneskjuna á línunni
veiti ég því eftirtekt að á skrifstofu út-
varpsstjóra er slökkt á útvarpinu, sjón-
varpinu og tölvunni. Hér er ekkert sem
dregur athygli Páls frá því sem hann
er að gera, nema kannski fuglarnir
sem flögra fyrir utan. „Ég get ekki gert
tvennt í einu,“ útskýrir hann. „Það er
varla að ég geti hlustað á útvarp og gert
eitthvað annað. Þannig að ég hlusta yf-
irleitt ekki á útvarpið í vinnunni. En ég
fylgist vel með fréttum, eiginlega of vel,
meira en ég kæri mig um,“ segir Páll
sem kveikir ómeðvitað á útvarpinu
þegar fréttirnar byrja að minnsta kosti
fjórum sinnum á dag. „Þetta er gamall
ávani sem ég hef tamið mér, eða óvani.
Ég reyni stundum að streitast á móti
þessu en þá verð ég órólegur.
Ég fer sjaldan í samfellt frí en þá
sjaldan sem ég næ tveimur vikum
samfellt þá er ég farinn að slaka aðeins
á í seinni vikunni. Þá þarf ég ekki að ná
öllum fréttatímum.“
Eftirminnileg veiðiferð
Hann á sér líf utan vinnunnar. „Ég
á fínt líf,“ segir hann, „og alls kyns
áhugamál.“ Þegar hann er inntur eftir
því hver þau séu segist hann til dæm-
is horfa á fótbolta. „Ég hef sérstaklega
gaman af því að sjá ÍBV spila og eins
strákinn minn.“
Páll er þó alveg hættur í boltanum
sjálfur. Formið er ekki eins og það var
hér áður fyrr. „Það sem gerist með
aldrinum er að það verður gjá á milli
þess sem heilinn man og telur að mað-
ur eigi að geta gert, og manni finnst
sjálfum, og þess sem skrokkurinn er
tilbúinn til að framkvæma. Og þá er
hætt við meiðslum,“ segir hann og
hlær. „Ég er seinni til að gera hlutina
en endurminningin segir til um.“
Hann er líka veiðimaður og hefur
síðan hann var smástrákur veitt mik-
ið, aðallega fisk og fugl. Skemmtilegast
er að veiða lunda úti í Bjarnarey en þar
hefur ekki mátt veiða síðustu tvö ár út
af ástandi lundastofnsins.
Einu sinni fór hann á hreindýra-
veiðar og skemmti sér vel svo hann
fór aftur. Það var ekki jafn ánægju-
leg reynsla. Hann skaut stóran tarf
sem drapst ekki strax svo Páll þurfti
að skjóta hann aftur. „Þegar ég kom
að honum horfði hann á mig með
þessum stóru fallegu augum og mér
fannst þessi spurning vera í augun-
um á honum: „Þurftir þú endilega að
skjóta mig?“ Ég svaraði því þannig að
ég hef ekki farið á hreindýraveiðar síð-
an. Þetta var í fyrsta og eina skiptið
sem ég hef fengið samviskubit í veiði.
Þetta augnablik kallaði fram þessa til-
finningu um að æ, ég hefði ekki átt að
skjóta hann.“
Auk þess að horfa á fótbolta, fara á
veiðar og lesa mikið hittir Páll félaga
sína tvisvar í mánuði yfir veturinn og
reynir að máta þá, þótt hann segist
tefla meira af vilja en getu.
Betra líf án áfengis
Þar fyrir utan reynir hann að fara
tvisvar sinnum í viku á fundi AA-sam-
takanna. Nú eru liðin ellefu ár síðan
hann hætti að drekka, hann man alltaf
daginn sem hann fór í meðferð og
finnur fyrir gleði þegar hann man hvar
hann var þá og sér hvert hann er kom-
inn núna. Nú er liðinn sá tími að hann
þurfi að hefja daginn á því að rifja upp
hvað var sagt eða gert í gærkvöldi og
vonast til þess að það hafi ekki verið
neitt óþægilegt. „Viðskiptajöfnuðurinn
var orðinn óhagstæður og leiðindin
og vanlíðanin sem fylgdi drykkjunni
orðin meiri en gleðin og vellíðanin.
En það voru alls kyns flóknari ástæður
fyrir því að ég ákvað loks að hætta að
drekka en ég var búinn að hugsa tals-
vert um þetta.“
En eftir öll þessi ár mætir hann enn
á fundi og reynir að vinna að því að
verða betri maður. „Eftir að ég hætti að
drekka varð lífið skilvirkara, heillegra
og betra. Þetta er heilla líf.“
Stríðið við skapsmunina
Hann er alltaf að læra og vonast til þess
að verða aðeins skárri maður í dag en
í gær. „Það er samt alltaf vesen. En það
er leiðinlegt að vera ósáttur við sjálfan
sig. Ég verð einhvern veginn að vera
sáttur við sjálfan mig. Þegar allt kemur
til alls þá held ég að tilgangurinn með
þessu öllu saman sé fyrst og fremst að
vera sæmilegur maður.“
Hlæjandi viðurkennir hann þó að
hann sé alltaf ósáttur við eitthvað í
eigin fari. Eitt af því sem honum hef-
ur reynst erfitt að vinna með er reiðin.
Hann á það til að vera fljótur upp og
reiðast. „Ég vona að ég sé að skána, ég
var verri einu sinni eða það segi ég alla-
vega við sjálfan mig til þess að hugga
mig, að þetta sé að skána en stundum
er þetta slæmt. Ég snöggreiðist út af
einhverju sem var ekkert alvarlegt og á
í eilífðarstríði við skapsmunina. Það er
mitt prívatstríð sem ég heyi á hverjum
degi. En mér gengur ágætlega,“ segir
hann en dregur það glottandi til baka,
„það er kannski fulldjúpt í árinni tek-
ið að segja að mér gangi ágætlega. En
mér gengur betur en áður.“
Ekki láta ræna þig gleðinni“
Eins og hann segir sjálfur er hann í það
minnsta ekki sekur um að nota reiðina
vísvitandi sem stjórnunartæki. „Sumir
sem ég þekki nota reiðina sem stjórn-
unartæki, meðvitaða og yfirvegaða
reiði þar sem þeir brýna sig og hvessa
þegar það hentar. Það hef ég allavega
aldrei gert. Mín reiði er alvöru reiði. Ég
nota hana ekki til þess að stjórna öðr-
um. Allavega ekki meðvitað.
En ég er sekur um að skapsmunirn-
ir eru oft aðeins of miklir. Lítilsháttar
hlutir geta farið í taugarnar á mér og ég
get tekið það út á fólki. Sem betur fer er
það orðið mjög sjaldgæft að reiðin sé
svo hömlulaus að ég öskri á fólk, þótt
það hafi komið fyrir og ég man eft-
ir nokkrum skiptum þar sem ég gerði
það og þótti það vandræðalegt,“ segir
hann hreinskilinn.
Annars er ég á því að glaðværð sé
stórlega vanmetinn þáttur í mannlegu
fari. Ég held að glaðværðin sé mikil-
vægasti eiginleikinn í fari fólks, mikil-
vægari en til dæmis greind. Af því að
þér líður mikið betur í nálægð við glað-
vært fólk en annað fólk, sama hversu
gáfað það er.
Þetta er spurning um að passa sig
á því að láta annað fólk ekki stjórna
líðan sinni. Einn vinur minn orðaði
það svo vel þegar hann sagði að mað-
ur ætti ekki að láta ræna sig gleðinni.
Það er nákvæmlega málið. Maður á
ekki að láta ytri aðstæður, vinnuna eða
ummæli annarra, ræna sig gleðinni.
Ég reyni að hafa það í huga. Stundum
þegar ég finn pirring vaxa loka ég aug-
unum og endurtek í sífellu; „ekki láta
þetta ræna þig gleðinni“, og stundum
tekst það. Stundum þarf ég líka að fara
með æðruleysisbænina,“ segir hann
hlæjandi. „Það skiptir hvað mestu máli
í lífinu að halda í gleðina sama hvað
gengur á. Þannig að ég get kannski
sagt að mitt persónulega markmið sé
að vera glaður.“ n
Alvarlegar ásakanir Páll segir að stundum sé mannfyrirlitningin í þeim ásökunum sem bornar eru á RÚV svo mikil að það tekur engu tali.
m
y
n
d
S
iG
tr
y
G
G
u
r
A
r
i
„Í þessari stöðu sem ég
gegni núna er ákveðin
hætta á að ég einangrist