Dagblaðið Vísir - DV - 18.01.2013, Síða 41

J
öklarnir hafa alltaf haft mikil áhrif
á mig. Alveg frá því ég gisti fyrst
í tjaldi með frænku minni við
Snæfellsjökul sem barn. Núna er
sá jökull smám saman að hverfa,
segir rithöfundurinn og leikkonan
Bergljót Arnalds sem ferðast þessa
dagana um uppi á og undir jöklum til
að safna hljóðum íss og vatns fyrir nýtt
tónverk sem hún er að semja.
Safnar náttúruhljóðum
„Jöklarnir eru að bráðna, brotna og
breytast í rennandi vatn. Ég hef verið
að safna náttúruhljóðunum sem því
fylgja með því að klífa jökla og fara inn
í ís- og hraunhella. Tónverkið verð-
ur svo notað til að vekja athygli á feg-
urð jöklanna annars vegar og þeim
breytingum sem eru að eiga sér stað
hins vegar. Jöklarnir eru okkar vatns-
bankar, þeir eru mikilvægasta auðlind
mannkyns. Við lifum ekki án vatns,“
segir Bergljót.
Við upptökurnar hefur hún not-
ið aðstoðar ýmissa aðila úr ferða-
þjónustunni og einnig hefur hún
unnið með hljóðmeistaranum Baldri
Jóhanni Baldurssyni ásamt fleiri góð-
um tónsmiðum auk þess sem hún
vinnur náið með ljósalistamann-
inum Jack Hattingh. „Við ætlum að
halda sýningu á Svínafellsjökli þar
sem hluti af jöklinum verður lýstur
upp í takt við tónlistina sem ég er að
semja til að vekja athygli á málstaðn-
um. Nú vinnum við hörðum höndum
að því að sýningin verði í september
en til þess þurfum við fleiri fjárfesta.
Næsta skref er að fá meira fjármagn.
Ef það tekst gerum við þetta í haust,“
segir Bergljót sem er einn af fjórum
stofnaðilum félagsins Vox Naturae
sem hefur það að markmiði að vekja
athygli á jöklum og ís.
Hryggbrotnaði fyrir ári
Bergljót slasaðist illa fyrir ári þegar
hún datt af hestbaki og hryggbrotn-
aði á tveimur hryggjaliðum. Það er
því með ólíkindum að núna, ári síð-
ar, sé hún komin upp á jökul og farin
að skríða inn um lítil op til að komast
að leyndardómum íslenskra íshella.
„Ég veiktist mikið í kjölfar hryggbrots-
ins, fékk langvarandi lungnabólgu og
það var greinilegt að slysið hafði mikil
áhrif á mótstöðuna. Það tók því tíma
að byggja sig upp og ná orkunni til
baka en ég fór af stað um leið og ég
treysti mér til,“ segir
Bergljót sem finnur ennþá fyrir
brotinu. „Ég má vera innilega þakklát
fyrir að geta gengið og vera á lífi. Fyrsta
ferðin eftir slysið var í helli sem heitir
Búri og er á Reykjanesi. Þá þurfti ég að
troða mér inn um lítið gat og þar sem
ég er haldin mikilli innilokunarkennd
var þetta talsverð reynsla. Við fórum
niður fáeina metra ofan í jörðina þar
til við komum inn í kílómetra langan
helli. Í fyrsta hlutanum voru grýlu-
kerti og frost á steinum svo maður
var ekki bara að ganga í myrkri held-
ur líka hálku. Þetta var mikil áskorun
fyrir bakið. En það var alveg mögnuð
tilfinning að koma inn í þennan heim
sem hefur verið til svo lengi, ósnort-
inn þarna undir.“
Magnaðir en hættulegir
Bergljót segir þróunina alvarlega
þegar kemur að bráðnum jökla en að-
spurð tekur hún ekki afstöðu til þess
hvort sú þróun sé alfarið af manna-
völdum eða eigi sér náttúrulegar
skýringar. „Það eina sem ég veit er að
þessi þróun á sér stað og við þurfum
að bregðast við því. Hvernig ætlum
við sem mannkyn að lifa saman þegar
þessar breytingar hafa orðið? Jöklarn-
ir eru magnaðir en um leið hrikaleg-
ir og hættulegir. Þeir eru svolítið eins
og lifandi vera sem hreyfist, stynur og
andar. Það er gaman að hugsa til þess
að við sjálf erum 60–70 prósent vatn
og eigum því heilmikið sameiginlegt
með jöklunum,“ segir hún brosandi að
lokum.
Nánar má fræðast um félagasam-
tökin Vox Naturae á heimasíðu þeirra
voxnaturae.org
indiana@dv.is
Lífsstíll 41Helgarblað 18.–20. janúar 2013
Rannsóknir sýna að notkun sykurlauss Extra eykur
munnvatnsframleiðslu, jafnar sýrustig, heldur
tönnunum hreinum og stöðvar sýklaárásir á þær.
Extra minnkar upptöku hitaeininga og dregur
það úr streitu í amstri hversdagsins.
Safnar hljóðum
íss og vatns
n Bergljót Arnalds komin aftur af stað ári eftir hryggbrot
Indíana Ása Hreinsdóttir
blaðamaður skrifar indiana@dv.is
Heppin að ekki
fór verr Bergljót
hryggbrotnaði fyrir ári.
Mynd/EggErt JóHannESSon
ofan í Búra Bergljót fór í sína fyrstu ferð
eftir slysið ofan í hellinn Búra á Reykjanesi þar
sem hún þurfti að troða sér inn um lítið gat.
Inni í íshelli
Bergljót segir það
magnaða tilfinningu
að koma inn í heim
sem hafi verið svo
lengi ósnortinn undir
jörðinni. dV Mynd/gréta S.
guðJónSdóttIr