Dagblaðið Vísir - DV - 21.01.2011, Blaðsíða 28

28 | Viðtal 21.–23. janúar 2010 Helgarblað
E
ivør Pálsdóttir er færeysk, fædd
í Götu, sem er fimm hundruð
manna þorp á Austurey.
Þar ólst hún upp á músík-
ölsku heimili foreldra sinna, ekta
sveitabæ að hennar sögn, og lék sér
frjáls og áhyggjulaus í fallegri og villtri
náttúru. Á heimili hennar var ekki
sjónvarp og þar var henni skemmt
með söng, kvæðum og rímum.
„Við vorum nánast alltaf úti að
leika okkur,“ segir Eivarar frá. „Við
lékum okkur í fjallinu, við ána í hlíð-
inni, fjörunni og hvar sem við vildum
í fyllsta öryggi, frelsið sem ég upplifði
fylgir mér fram á fullorðinsárin. Börn
þurfa ekki leikföng eða sérhannaða
afþreyingu, ímyndunarafl þeirra er
sterkt og það er hollt fyrir þau að læra
að beita því. Þetta vissi mamma vel
og vildi aldrei leyfa okkur að horfa á
sjónvarp, hún var ákveðin í því að við
krakkarnir nýttum tíma okkar á annan
hátt og ég kvartaði aldrei því ég hafði
mjög gaman af því að finna upp á ein-
hverju sjálf. Ég var alltaf að búa mér til
ævintýraheima og náttúran býður síð-
an líka upp á ævintýri í sjálfu sér.“
Ólst upp við kvæði og söng
Eivør segir að kvæðahefðin sé sterk og
lifandi í Færeyjum og hún ólst upp við
hana á heimili sínu.
„Ég átti langömmu sem bjó í
Fuglafirði, þangað fór ég oft að heim-
sækja hana og hún söng mikið fyrir
mig gamlar færeyskar vísur og kvæði.
Pabbi sagði mér líka alltaf sögur á
kvöldin sem hann samdi á staðnum
og söng fyrir mig kvæði hvert einasta
kvöld. Það þurfti mikið að hafa fyr-
ir mér til að koma mér í ró á kvöldin,“
bætir hún við og hlær.
Vinur foreldra sinna
Faðir Eivarar, Páll, vinnur á skrif-
stofu færeysks olíufyrirtækis og móð-
ir hennar, Sædís, er kennari. Eivør á
tvo hálfbræður, Magnus og Erling,
og tvær yngri systur, Elisabetu og El-
inborgu, en um þær hefur hún sam-
ið lag.
Hún er náin fjölskyldu sinni og er
mikill vinur foreldra sinna. „Mamma
er mikil ævintýrakona sem elskar að
syngja. Hún kennir í skólanum í Götu
og sérhæfir sig í stuðningskennslu fyr-
ir börn með sérþarfir og pabbi skrifar
ljóð og er mikill kvæðamaður. Bæði
mamma og pabbi eru listræn og ég hef
alltaf litið svolítið upp til þeirra, hvern-
ig þau hugsa og lifa lífinu. Mamma
hefur kennt mér mikið í söng, ég býst
við að hæfileikana hafi ég frá henni og
áhugann á kvæðum og rímum frá föð-
ur mínum, ömmu og langömmu. Það
er alltaf ómur af þessari hefð í tónlist
minni og það er vegna þess að hún er
stór hluti af mér.“
Fór í fyrsta tónleika-
ferðalagið 12 ára
Tónlistin og söngurinn varð snemma
allsráðandi í lífi hennar en hún var
aðeins tólf ára að aldri þegar hún fór í
söngferðalag til Ítalíu með færeyskum
karlakór. Hún segir förina hafa ver-
ið hið mesta ævintýri. „Minn stærsti
draumur var þá að verða söngkona en
þegar ég upplifði það að koma fram og
syngja fyrir fólk, þá kviknaði hreinlega
bál innra með mér og draumurinn
varð að þrá. Ég einsetti mér að gera
sönginn að ævistarfi.“
Og það gerði hún svo sannarlega.
Aðeins þrettán ára kom hún fyrst fram
í færeysku sjónvarpi og heillaði sam-
landa sína með söng og það sama ár
vann hún færeyska söngvakeppni,
Færeyska söngfuglinn. Hún segist
hafa verið mjög efins um að keppa
í söng. „Söngur er fyrir mér hjart-
ans blóð og í honum er ekki hægt að
keppa. Vinkona mín taldi mig hins
vegar á að taka þátt í þessari keppni og
það var skynsamlegt af henni því að
ferill minn fór af stað.“
Þéttur og blómlegur ferill
Unglingsárin voru skemmtilegur tími
í lífi Eivarar. „Að sjálfsögðu þurfti ég
að finna mig eins og aðrir en það gekk
stóráfallalaust og án þess að ég skað-
aði vináttuna við foreldra mína. Með-
an ég var svona ung og var að koma
fram seint um helgar á börum fylgdi
mamma mér eftir. Öðrum ungling-
um hefði ef til vill fundist það skelfi-
lega pínlegt en mér fannst það æðis-
legt og þægilegt að hafa hana hjá mér.
Hún sagði mér hvað var flott og hvað
ég gæti gert betur næst og það var eitt-
hvað öryggi fólgið í því að hafa hana
þarna hjá mér.“
Hlutirnir gerðust hratt hjá hinni
ungu Eivøru og móðir hennar gat ekki
fylgt henni eftir mikið lengur. Fimmt-
án ára gekk hún til liðs við hljómsveit-
ina Clickhaze. Ári seinna, eða árið
2000, kom fyrsta hljómplata henn-
ar út, Eivør Pálsdóttir. Það var síðan
árið 2002 sem Eivør fór til Reykjavíkur
í tónlistarnám.Hingað var henni boð-
ið af íslenskum söngkennara og hún
þáði fegin boðið. Hér festi hún rætur
um nokkurra ára bil, varð aðalsöngv-
ari djasshljómsveitarinnar Yggdras-
ill, samdi tónlist með félögum sín-
um í Clickhaze og túraði með þeim
um Norðurlönd. Önnur sólóplata Ei-
varar var Krákan. Fyrir hana var Ei-
vør tilnefnd til Íslensku tónlistarverð-
launanna í þremur flokkum árið 2003
og hlaut verðlaun sem besti söngvari
og besti flytjandi ársins. Þriðja platan
kom út árinu seinna og kallaðist ein-
faldlega Eivør. Árið 2007 gaf hún út
plötuna Mannabarn en nýjasta plata
hennar kom út í maí í fyrra og ber
nafnið Larva.
Beislar orku í söng
Talið berst að tilfinningaríkum söng
Eivarar. Hvernig nær hún þessari inni-
legu tengingu?
„Ég er svolítið opin manneskja og
fyrir mér er músík þerapía. Hún er
heilandi. Þegar ég er á sviði þá sleppi
ég öllum hugsunum sem ég hef í
hausnum og er 100 prósent á staðn-
um í því lagi sem ég er að flytja og með
fólkinu sem er að hlusta. Ég gríp þá
orku sem ég finn frá umhverfinu og
hlustendum og næ að vera eitt með
salnum. Ég trúi því að þegar þú ert að
gera eitthvað sem þú ert í essinu þínu
við að gera, eða hefur gáfu til, þá getir
þú notað alla strauma sem þú finnur
fyrir á jákvæðan hátt. Tónlistin gerir
mér það kleift. Hún er tilfinningar sem
koma út í tónum og hljóðum.“
En gerir þú þetta líka í hversdegin-
um þá?
Eivør hlær og hristir höfuðið. „Nei,
mér tekst það ekki jafnoft. Þegar ég
er á sviðinu er ég heil. Ég er laus við
hversdagslegar áhyggjur og er alveg
frjáls. Það er þess vegna sem ég get
ekki hugsað mér að vera án tónlistar.
Hún er mér lífsnauðsynleg. Mér finnst
ég samt alltaf mjög jarðtengd og mér
líkar að lifa lífinu á sama hátt og flyt
tónlistina, í frelsi.“
Heilluð af myrkri
„Nýja platan mín, Larva, er allt öðru-
vísi en aðrar plötur mínar, stemning-
in á henni er myrkari en á sama tíma
er hún líka full af andstæðum. Ég
er hrifin af hugsuninni um jafnvægi
ljóss og myrkurs, hún gefur mér inn-
blástur. Ljós og myrkur geta ekki verið
án hvort annars og við verðum öll að
ganga í gegnum lífið með því að læra á
hvort tveggja og út á það gengur plat-
an.“
Syngur aldrei sama lagið tvisvar
Eivør segir að sér þyki erfitt að vinna í
stúdíói. Hún vill flytja lögin á lifandi og
síbreytilegan máta.
„Mér finnst öðruvísi að fara í stúd-
íó og syngja eitthvert lag fimmtíu sinn-
um. Það virkar ekki fyrir mig. Kannski
má líkja þessu við upplifun leikara af
sviðsleik og því að leika í kvikmynd-
um. Fyrst er gítarinn tekinn upp, svo
bassinn og svo söngurinn eina línu í
einu og þá finnst mér alltaf lífið í lag-
inu deyja. Mér finnst best að syngja
lagið á staðnum og svo er kannski
hægt að laga eitthvað eftir á. Ég syng
sama lagið aldrei eins. Ef ég syng lag
aftur þá er alltaf komið eitthvert nýtt
ský á himininn og þá er allt breytt. Ég
nota svo mikið núið þegar ég syng.“
Enginn dagur eins
En hvernig er þá dæmigerður dagur
hjá Eivøru? Eru þeir þá nokkuð hver
öðrum líkir? Hún skellir upp úr. „Nei,
mikið rétt, enginn dagur er eins. Líf
mitt er svolítið í ferðatösku því ég er
á eilífu flakki. En þegar ég næ að vera
heima, kannski meira en viku í senn,
þá elska ég að hafa það huggulegt.
Ég kaupi kerti, fylli ísskápinn af góð-
um mat og held kannski matarboð.
Ég eiginlega held svona litla hátíð fyr-
ir heimilið til að fagna því að ég eigi
slíkt,“ segir hún og hlær.
Eivør segist aldrei vakna snemma
á morgnana. „Ég vakna aldrei fyrir
klukkan 10,“ segir hún og minnir svo
blaðamann á að hann hafi einmitt
hringt í hana fyrir klukkan 10 þennan
sama dag. „Þú vaktir mig,“ segir hún
og hlær. „Ég man varla eftir símtalinu.
Ég reyni samt að hafa smá reglu á
lífinu, hvort sem ég er heima eða í út-
löndum. Hvernig ég byrja daginn til að
mynda og svo stunda ég einnig jóga
alla daga um miðjan daginn og það
gefur mér ákveðna festu.
Reglan er holl og ég finn að ég þarf
á henni að halda þegar ég er á miklu
flakki. En ekki of mikið því þá fer mér
að leiðast. Ég er vön því að lifa þannig
að enginn dagur er eins.“
Með ruslapokann í skólann
„Ég er líka óhemjugleymin og utan
við mig,“ segir Eivør. Hún segist eiga
ferlega bágt með að vera stundvís og
eiga bágt með að skynja tíma og finn-
ur lyklana stundum á óvenjulegustu
stöðum, svo sem inni í ísskáp eða bara
alls ekki. Hún segir þetta þó hafa batn-
að með aldrinum.
„Ég hef lagast mikið og lengi má
læra. Þetta er hins vegar óneitanlega
hluti af mér, að vera með höfuðið uppi
í skýjunum. Ég get til dæmis sagt þér
sögu frá því þegar ég var lítil. Ég hafði
komið heim í hádeginu til að fá mér
hádegisverð. Á leiðinni aftur í skólann
bað mamma mig að fara út með ruslið
sem ég og gerði. Ég gekk svo í skólann,
raulandi lítið lag að mig minnir, og það
var ekki fyrr en ég var komin þangað
að ég áttaði mig á að í stað skólatösk-
unnar hélt ég á ruslapokanum. Skóla-
töskunni hafði ég hent í ruslið.“
Yfir sig ástfangin
Eivør og kærasti hennar, Tróndur
Bogason, búa í Kaupmannahöfn.
Henni finnst gott að búa þar því það-
an er auðvelt fyrir hana að ferðast um
heiminn. Hún segist vera yfir sig ást-
fangin.
„Kærastinn er svolítið eins og ég en
hann á dóttur svo hann er vanur því
að vakna með henni. Ég gæti líklega
vakað enn lengur og sofið enn lengur
fram eftir ef ekki væri fyrir hann.“
Beðin um að lýsa kærastanum
segir hún hann vera hlýja og jarð-
bundna manneskju sem hafi verið
henni afskaplega góður.
„Tróndur er mikill Færeyingur,“
segir Eivø og hlær. „Þetta er tiltölulega
nýtt samband en það er ár síðan við
kynntumst. Hann er mjög rólegur og
okkur líður afar vel saman.“
En hvað er það að vera mikill Fær-
eyingur?
„Færeyingar eru jarðbundnir en
samt sem áður svolítið í eigin heimi.
Þeir eru líklega þöglir en vinalegir
og þeim finnst gaman að taka á móti
gestum eins og Færeyingar. Það er fínt
að geta verið með einhverjum án þess
að þurfa ávallt að vera að skilgreina sig
í sögum og samtölum. Við erum bara
og það er frábært.“
En er Eivør ekkert dramatísk?
„Jú, hvort ég er, ég er mikil tilfinn-
ingavera og get alveg búið til drama.
En það er ekki mikið drama í sam-
bandinu. Ég er opin og ekki hrædd
við að sýna tilfinningar. Þær eru svo
mikill hluti af lífinu að mér finnst eng-
in ástæða til að fela þær.“
Lifir sátt í núinu
Rétt eins og Eivør nýtir núið til hins
ýtrasta á sviði, þá lifir hún sátt í því.
„Ég er rosalega ánægð með það
sem ég hef. Ég á mjög erfitt með að
plana framtíðina eða skipuleggja of
langt fram í tímann en mér líður mjög
vel með líf mitt eins og það er núna,“
Eivør Pálsdóttir er bæði bæði gleymin
og dreymin og hefur farið með poka fullan
af rusli í skólann í stað skólatösku. En á
sviðinu verður hún ógnarsterk og heil og
getur beislað þá orku sem er í kringum
hana í tilfinningaríkan söng. Söngurinn
er henni lífsnauðsynlegur. En hún syngur
aldrei sama lagið tvisvar og í lífi hennar
hefur enginn dagur á sér sama brag. Eivør
settist niður með Kristjönu Guðbrands-
dóttur og sagði henni frá hversdeginum,
söngnum, æskunni í Færeyjum, ástinni og
skelfilegum atburðum síðastliðið sumar
þegar íslenskur karlmaður fékk hana á
heilann og hrellti hana og fjölskyldu hennar.
„Hann trúði því að
við værum í sam-
bandi blessuðu af Óðni
og að vinir mínir og fjöl-
skylda stæðu í vegi fyrir
því að það samband væri
fullkomnað.
Lætur óttann
ekki stjórna sér