Dagblaðið Vísir - DV - 26.09.2014, Síða 33

Helgarblað 26.–29. september 2014 Fólk Viðtal 33
hafi ekki endilega verið það sem
hann stefndi að. „Ég var svo heppinn
að fá vinnu strax eftir skóla, það var
kallað í mig í Þjóðleikhúsið. Sveinn
Einarsson sá til mín og ég gekk til
liðs við leikhúsið. Grín kom við sögu
í fyrstu leikritunum mínum og það lá
ágætlega fyrir mér. Kannski fékk ég
þess vegna þennan stimpil á mig.“
Frægð og frami
Siggi var fastráðinn í Þjóðleikhúsinu
í heil 25 ár, en samt hefur hann fund­
ið tíma til að sinna öðrum verkefn­
um. Hann sló rækilega í gegn í kvik­
myndinni, Land og synir, eftir Ágúst
Guðmundsson, sem kom út árið
1980. „Ég var kannski bara réttur
maður á réttum stað. 1978 eða 1979
er Land og synir gerð, en ásamt Óðali
feðranna og fleirum, hefur hún ver­
ið kennd við íslenska kvikmynda­
vorið. Hún vakti mikla athygli á
kvikmyndagerð og braut ísinn fyr­
ir komandi kvikmyndagerðarmenn.
Ég er auðvitað mjög stoltur að hafa
fengið að taka þátt í þessu ævin­
týri. Það er gaman að fá að vera einn
pínulítill hlekkur í því. Ég er grobb­
inn af því.“
Land og synir sló í gegn og stór
hluti þjóðarinnar sá Sigga Sigurjóns
leika Einar. Einungis 25 ára var hann
því orðinn þjóðþekktur maður. „Það
var auðvitað eitthvað sem ég hafði
aldrei kynnst áður og var alveg nýtt
fyrir mér. En fljótlega fór ég svo að
vinna í sjónvarpi og kom fram í ára­
mótaskaupinu. Það var eins og núna,
hálf þjóðin horfði á þetta. Þannig að
það verður ekki hjá því komist að
fólk þekki mann í sjón í það minnsta.
Það hefur fylgt mér að fólk veit svona
sirka hver ég er, það hefur séð mig
einhvers staðar. Það hefur aldrei
böggað mig neitt, eða haft áhrif á
mig að ég held. Þetta er bara partur
af mínu starfi og ég vona að það hafi
ekki stigið mér til höfuðs.“
Ferillinn hefur verið ansi magn­
aður: frá Landi og sonum í gegnum
ranghala Hálsaskógar inn á Spaug­
stofuna og til Afans. En hefur Siggi
Sigurjóns alltaf verið sáttur við það
sem hann hefur látið frá sér. „Ég
er ekki þessi fullkomnunarsinni.
Ég er ekki smámunasamur maður,
hvorki í prívatlífinu né í listinni. Ég
læt berast eftir mínu innsæi og ég
hef lært að treysta því. En mér hef­
ur alls ekki alltaf tekist vel upp, ég á
alveg fullt af rosalegum bommert­
um sem ég hefði alveg viljað vera án,
en kannski þegar uppi er staðið voru
þær nauðsynlegar. Maður horfir á
verkið og segir: klaufi var ég að gera
þetta ekki svona eða svona. En það
hangir ekkert lengi í hausnum á mér.
Enda væri það alveg vonlaust, mað­
ur á bara að reyna að læra af mistök­
um og taka næsta verkefni fyrir.“
Siggi er kvæntur Lísu C. Harðar­
dóttur, sem starfar sem leið­
beinandi á leikskóla, og hef­
ur hún stutt hann í gegnum
allan leiklistarferilinn. „Við
kynntumst í Hafnarfirðin­
um að sjálfsögðu. Ég leita
ekkert út fyrir bæinn með
það frekar en annað. Það var
bara um það leyti sem ég var
að útskrifast. Hún varð bara
að sætta sig við það, „vær så
god“. Það var ábyggilega ekk­
ert auðvelt á tíðum, ég tala
nú ekki um svona fyrstu árin
þegar það var mikið að gera
og miklar fjarvistir. Það þurfti
auðvitað að venja heimilislíf­
ið við það, öll þessi kvöldvinna
og helgar vinna og aldrei heima
þegar aðrir voru í fríi, en við
þurftum bara að breyta og
maður lærir að lifa með því.
Laugardagskvöldin færast bara
yfir á þriðjudagskvöld og allir
fatta að það er alveg jafn gott.
Börnin ólust náttúrlega upp við það
að pabbi væri alltaf í barnaleikritum
og leikandi öll kvöld. Það varð bara
fljótt partur af okkar lífi og allir mjög
sáttir við það.“
Spaugstofan – búin í bili
Siggi hefur leikið í á þriðja tug kvik­
mynda og ótal leikrita, en þekkt­
astur er hann þó líklega fyrir þátt
sinn í Spaugstofunni. Þar hefur
hann þróað og gert frægar persónur
á borð við lögguna Grana, Ragnar
Reykás og Kristján Ólafsson. Spaug­
stofan hefur verið vikulegur gestur
á sjónvarpsskjáum Íslendinga, með
hléum, í nánast 25 ár. Þátturinn hef­
ur verið í sýningum á Stöð 2 undan­
farin ár, en verður ekki framleiddur
áfram. „Hún er búin í bili getum við
sagt. En hún verður aldrei alveg búin
því að við erum svo miklir félagar og
höldum hópinn. Við erum alltaf að
bralla eitthvað og við erum ekkert
að gefast upp. Þetta hefur verið frá­
bær tími, en allt hefur sinn tíma, líka
við. Sumum fannst við vera of lengi
en sumum fannst við vera of stutt og
vildu hafa okkur áfram. Það er bara
lífsins gangur, maður kemur í manns
stað. En við erum ekkert búnir að
segja okkar síðasta.“
Spaugstofan var um árabil helsti
spéspegill þjóðarinnar, sem gerði
óspart grín að valdhöfum og atburð­
um líðandi stundar. Siggi viðurkenn­
ir að oft hafi fólk tekið grínið nærri
sér. „Já, við höfum fengið mjög hörð
viðbrögð. Mörgum þótti við oft vera
alveg á grensunni, jafnvel fara út
fyrir gráa svæðið. Það var hins vegar
aldrei tilgangurinn í sjálfu sér að
meiða eða særa fólk, það hefur ekk­
ert upp á sig. En hins vegar á svona
fyrirbæri að vera ögrandi afl sem
notar kómíkina sem vopn. Það þarf
alveg að vera á gráu svæði, öðruvísi
er ekkert varið í þetta. Við viljum
ekki fara yfir strikið, en það er gam­
an að dansa nett á línunni og svo má
misstíga sig annað slagið,“ segir Siggi
kíminn.
Hann viðurkennir einnig að fólk
í valdastöðum hafi oft verið ósátt og
jafnvel haft í hótunum við þá. „Þær
hafa alveg komið beinar og óbein­
ar. Við höfum svo sem aldrei feng­
ið það beint í andlitið. En við eigum
eftir að segja þessa sögu frá orði til
orðs innan tíðar. Með hvaða hætti,
get ég ekki alveg upplýst hér og nú,
en þetta er merkileg saga. Grínið
er kannski skörpustu gleraugun –
beittasti hnífurinn er háðið. Eins
og mannkynssagan segir okkur.
Við höfum fengið útrás í gegnum
Spaugstofuna og reynt að koma
víða við.“
Hann segist hafa sterkar póli­
tískar skoðanir þó að hann gefi þær
ekki beint upp. „Við erum jú bara
prívatmanneskjur sem lifum okk­
ar prívatlífi og höfum þess vegna
alveg skoðanir á stjórnvöldum og
því sem er að gerast á Íslandi. Grín­
ið er ákveðið aðhald. Við erum að
berja í borðið. Þetta er okkar að­
ferð, og höfum kannski stundum
verið, leyfi ég mér að segja, mál­
pípa sumra. Fólk gat tekið undir
með okkur. Ég hef alveg mína sýn
á lífið og tilveruna. Það breytist frá
degi til dags, en mér líkar ekki sumt
og líkar annað.“
Hann segist þó aldrei hafa velt
því fyrir sér að taka þátt í hefð­
bundnu stjórnmálastarfi, „en ég vil
hafa mína skoðun á því og á að hafa
mína skoðun á því. Maður á ekkert
að kyngja öllu. Þetta var bara tæk­
ið sem okkur áskotnaðist og við
höfum reynt að nýta okkur það al­
veg til hins ýtrasta, ekki bara til að
koma okkar prívatskoðunum á
framfæri heldur vonandi skoðun­
um fleiri.“
Ástæðan fyrir langlífi Spaugstof­
unnar er kannski fyrst og fremst
hversu samheldinn hópurinn er. „Við
erum svo lánsamir að við erum mjög
ólíkir einstaklingar. Það eru átök, en
í rauninni bara jákvæð átök. Okkur
lætur mjög vel að vinna saman. Það
er eitthvað samband á milli okkar
sem hefur orðið til þess að það í raun­
inni slitnar ekki slefið á milli okkar.“
Hann endurtekur að Spaug­
stofumenn séu hvergi nærri hætt­
ir. En af hverju að vera að vasast í
þessu fram eftir aldri, er kannski
bara enginn verðugur arftaki í grín­
inu? „Jú, jú, það er alveg fjöldi fólks.
Það hefur reyndar enginn tekið upp
merki Spaugstofunnar og enginn
sambæri legur þáttur komið fram.
Og mér finnst full nauðsyn á því að
það sé einhver svona þáttur í gangi.
Hann þarf ekkert að heita, eða vera
Spaugstofan. Þetta þarf ekkert að
vera við, en þetta mótvægi finnst
mér mjög nauðsynlegt.“
Tekur afahlutverkið alvarlega
Siggi eignaðist sitt fyrsta barnabarn
árið 2006 en hefur síðan þá eignast
þrjú til viðbótar. Hann segist taka
þetta nýja hlutverk sitt í lífinu alvar­
lega, raunar braut hann heilann svo
mikið um það að hann endaði á því
að setja upp leiksýningu í Borgar­
leikhúsinu um það að vera afi fyrir
nokkrum árum. Nú hefur kvikmynd
byggð á leikritinu verið frumsýnd.
Bjarni Haukur Þórsson leikstýrir og
skrifar handritið ásamt Ólafi Egils­
syni. Samstarfið hófst þegar Siggi
leikstýrði Bjarna í einleiknum Hell­
isbúanum, og síðar unnu þeir saman
að Pabbanum. „Þegar við vorum að
vinna Pabbann, benti flest til þess að
ég væri að verða afi og að ég væri far­
inn að eldast líka, að ég væri kom­
inn á miðjan aldur. Við fórum að
ræða um að þetta væri verðugt við­
fangsefni: Hvað gerist í lífi miðaldra
manna? Það eru miklar breytingar
sem felast í því að verða afi og svo
framvegis. Við spjölluðum mikið um
þetta, en Bjarni er maður sem læt­
ur verkin tala svo hann tók sig til og
skrifaði einleik. Svo það var ekkert
elsku mamma með það, nú varð Siggi
Sigurjóns að leika Afann og Bjarni að
leikstýra. Þetta var fyrsti einleikurinn
sem ég lék í. Nú þurfti ég að læra
hundrað blaðsíður og standa einn á
sviðinu, sem var mjög erfitt, en þegar
upp var staðið var þetta eitthvað
það skemmtilegasta sem ég hef gert
á mínum ferli. Ég naut hverrar sek­
úndu að leika þetta, vegna þess að
ég fann að fólki líkaði þetta ágætlega
en ekki síður vegna þess að þetta var
efni sem mér var mjög hugleikið. Og
það var klárlega mikið af mér inni í
þessu, beint og óbeint.“
Enn í fullu fjöri
Hann segir kvikmyndina Afinn
fara lengra með ýmsar hug­
myndir sem leikritið snerti
á. „Nú er þetta ekki einleikur
lengur heldur fjallar bara um
mann á miðjum aldri, sem er
afi og tekst á við ýmislegt sem
getur borið við þegar menn
eru á miðjum aldri plús.“
Hann segist þó ekki vera að
leika sjálfan sig. „Nei, við fór­
um miklu nær Sigga Sigur­
jóns í leikhúsinu. Við döns­
uðum á þeirri línu. Persónan
hét meira að segja Siggi og
var hugsanlega í leiklist og
allt það, en auðvitað var
þetta ekki ég. Í bíómyndinni
er þetta maður sem heitir
Guðjón. Það verður ekkert
hjá því komist eins og alltaf
með allar rullur, að mik­
ill partur af þeim er maður
sjálfur,“ segir Siggi.
„Leikritið þótti mjög fyndið og
það verður mjög mikið hlegið í bíó,
en að mörgu leyti var lagt upp með
það að hafa meira kjöt á beinun­
um en í leikritinu. Það var farið inn
á ýmsar brautir sem eru dýpri. Enda
höfðum við engan áhuga á að gera
einhverja brandarabíómynd um það
að vera miðaldra. Það hefði verið
svolítið ódýrt. Ég held að við höfum
ekki dottið í þá gryfju. Okkur langaði
að gera svona raunsanna mynd.“
Tilvistarlegar spurningar um
aldurinn ber óhjákvæmilega á góma,
en þrátt fyrir að vera orðinn afi og
kominn á miðjan aldur plús, eins
og hann orðar það, segist Siggi ekki
vera nálægt því að setjast í helgan
stein. „Ég sá þetta ekki endilega fyrir
mér á hverjum degi þegar ég var 21
árs að leika í Dýrunum í Hálsaskógi.
Enda átti ég ekkert að gera það, núna
blasir þetta bara við. En ég er, 7,9,13,
við ágæta heilsu og með fína starfs­
orku og finnst ég eiga svo mikið eftir
en ég finn það alveg og veit að ég er
að eldast.“ Hann segir aldurinn vera
mjög áþreifanlegan fyrir leikara. „Við
erum minnt á það mjög reglulega.
Nú passa ég ekki lengur í unglinginn
á heimilinu, nú leikur þú pabbann,
eða nú leikur þú afann. Maður veit
það alveg, nú get ég ekki leikið þetta
lengur. Og eflaust fækkar rullunum á
þessum aldri. Ég sætti mig alveg við
að ég er ekki 21 árs Siggi Sigurjóns,
það er bara liðin tíð, „been there,
done that“, og er alveg fullkomlega
sáttur við margt af því sem ég hef
gert. Auðvitað ekkert allt, en ég fer
alveg sáttur frá borði. En á meðan
maður telur sig hafa eitthvað fram að
færa, verandi í sæmilegu stuði þá er
um að gera að nýta það. Mér finnst
ég ennþá vera í fullu fjöri.“ n
„Þó ég
vinni í
sviðsljósinu,
þá er það mér
ekki eiginlegt
að vera þar
þess utan.
„Allt
hefur
sinn tíma,
líka við.
Fríður flokkur Siggi og fjölskylda. Mynd Úr EinkaSaFni
M
y
n
d
S
ig
Tr
y
g
g
u
r
a
r
i
M
y
n
d
S
ig
Tr
y
g
g
u
r
a
r
i